Κείμενο από το βιβλίο του Χαράλαμπου Ποταμιάνου: «Ο Κωνσταντίνος τότε και τώρα».
Η τελετή της ενηλικιώσεως του Διαδόχου Κωνσταντίνου έγινε στις 28 Ιουνίου 1958, στην αίθουσα των Τροπαίων των Παλαιών Ανακτόρων. Ο Βασιλεύς Παύλος ετοίμαζε επί μακρόν την προσφώνησή του προς τον γιο του και Διάδοχό του. Όποιος ενδιαφέρεται να γνωρίσει την προσωπικότητα, την ψυχή του Βασιλέως Παύλου, όσο και του Κωνσταντίνου, πρέπει να μελετήσει προσεκτικά το κείμενο αυτό, να το αναλύσει λέξη προς λέξη, για να κατορθώσει να εμβαθύνει στο μήνυμά του. Ο Βασιλεύς το επεξειργάσθη επί μήνες, προ της τελετής, αν και επρόκειτο για μικρό κείμενο. Για τον Βασιλέα Παύλο αποτελούσε την ηθική κληρονομιά του προς τον Διάδοχό του. Το έγραψε τον Ιανουάριο του 1958. Το άφηνε επί εβδομάδες και το ξαναδιάβαζε, το διώρθωνε, προσέθετε ή αφαιρούσε κάτι και πάλι το άφηνε κατά μέρος. Αυτό επαναλήφθη αρκετές φορές μέχρι την ημέρα της τελετής. Θυμάμαι, ότι σε ένα σημείο έλειπε η λέξη που θα απέδιδε ικανοποιητικά το νόημα και η θέση της έμεινε αδειανή μέχρι τις τελευταίες μέρες, ως που, επί τέλους, βρέθηκε.
Ο Βασιλεύς Κωνσταντίνος, 18 ετών τότε, θαυμαστής και λάτρης του πατέρα του, χάρις στην, μέχρι τότε, οικογενειακή και άλλη αγωγή του, δέχθηκε το μήνυμα με ανοιχτή την καρδιά και το μυαλό και το ρίζωσε για πάντα στην ψυχή του. Και σήμερα, ακόμη, το ξαναδιαβάζει κάθε τόσο. Κάποτε που ανέφερα το παληό πια αυτό κείμενο, μου εξεμυστηρεύθη, ότι κάθε φορά που το διαβάζει συγκινείται.
ΠΡΟΣΦΩΝΗΣΙΣ ΤΗΣ Α.Μ. ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ Α.Β.Υ. ΤΟΝ ΔΙΑΔΟΧΟΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΗΜΟΝ ΤΕΛΕΤΗΝ ΤΗΣ ΕΝΗΛΙΚΙΩΣΕΩΣ ΑΥΤΟΥ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΕ,
Ο Θεός ηυδόκησε να προορίση σε όπως βασιλεύσης των Ελλήνων, του ενδόξου, αρίστου και ευγενούς Λαού ημών.
Η Θεία αύτη προς σε Χάρις αποτελεί έξοχον τιμήν και βαρείαν κληρονομίαν.
Από της σήμερον καθίστασαι συνεργάτης Μου εις την προσπάθειαν προς ευημερίαν και πρόοδον του Λαού μου.
Πέποιθα ότι η αγάπη σου δια τον Ελληνικόν λαόν, ίση προς την ιδική Μου άπειρον δι΄αυτόν αγάπην, θα καταστήση σε μέτοχον και της εκ ταύτης πηγαζούσης ευτυχίας Μου…
Ο Ελληνικός Λαός, πληρών το τίμημα της ενδόξου Ιστορίας του και ζων τας συνεπείας των μακραιώνων, μέχρι και την σήμερον, αγώνων του υπέρ της ανθρωπότητος, δεν έσχεν εισέτι την ευκαιρίαν πλήρους αξιοποιήσεως των δυνατοτήτων αυτού, ίνα αποκτήση το δίκαιον και αρμόζον αυτώ επίπεδον ευημερίας. Δια τον λόγον τούτον δικαιούται πάσης στοργής και προσοχής και θυσίας.
Έσο δίκαιος, πράος και ακάματος εργάτης της ανόδου και της δόξης της Ελλάδος.
Προστάτευε σταθερώς τας Δημοκρατικάς Αρχάς του Πολιτεύματος και τας Συνταγματικάς Ελευθερίας των Ελλήνων.
Αφιέρωσον την ζωήν σου εις την ευτυχία της Πατρίδος. Ουδεμία ευγενεστέρα και πλέον αξιόλογος αποστολή.
Ενθυμού πάντοτε ότι προτιμοτέρον είναι να υποφέρη ο Βασιλεύς παρά ο Λαός και η Χώρα.
Εργάσθητι σκληρώς ίνα καταστής αντάξιος του Έλληνος Στρατιώτου, του οποίου μελλοντικώς θα ηγηθής. Όταν επιστή η ώρα θα αρχηγεύσης των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, φορέων δόξης και ηρωικής παραδόσεως. Τήρησον αυτάς αγνάς, αξιομάχους, φυλακίδας των πατρίων, σεβαστάς εις τους φίλους και τρομεράς εις τους εχθρούς – υπερήφανον κόσμημα υπερηφάνου Έθνους. Είθε να μη αναγκασθώσι ποτέ να πλήξωσιν.
Έσο φύλαξ και προστάτης της Αγίας ημών Εκκλησίας.
Στήριξον την δυναμίν σου επί μόνης της Αγάπης.
