Ο διπλός διαμαντένιος φιόγκος, καρφίτσα, της πριγκίπισσας Μαρίνας της Ελλάδας και της Δανίας, δούκισσας του Κεντ, ήταν ένα από τα πιο αγαπημένα της κοσμήματα. Φέρει στο κέντρο ένα μεγάλο οβάλ διαμάντι 3,5 καρατίων, που το πλαισιώνουν δύο μικρότερα του ιδίου σχήματος, δεμένα με πλατίνα. Τα μεγαλύτερα διαμάντια συνολικώς είναι 38 καρατίων ενώ τα μικρότερα 64,25 καρατίων. Εκτιμάται πως κατασκευάστηκε περίπου το 1850, ενώ ο δημιουργός της είναι άγνωστος. Είναι μια τέλεια αναπαράσταση των φιόγκων από δαντέλα που στόλιζαν τα γυναικεία φορέματα τον 19ο αιώνα. Δημιουργεί την ψευδαίσθηση πως αν τραβήξουμε μία άκρη του θα λυθεί απαλά αμέσως…
Όταν η πριγκίπισσα Μαρίνα παντρεύτηκε τον δούκα του Κεντ, Γεώργιο, δέχτηκε ως δώρα γάμου πολύτιμα κοσμήματα τόσο από την οικογένεια του συζύγου της, όσο και από την δική της. Η μητέρα της, μεγάλη δούκισσα Ελένη της Ρωσίας, είχε στην κατοχή της υπέροχα κοσμήματα από τον αυτοκρατορικό οίκο των Ρομανώφ, από τον οποίο καταγόταν. Η μητέρα της, Μαρία Πάβλοβνα (η πρεσβύτερη), διέθετε μια από τις πιο όμορφες και πολύτιμες συλλογές κοσμημάτων του κόσμου.
Ένα από αυτά ήταν και η συγκεκριμένη καρφίτσα από διαμάντια παλιάς κοπής. Η πριγκίπισσα Μαρίνα είχε αναφέρει στον γνωστό φωτογράφο, Σεσίλ Μπίτον, πως το συγκεκριμένο κόσμημα ήταν δώρο γάμου, από τον τελευταίο τσάρο της Ρωσίας, Νικόλαο ΙΙ προς την πρώτη του ξαδέρφη, μεγάλη δούκισσα Ελένη (μητέρα της Μαρίνας). Αυτή με την σειρά της το προσέφερε στην μικρότερη κόρη της Μαρίνα, στους γάμους της. Πάντως δεν ήταν μέρος των κοσμημάτων της μεγάλης δούκισσας Βλαδιμήρου, που φυγαδεύτηκαν κρυφά χάρη στην πολύτιμη βοήθεια ενός Άγγλου διπλωμάτη. Η μεγάλη δούκισσα Ελένη την φορούσε η ίδια σε φωτογραφία που φέρει την υπογραφή της, με ημερομηνία 1917.
Η πριγκίπισσα Μαρίνα φορούσε με μεγάλη υπερηφάνεια τα κοσμήματα της μητέρας της. Ως γνήσια απόγονος των Ρομανώφ, θεωρούσε πως η καταγωγή της ήταν πολύ ανωτέρα των άλλων γυναικείων μελών του οίκου των Ουίνδσορ. Τα διασωθέντα μέλη της δυναστείας των Ρομανώφ, αντιμετώπισαν με μεγάλη στωικότητα την αλλαγή της οικονομικής τους κατάστασης μετά την Επανάσταση στην Ρωσία. Ποτέ όμως δεν απαρνήθηκαν την ανωτερότητά τους, απέναντι στα μέλη άλλων βασιλικών οικογενειών και απαιτούσαν να τηρείται το πρωτόκολλο της αυλής των Ρομανώφ αυστηρά. Στα προσκλητήρια των γάμων της Μαρίνας, η μητέρα της, επιθυμούσε να γραφτεί το δικό της όνομα πρώτο, και πριν από το όνομα του βασιλιά της Αγγλίας, Γεωργίου Ε΄, καθώς αυτή ήταν αυτοκρατορική μεγαλειότητα…. επιθυμία που εξόργισε τον βασιλιά της Αγγλίας.
Την ίδια ανωτερότητα αισθανόταν και η Μαρίνα. Όταν η βασίλισσα Μαίρη την πληροφόρησε πως τα έντονα βαμμένα νύχια της δεν αρέσουν στον βασιλιά Γεώργιο, η Μαρίνα της απάντησε: « Μπορεί να μην αρέσουν στον δικό σου Γεώργιο, αλλά αρέσουν πολύ στον δικό μου.»
Για τον λόγο αυτό φορούσε τα κοσμήματα που είχε κληρονομήσει από την μητέρα της πολύ συχνά, ως τεκμήριο της υψηλής καταγωγής της, και ομολογουμένως με την φυσική της χάρη και γοητεία, τα αναδείκνυε υπέροχα.
Η καρφίτσα δεν είναι πλέον στην κατοχή των απογόνων της. Υπάρχουν δύο εκδοχές. Η πρώτη αναφέρει πως πουλήθηκε μετά τον θάνατο της πριγκίπισσας Μαρίνας, από τα παιδιά της, για να πληρωθούν οι φόροι κληρονομιάς, μαζί με άλλα πολύτιμα ιστορικά κοσμήματα που της ανήκαν.
Η δεύτερη εκδοχή αναφέρει πως την πούλησε η ίδια η πριγκίπισσα Μαρίνα στην πάμπλουτη συλλέκτρια έργων τέχνης και κομψότατη Jayne Wrightsman.
To 2012 η καρφίτσα ήταν μέρος των κοσμημάτων της Wrightsman που δημοπρατήθηκαν από τον οίκο Sotheby’ s. Η αρχική εκτίμηση πώλησής της ήταν 200.000-300.000 χιλιάδες δολάρια. Η ιστορική της όμως προέλευση εκτόξευσε την τιμή πώλησης στο ποσό των 842.500 χιλιάδων δολαρίων..
Είναι λυπηρό όταν τόσης μεγάλης ιστορικής αξίας κοσμήματα πωλούνται. Ένα κόσμημα, εκτός από έργο τέχνης, έχει άλλη «οντότητα» όταν βρίσκεται στην κατοχή των απογόνων του αρχικού κατόχου του. Είναι σαν να διηγείται από μόνο του την ιστορία του…. και να διατηρεί την βασιλική του αίγλη.
Επιμέλεια κειμένου: Τέπη Πιστοφίδου.
πηγή κειμένου: Artemisia’s Royal Jewels.
EraGem Blog