Του Νίκου Παπακωνσταντίνου
Το 1871 που η Ρώμη έγινε πρωτεύουσα του Βασιλείου της Ιταλίας, οι Σαβόια εγκαταστάθηκαν στο Κυρηνάλιο και το επίπλωσαν με πραγματικούς θησαυρούς που έφεραν από τα Παλάτια τους στο Τορίνο και από άλλες επαύλεις από το Βασίλειό τους στο Πεδεμόντιο και την Σαρδηνία. Ο πρώτος Βασιλιάς, ο Βίκτωρ-Εμμανουήλ ο Β’, ήταν τότε χήρος, και ανέθεσε αυτό το έργο στην νύφη του, την σύζυγό του γιου του και διαδόχου του, την πριγκίπισσα Μαργαρίτα. Ήταν το σωστό πρόσωπο! Η Μαργαρίτα, και τότε και μετά, όταν έγινε Βασίλισσα στο πλευρό του Ουμβέρτου του Α’, με το αλάνθαστο γούστο της και με το συνεχές ενδιαφέρον της, για πολλά χρόνια φρόντιζε το Κυρηνάλιο και το έκανε όλο και πιο ωραίο.
Η μαρμάρινη προτομή του Βίκτωρα-Εμμανουήλ Β’, πρώτου Βασιλιά της Ιταλίας, βρίσκεται πάντα στο Κυρηνάλιο.
Η πριγκίπισσα Μαργαρίτα με τον μοναχογιό της.
Η Βασίλισσα Μαργαρίτα της Ιταλίας.
Ένα φόρεμα της πάντα κομψής Βασίλισσας Μαργαρίτας εκτίθεται μπρος από το πορτραίτο της.
Εντυπωσιάζει η βιβλιοθήκη της Μαργαρίτας! Όλα τα έπιπλα και τα βιβλία ήρθαν από το Τορίνο και τοποθετήθηκαν στο Κυρηνάλιο.
Ο Βασιλιάς Ουμβέρτος Α’ δολοφονήθηκε από έναν αναρχικό, στο στάδιο της Monza, στις 29 Ιουλίου 1900.
Στον χώρο με τις βασιλικές άμαξες εκτίθεται και η νεκροφόρα που έφερε τον δολοφονημένο Βασιλιά Ουμβέρτο Α΄για να ταφεί στο Πάνθεον της Ρώμης.
Ο Βίκτωρ-Εμμανουήλ Γ’ έμαθε την δολοφονία του πατέρα του Ουμβερτου Α’ και την δική του άνοδο στον θρόνο, τον Ιούλιο του 1900, ενώ ταξίδευε με την βασιλική θαλαμηγό σε ελληνικές θάλασσες. Βασίλευσε με την Βασίλισσα Έλενα, το γένος πριγκίπισσα του Μαυροβουνίου, μέχρι το 1946 που αναγκάστηκε να παραιτηθεί και να φύγει από την χώρα, ένα μήνα πριν το Δημοψήφισμα για το πολίτευμα.
Το αγαπημένο σερβίτσιο της Έλενας είναι πάντα στρωμένο στο Κυρηνάλιο, κάτω από το πορτραίτο της, σα να την περιμένει να έρθει ξανά να πάρει το τσάι της!
Ο Βίκτωρ-Εμμανουήλ και η Έλενα είχαν πάντα μεγάλο σύνδεσμο με την Ελληνική Βασιλική Οικογένεια. Η Έλενα είναι νονά της Σοφίας.
Τον Μάρτιο του 1907, ο Βασιλιάς της Ιταλίας επισκέφτηκε επίσημα την Αθήνα. Στην φωτογραφία μας τον βλέπουμε σε εκδρομή στο Τατόι. Κρατά την φωτογραφική του μηχανή, και ο οικοδεσπότης Βασιλιάς Γεώργιος τον κρατά προστατευτικά από το μπράτσο. Γύρω του, από αριστερά οι βασιλόπαιδες Νικόλαος, Ανδρέας, Γεώργιος και διάδοχος Κωνσταντίνος.
Ενδιαφέρουσα αλλά και συγκινητική είναι και η φωτογραφία στο εξώφυλλο του περιοδικού STORIA. Είναι του 1923, ο Βίκτωρ-Εμμανουήλ, ο διάδοχος Ουμβέρτος και οι πριγκίπισσες Μαφάλντα, Τζιοβάνα και Μαρία έχουν στην μέση την μικρή πριγκίπισσα Αικατερίνη της Ελλάδος. Το βλέμμα της τα λέει όλα! Στα δέκα χρόνια της ζωής της, η Αικατερίνη, το μικρότερο από τα παιδιά του Κωνσταντίνου και της Σοφίας, είχε προλάβει να γνωρίσει δύο ντροπιαστικές εξορίες, μία θριαμβευτική επιστροφή και τον θάνατο του πατέρα της. Οι Βασιλείς της Ιταλίας την φιλοξένησαν και μοιράστηκε την οικογενειακή τους ζωή επί μήνες, μέχρις ότου η μητέρα της συνέλθει και καταφέρει να οργανώσει απ’ την αρχή την ζωή τους στην Φλωρεντία.
