Του Βασίλη Κουτσαβλή
Πέντε χρόνια συμπληρώνονται φέτος από την ίδρυση του Συλλόγου Φίλων Κτήματος Τατοΐου (www.tatoi.org), πέντε χρόνια γεμάτα αγώνες και αγωνίες για τη διάσωση αυτού του σημαντικού μνημειακού συνόλου και την ανάδειξή του σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα για αντίστοιχα κτήματα σε όλη την Ευρώπη.
Η φετινή χρονιά σηματοδοτεί για τον σύλλογο την έναρξη μιας πολύ φιλόδοξης προσπάθειας για την αποκατάσταση του κτιρίου του οινοποιείου, του οποίου η αρχιτεκτονική μελέτη αρχίζει να εκπονείται με γοργούς ρυθμούς από το γραφείο Altera Pars. Το οινοποιείο του Τατοΐου (έτος κατασκευής 1879 περίπου) βρίσκεται σε σημείο κατάρρευσης παρ’ όλα τα σωστικά έργα που έγιναν από το υπουργείο Πολιτισμού. Ο εξοπλισμός του βρίσκεται εκτεθειμένος στα καιρικά φαινόμενα, η στέγη έχει καταρρεύσει και η τοιχοποιία συγκρατείται από τα αντιστηρίγματα που τοποθέτησε πρόσφατα το υπουργείο Πολιτισμού. Η μελέτη στερέωσης, συντήρησης και αποκατάστασης του κτιρίου είναι από τις πιο απαιτητικές, πολύπλοκες και εξαιρετικά κοστοβόρες.
Απευθύνουμε για τον λόγο αυτό έκκληση και πρόσκληση συνεργασίας σε ιδρύματα, εταιρείες και ιδιώτες να σταθούν αρωγοί σε αυτή τη σημαντική προσπάθεια αναβίωσης του οινοποιείου που ξεκινάει ο σύλλογός μας. Στόχος όλων μας, να επαναλειτουργήσει το οινοποιείο κανονικά, και με το φύτεμα των αμπελιών στο κτήμα να παραγάγει ξανά τις γνωστές και βραβευμένες ποικιλίες κρασιών που κυκλοφορούσαν στην Ελλάδα και στο εξωτερικό με τις δικές τους «βασιλικές» ετικέτες. Η παραγωγή και η εμφιάλωση του κρασιού θα έχουν έντονη εκπαιδευτική διάσταση και σε μέρος του κτιρίου θα δημιουργηθεί Μουσείο Οίνου και κέντρο γευσιγνωσίας, ενώ απώτερος στόχος θα είναι η ένταξή του στους Ευρωπαϊκούς Δρόμους Κρασιού. Τα έσοδα από την πώληση όλων των σχετικών προϊόντων θα ενισχύουν σημαντικά τα έσοδα του κτήματος, απαραίτητα για την προστασία, συντήρηση και ανάδειξη όλου του μνημειακού και οικολογικού του πλούτου.
Ο Σύλλογος Φίλων Κτήματος Τατοΐου, στηρίζοντας εδώ και πέντε χρόνια το υπουργείο Πολιτισμού, έχει παραδώσει ήδη δύο μελέτες για τα κτίρια του βουτυροκομείου που βρίσκεται υπό κατάρρευση, καθώς και του τηλεγραφείου, ενώ είναι σε φάση παράδοσης οι μελέτες αποκατάστασης της Οικίας Φροντιστή/Νοσοκομείο Βασίλισσας Όλγας καθώς και της Οικίας Στουρμ. Το υπουργείο Πολιτισμού έχει έτοιμες μελέτες αποκατάστασης για τρία επιπλέον κτίρια (από τα περίπου 40 στο σύνολό τους) ενώ έχει παραδοθεί στο υπουργείο Πολιτισμού και η εξαιρετική μελέτη της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού για την αποκατάσταση της ιστορικής διαδρομής προς τη λίμνη Κιθάρα εντός του κτήματος. Είναι πλέον αποκλειστική ευθύνη του υπουργείου Πολιτισμού να εντάξει άμεσα όλα τα έργα στο νέο Ευρωπαϊκό Στρατηγικό Πλαίσιο 2014-2020 και να ξεκινήσει τις αποκαταστάσεις των κτιρίων. Θα σταθούμε όπως πάντα ουσιαστικοί αρωγοί στην προσπάθεια αυτή έτσι ώστε να υπερνικηθούν οποιαδήποτε εμπόδια προκύψουν. Εδώ και πολλά χρόνια τα έργα αποκατάστασης στο Τατόι δεν μπορούσαν να ενταχθούν στα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης γιατί δεν υπήρχαν μελέτες.
Σήμερα οι μελέτες αυτές υπάρχουν όπως επίσης υπάρχει και η θέληση όλης της κοινωνίας να σταθούμε αρωγοί σε αυτή την προσπάθεια, αρκεί οι μελέτες αυτές να αξιοποιηθούν άμεσα. Μένει στην ελληνική Πολιτεία να αποδείξει ότι έχει τη βούληση και τον πολιτικό πολιτισμό να εργαστεί μεθοδικά και αποτελεσματικά για την αποκατάσταση του πρώην Βασιλικού Κτήματος Τατοΐου. Δικαιολογίες πλέον δεν υπάρχουν. Δεν υπάρχει επίσης άλλος χρόνος για χάσιμο. Το Τατόι δεν θα αντέξει. Είναι η τελευταία του ευκαιρία.
Πληροφορίες για όσους επιθυμούν να βοηθήσουν στη μελέτη αποκατάστασης του οινοποιείου στο τηλέφωνο 6975.947248 και στο email: [email protected].
* Ο κ. Βασίλης Κουτσαβλής είναι πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων Κτήματος Τατοΐου.
Πηγή εφημερίδα ΚΑΘΗΝΕΡΙΝΗ, 10-10-2015