Θεράπευε την προσβολήν δια της Συγγνώμης, την διχόνοιαν δια της Ενότητος, την πλάνην δια της Αληθείας, την αμφιβολίαν δια της Πίστεως.
Εύχομαι όπως συ και ο Λαός Μου γνωρίσητε ημέρας δόξης εις ευγενείς αγώνας Πολιτισμού και Προόδου.
Είθε ο Πανάγαθος Θεός να καταστήση σε όργανον Ειρήνης και εσαεί να σκέπη την Ελλάδα και σε, Κωνσταντίνε.
Παύλος Β.
«Στις 2 Ιουνίου 1958 ο διάδοχος Κωνσταντίνος ενηλικιώθηκε κατά τον ελληνικό νόμο. Αμέσως του απονεμήθηκε ο μικρότερος βαθμός αξιωματικού των τριών όπλων, αφού είχε ήδη αποφοιτήσει από τις αντίστοιχες σχολές (Ευελπίδων, Δοκίμων και Ικάρων). Αφού έδωσε τον καθιερωμένο όρκο στο βασιλιά Παύλο, υπό την ιδιότητά του του αρχιστρατήγου των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων, ο διάδοχος σε άψογη στάση προσοχής άκουσε την προσφώνηση του βασιλιά». ( κείμενο από το βιβλίο «Κωνσταντίνος» Νικόλαου Τάντζου.
Η βασίλισσα Φρειδερίκη στο βιβλίο της «Μέτρον Κατανοήσεως» αναφέρει για την τελετή αυτή:
«Επί χρόνια ο Παύλος ανησυχούσε μήπως την ημέρα της ενηλικιώσεως του Κωνσταντίνου τον καταβάλη η συγκίνησις.
Ο Κωνσταντίνος έπρεπε να δώση τον όρκο του προς τον Βασιλέα, ως αξιωματικός των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων. Όλοι φόρεσαν μεγάλη στολή ή επίσημο ένδυμα. Η Κυβέρνησις, η ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων και οι ξένες διπλωματικές αποστολές είχαν παραταχθή γύρω-γύρω, στην αίθουσα υποδοχής των Παλαιών Ανακτόρων των Αθηνών, ενώ ο Κωνσταντίνος, με αργή και σταθερή φωνή, έδινε τον όρκο του. Η σημαία χαμήλωνε και ανεκρούσθη ο εθνικός ύμνος. Έπειτα ο Κωνσταντίνος στράφηκε προς τον πατέρα του, τον χαιρέτησε και στάθηκε ευθυτενής σε προσοχή, ενώ ο σύζυγός μου του απηύθυνε αυτούς τους λόγους:
Ο Αρχιναύαρχος του αμερικανικού Ναυτικού χρησιμοποίησε την προσφώνησι του Πάυλου ως ημερήσια διαταγή προς όλους τους αξιωματικούς και άνδρες που είχε υπό τις διαταγές του, γνωρίζοντάς τους ότι ήσαν οι συμβουλές που ένας σύγχρονος Βασιλεύς είχε δώσει στον γιό του.
Πατέρας και γυιός δεν κύτταξαν ούτε μια στιγμή ο ένας τον άλλον. Ήξεραν ότι αν το έκαναν αυτό η συγκίνησίς τους θα ήταν πάρα πολύ δυνατή και δεν θα μπορούσαν να την ελέγξουν.
Ήσαν και οι δύο απέραντα υπερήφανοι ο ένας για τον άλλον. Ήταν μιά υπερηφάνεια που είχε τις ρίζες της στη βαθειά αμοιβαία αγάπη και αφοσίωσι. Ο Βασιλεύς απέδωσε στον γιό του το ξίφος κι΄εκείνος το παρέλαβε, χαιρέτησε κι΄έκανε μεταβολή για ν΄αποχωρήση. Η σημαία και η ηγεσία του Στρατού τον ακολούθησαν έξω από την αίθουσα, ως την πλατεία. Αφού κατέθεσε στέφανο στο Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτου, ο Κωνσταντίνος δέχθηκε τον χαιρετισμό αντιπροσωπευτικών αποσπασμάτων των Ενόπλων Δυνάμεων. Ήταν τώρα επισήμως εξουσιοδοτημένος να εκτελή τα καθήκοντά του ως Διάδοχος του ελληνικού Θρόνου».
Ο Παναγιώτης Πιπινέλης στο άρθρο του για την ενηλικίωση του Διαδόχου τον Ιούνιο του 1958 έγραφε στον επίλογο: «Και θα έρθουν ασφαλώς στιγμαί εις την ζωήν του μέλλοντος Βασιλέως, όπου ο ανέφελος ανθρώπινος βίος των κοινών θνητών θα του φανή ως ευεργέτημα ή απολύτρωσις. Ας ετοιμασθή από τούδε να υπερνικήση αυτάς τας στιγμάς με την σκληράν αυτοπειθαρχίαν του καθήκοντος, την δύναμιν του να εξευρίσκη εις την αυτοθυσίαν την μεγαλυτέραν ικανοποίησιν της ζωής. Να λέγη πάντοτε όπως ο Φρειδερίκος ο 2ος της Πρωσσίας την προτεραίαν του 7ετούς πολέμου:
«Με θάρρος αντιμέτωπος της καταιγίδος. Βασιλεύς την σκέψιν, την ζωήν, τον θάνατον».
Επιμέλεια κειμένου: Τέπη Πιστοφίδου.
Πηγές κειμένου: περιοδικό «ΕΙΚΟΝΕΣ» , τεύχος 140 .
Ιστότοπος της Βασιλικής Οικογένειας της Ελλάδας,
και τα βιβλία που αναφέρονται στο άρθρο.