Από την εποχή που το Κυρηνάλιο ήταν Παπικό Ανάκτορο, φτιάχτηκε από τον πάπα Παυλο Ε’, αυτή η μοναδικής τέχνης εκκλησία, η Cappella Paolina.
Εδώ στις 8 Ιανουαρίου 1930 έγιναν οι γάμοι του διαδόχου Ουμβέρτου με την πριγκίπισσα Μαρία-Ζοζέ του Βελγίου. Είναι οι τελευταίοι Βασιλείς της Ιταλίας, βασίλευσαν για ένα μήνα, τον Μάιο του 1946, ο Βασιλιάς και η Βασίλισσα του Μάη!
Μετά τον γάμο, το πριγκιπικό ζευγάρι βγήκε και χαιρέτησε από τον κεντρικό εξώστη.
Πόσοι και πόσοι δεν πέρασαν αυτή την μπαλκονόπορτα για να βγουν στον εξώστη και να χαιρετίσουν τα πλήθη που είχαν συγκεντρωθεί στην πλατεία μπρος από το Ανάκτορο του Κυρηναλίου! Και μόνο σ’ αυτή την σκέψη με πιάνει δέος! Ο εξώστης αυτός φτιάχτηκε από τον Bernini, βρίσκεται ακριβώς πάνω από την κεντρική είσοδο του Παλάτσο και είναι ένα από τα βασικά διακοσμητικά στοιχεία της πρόσοψής του.
24 Μαΐου 1915, όλη η Βασιλική Οικογένεια την μέρα της εξόδου της Ιταλίας στον Πόλεμο.
Μάϊος 1923, ο Βασιλιάς Γεώργιος Ε’ της Μεγάλης Βρετανίας και η Βασίλισσα Μαίρη.
Νοέμβριος 1923, ο Βασιλιάς Αλφόνσος ΙΓ’ της Ισπανίας και η Βασίλισσα Βικτωρία-Ευγενία.
Μάϊος 1939, ο Αντιβασιλιάς Παύλος της Γιουγκοσλαβίας και η πριγκίπισσα Όλγα, η δικιά μας Όλγα, κόρη του βασιλόπαιδος Νικολάου της Ελλάδος.
Ιανουάριος 1930, το ζεύγος των μνηστευμένων Ουμβέρτου και Μαρίας-Ζοζέ, όταν η Μαρία-Ζοζέ έφθασε στην Ρώμη για τους γάμους.
Ιανουάριος 1930, το ζεύγος των μνηστευμένων με τους γονείς τους, τους Βασιλείς Βίκτωρα-Εμμανουήλ και Έλενα της Ιταλίας και Αλβέρτο και Ελισάβετ του Βελγίου.
Οι κήποι του Κυρηναλίου είναι μια καταπράσινη όαση γαλήνης μέσα στην βοή της Ρώμης. Η καλύτερη προοπτική είναι από τα ιδιαίτερα διαμερίσματα της Βασίλισσας Μαργαρίτας! Μερικά αρχαία μάρμαρα βρίσκονται κοντά στις κρήνες, τα σιντριβάνια, και τις λιμνούλες. Φοίνικες αλλά και τα χαρακτηριστικά πεύκα της Ρώμης δημιουργούν ένα πολύ ευχάριστο τοπίο.
Τα χρόνια αμέσως μετά τον Πόλεμο που ο Ουμβέρτος ασκούσε την βασιλική εξουσία στο όνομα του πατέρα του, στους κήπους δεν μαζευόντουσαν ανέμελες κυρίες για να φλυαρήσουν. Ο Ουμβέρτος στο Κυρηνάλιο στέγαζε τυφλά παιδιά, και στους κήπους προσπαθούσαν να παίξουν και να διασκεδάσουν. Ο Ουμβέρτος περνούσε πολλές από τις ελεύθερες ώρες του μαζί τους, τον αναγνώριζαν και τον περίμεναν.
Από τον Απρίλιο του 1944, για πολιτικούς λόγους, ο Βίκτωρ-Εμμανουήλ υποχρεώθηκε να αποσυρθεί.
Στις 7 Ιουνίου 1944 ο Ουμβέρτος ανέλαβε πλήρως την βασιλική εξουσία χωρίς τον τίτλο του Βασιλιά.
