Με μεγάλη χαρά και ιδιαίτερη συγκίνηση ανακοινώθηκε από τον Βασίλη Κουτσαβλή, Πρόεδρο του Συλλόγου Φίλων Κτήματος Τατοΐου, ο εντοπισμός μερικών βασιλικών αμαξών από την Διεύθυνση Συντήρησης του Υπουργείου Πολιτισμού.
Είναι τουλάχιστον τέσσερις, μεταξύ των οποίων και η κλειστή άμαξα, η πιο σημαντική της βασιλικής συλλογής. Η υπέροχη αυτή κλειστή άμαξα κατασκευάστηκε στη Γαλλία το 1873 για τον Ερρίκο, Δούκα του Μπορντώ, Κόμη του Σαμπόρ, γνωστό και ως Ερρίκο Ε’ των νομιμοφρόνων, για την επίσημη είσοδό του στο Παρίσι ως βασιλιά των Γάλλων, μετά τον Γαλλοπρωσικό πόλεμο του 1870 και την πτώση του Ναπολέοντα Γ’. Οι Ορλεανιστές συμφώνησαν να ανέβει στον θρόνο της Γαλλίας αυτός ως απόγονος του οίκου των Βουρβόνων, γιατί γνώριζαν ότι δεν είχε παιδιά, και είχε δεσμευτεί να ορίσει αυτούς ως διαδόχους του. Αλλά μια παράλογη απαίτηση του Ερρίκου να αντικατασταθεί η εθνική σημαία της Γαλλίας, η γνωστή Τρικολόρ, με την παλιά άσπρη με τους εραλδικούς τρεις κρίνους, ανέτρεψε την υπέρ του κατάσταση. Ο Ερρίκος πέθανε το 1883, οπότε οι κληρονόμοι του πούλησαν τα άχρηστα πλέον αντικείμενα που είχαν κατασκευαστεί για την επίσημη είσοδό του στο Παρίσι ως βασιλιάς Ερρίκος Ε΄της Γαλλίας.
Η κλειστή πανέμορφη άμαξα – που είχε κατασκευαστεί στα περίφημα εργαστήρια των αδερφών Binder στο Παρίσι – αγοράστηκε από τον βασιλιά Γεώργιο Α΄ των Ελλήνων.
Μετά την παραλαβή της στην Ελλάδα έγιναν τροποποιήσεις μιας και πάνω από τους θυρεούς του Γαλλικού Οίκου ζωγραφίστηκαν οι θυρεοί της Ελληνικής Δυναστείας και χρησίμευσε ως η επίσημη άμαξα της Ελληνικής Βασιλικής Οικογένειας.
Χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά για την μετάβαση του διαδόχου Κωνσταντίνου στην Μητρόπολη των Αθηνών για την ορκωμοσία του, κατά την διάρκεια των εορτασμών για την ενηλικίωσή του, που πραγματοποιήθηκαν στην Αθήνα την πρώτη εβδομάδα του Δεκεμβρίου του 1886. Τρία χρόνια αργότερα θα χρησιμοποιηθεί για τους γάμους του με την πριγκίπισσα Σοφία της Πρωσίας στις 15/27 Οκτωβρίου 1889.
Η επόμενη εμφάνισή της σε επίσημη τελετή της βασιλικής οικογένειας, ήταν στους γάμους του πρίγκιπος Γεωργίου με την πριγκίπισσα Μαρία Βοναπάρτη, που τελέστηκαν στην Αθήνα στις 12 Οκτωβρίου 1907.
Πάνω φωτογραφία: Η άμαξα που προοριζόταν για τον κόμη του Σαμπόρ, μεταφέρει την πριγκίπισσα Μαρία Βοναπάρτη στην Μητρόπολη των Αθηνών, για την τέλεση των γάμων της με τον πρίγκιπα Γεώργιο. Εντός της αμάξης την συνοδεύει η βασίλισσα Όλγα.
Επίσης η ίδια άμαξα χρησιμοποιήθηκε στους γάμους του διαδόχου Παύλου και της πριγκίπισσας Φρειδερίκης του Ανοβέρου, στις 9 Ιανουαρίου 1938, και τέλος στους γάμους της πριγκίπισσας Σοφίας με τον πρίγκιπα των Αστουριών, Χουάν Κάρλος, στις 14 Μαΐου 1962.
Ευχόμαστε μεταξύ των 4 αμαξών που έχουν εντοπιστεί να βρίσκεται και το εξαιρετικό ανοιχτό Άσκοτ Λαντό (Ascot Landau) του 1871 που χρησιμοποιήθηκε στους γάμους των Βασιλέων Κωνσταντίνου και Άννας-Μαρίας, στις 18 Σεπτεμβρίου 1964.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του Συλλόγου Φίλων Κτήματος Τατοΐου, οι άμαξες που ευρέθησαν είναι σε καλή κατάσταση. Στο αμέσως προσεχές διάστημα το Υπουργείο Πολιτισμού θα προχωρήσει σ΄εργασίες συντήρησης αυτών.
Συγχαρητήρια στην υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη και τους συνεργάτες της, για τη δυναμική επέμβασή τους στην αποκατάσταση και συντήρηση τόσο των κτηρίων όσο και των αντικειμένων που υπάρχουν στο κτήμα του Τατοΐου. Μετά από δεκαετίες άσκοπης σιωπής και απραξίας, οι ενέργειές τους μας δίνουν πολύτιμες απαντήσεις σε καίρια ερωτήματα που θέταμε για την τύχη των πολυτίμων αυτών ιστορικών κειμηλίων.
Επιμέλεια κειμένου: Τέπη Πιστοφίδου.
Πηγές κειμένου: 1) Σελίδα Facebook Aνδρέα Μέγκου
2) ιστοσελίδα Συλλόγου Φίλων Κτήματος Τατοΐου
3) Bικιπαίδεια, Ερρίκος του Αρτουά.
4) Michel de Grèce, Απομνημονεύματα, Εκδόσεις Φερενίκη, 2005