Από τις αρχές του 1946 οι κομμουνιστές απαίτησαν να οριστεί χωρίς άλλη αναβολή η ημερομηνία του Δημοψηφίσματος για την μορφή του Πολιτεύματος. Κατάλαβαν ότι πλέον ο χρόνος δουλεύει εναντίον τους.
Στις 9 Μαΐου 1946 ο Βίκτωρ-Εμμανουήλ παραιτήθηκε και έφυγε για την Αίγυπτο, και ο Ουμβέρτος έγινε ο τέταρτος Βασιλιάς της Ιταλίας.
Το Δημοψήφισμα είχε οριστεί για τις 2 Ιουνίου.
Στους κήπους του Κυρηναλίου, την ημέρα της ορκωμοσίας του, ο καινούργιος Βασιλιάς με την Βασίλισσά του και τα τέσσερα παιδιά τους, δέχθηκαν να ποζάρουν για τους φωτογράφους. Συγκρατημένα χαμόγελα, συγκρατημένη αισιοδοξία. Γνώριζαν πόσο δύσκολα είναι τα πράγματα. Η χώρα ήταν διχασμένη, με τον Βορρά να αρνείται την Βασιλεία και τον Νότο να πιστεύει βαθιά στον θεσμό.
Ο απελπισμένος αγώνας του Ουμβέρτου για να κρατήσει τον θρόνο των Σαβόια ξεκίνησε με περιοδείες σε όλη την χώρα. Θέλησε να μπορέσουν όλοι να τον δούνε, όλοι να τον ακούσουν. Η απ’ ευθείας επαφή τόνωσε την συμπάθεια στο πρόσωπό του, προκάλεσε καινούργιες συμπάθειες, διέλυσε τις εχθρότητες. Ξεκίνησε από την Σικελία και την Σαρδηνία, προπύργια της βασιλοφροσύνης. Συνέχισε στο Τορίνο, απ’ όπου οι Σαβόια, έναν αιώνα πριν είχαν ξεκινήσει για να φτιάξουν την ενωμένη Ιταλία. Η πόλη έκανε στον Βασιλιά θριαμβευτική υποδοχή. Μετά ακολούθησε το Μιλάνο, όπου παρά τις προσπάθειες των κομμουνιστών του έγινε μία υπέροχη υποδοχή. Το πρόγραμμα συνεχίστηκε στην Βενετία και την Γένοβα. Η Βενετία έδειξε τον καλύτερο εαυτό της, στην Γένοβα οι αντίπαλοί του κατάφεραν να σαμποτάρουν σοβαρά την βασιλική επίσκεψη.
Από την μέρα της ανόδου του Ουμβέρτου στον θρόνο, σημαντικές διαδηλώσεις νομιμοφροσύνης γινότανε καθημερινά στην πλατεία, κάτω από τα παράθυρα του Κυρηναλίου. Ο Βασιλιάς και η Βασίλισσα υποχρεωνόταν να βγουν πολλές φορές στον εξώστη για να ανταποκριθούν στον ενθουσιασμό των υποστηρικτών τους. Η Ρώμη έμεινε μέχρι τέλος πιστή στον Βασιλιά της, δεν τον πρόδωσε!
Τα ψηφοδέλτια του Δημοψηφίσματος, δεξιά της Βασιλευομένης Δημοκρατίας, αριστερά της Αβασίλευτης. Οι ψηφοφόροι έπρεπε να σταυρώσουν στο μικρό τετράγωνο εκεί που προτιμούσαν. Στα χωριά του Νότου, όπου όλοι ήταν με τον Βασιλιά, επιτήδειοι έδειχναν στους αγράμματους χωρικούς το ψηφοδέλτιο αριστερά, λέγοντας τους, εδώ να ψηφίσετε, δεν βλέπεται, εδώ έχει την Βασίλισσα με το στέμμα της! Άλλοι πάλι υποδείκνυαν σ’ αυτούς που ήξεραν λίγα γράμματα να γράψουν πάνω στο ψηφοδέλτιο «Ζήτω ο Βασιλιάς», πράγμα που το έκανε άκυρο! Βρέθηκαν 1.498.000 άκυρα ψηφοδέλτια.
Σε ένα τρίτο άρθρο, χωρίς πολλά λόγια, θα γνωρίσουμε τις πορσελάνες, τα ασημικά και τις άμαξες του Κυρηναλίου.
Για να διαβάσετε το Γ΄Μέρος πατήστε εδώ
Ευχαριστώ την Storia Patria Archivio Fotografico για τις φωτογραφίες του Αρχείου τους που μου επέτρεψαν να χρησιμοποιήσω.
Ευχαριστούμε θερμά τον κύριο Παπακωνσταντίνου για την συνεργασία.
Share On Facebook
Tweet It
