Τον Μάρτιο του 2016 κατά την διάρκεια μιας εκδήλωσης που οργανώθηκε στα ανάκτορα του Κρίστιανμποργκ από την βασιλική οικογένεια της Δανίας παρουσιάστηκαν δυο πορτρέτα, αυτά της βασίλισσας Μαργκρέτε και της αδελφής της, πριγκίπισσας Βενεδίκτης, που φιλοτεχνήθηκαν από τον διεθνώς γνωστό καλλιτέχνη Lars Physant. Καλεσμένος βέβαια στην εκδήλωση ήταν και ο ίδιος ο καλλιτέχνης που έκπληκτος πληροφορήθηκε από την πριγκίπισσα Βενεδίκτη πως επιλέχθηκε από επιτροπή να φιλοτεχνήσει το πορτρέτο της αδελφής της, βασίλισσας Άννας-Μαρίας, για τα 70α γενέθλια της ως δώρο από έναν κύκλο φίλων.
Κείμενο: Ανδρέας Μέγκος
Οι δύο αδελφές της βασίλισσας Άννας-Μαρίας ήταν τόσο ευχαριστημένες με τα αντίστοιχα πορτρέτα τους, που άφησαν στα χέρια του Lars Physant την πρόκληση αυτού του νέου έργου. Κατά την πρώτη συνάντηση του καλλιτέχνη με τη βασίλισσα Άννα-Μαρία τον περίμενε μια ακόμη ευχάριστη έκπληξη. Η βασίλισσα τον ενημέρωσε πως δεν ήθελε να είναι μόνη της στον πίνακα ζωγραφικής, αλλά αντ ‘αυτού ήθελε να καθίσει δίπλα στο σύζυγό της, βασιλιά Κωνσταντίνο. Μετά από μερικές ημέρες εργασίας, την δημιουργία σκίτσων και κάνοντας μελέτες του βασιλικού ζεύγους στην κατοικία τους στο Πόρτο Χέλι, μπορεί κανείς να καταλάβει το λόγο. Είναι βαθιά ενωμένοι, και παρά τις πολλές ιδέες που είχε για το πορτρέτο, αμέσως κατάλαβε ότι η ψυχή του πορτρέτου θα πρέπει να είναι η αγάπη τους, η σχέση τους, η εμπιστοσύνη, η φιλία – και φυσικά, να περιβάλλονται από την αγαπημένη τους Ελλάδα, με την φύση, τη θάλασσα και τον γαλάζιο ουρανό. Όλα αυτά που δεν έζησαν, που στερήθηκαν 47 χρόνια μακριά από την Ελλάδα.
Και έτσι ο καλλιτέχνης δημιούργησε το πορτρέτο: «Η διπλή Οδύσσεια. Η υπόσχεση του ανέμου» (“The double Odyssey. The promise of the wind”), διαστάσεων 129x179x0,5 cm. Ο Οδυσσέας βρέθηκε μακριά από την αγαπημένη του Ιθάκη για 20 χρόνια, ενώ ο βασιλιάς και η βασίλισσα της Ελλάδος έπρεπε να ζήσουν μακριά από την αγαπημένη χώρα τους για σχεδόν 47 χρόνια.
Το έργο αυτό είναι ένα αφιέρωμα του καλλιτέχνη στην πίστη, την ομαδικότητα και την αγάπη που κατέστησε δυνατό να κατακτήσουν τις δοκιμασίες που η ζωή τους έχει προσφέρει και επίσης ένας ύμνος στον Μεσογειακό πολιτισμό που έχει γίνει το σκηνικό για τη ζωή του καλλιτέχνη τα τελευταία 22 χρόνια.
Το πορτρέτο αυτό είναι ένα ταξίδι στη ζωή των εικονιζόμενων προσώπων. Κάποιος πρέπει να αποκαλύψει το πρόσωπο, ώστε να είναι σε θέση να απεικονίσει την έκφραση του προσώπου τους, το βλέμμα τους, αυτό που αποτελεί το βλέμμα τους και τα μάτια τους. Η έκφραση που τους δίνει ταυτότητα, είπε ο Lars Physant, ο οποίος δεν θα μπορούσε να αποκτήσει έμπνευση από άλλους καλλιτέχνες, επειδή δεν υπάρχει προηγούμενο πορτρέτο ούτε του βασιλιά, ούτε της βασίλισσας. Για τον καλλιτέχνη ήταν μια μεγάλη ευθύνη. Ιδιαίτερα δεδομένου ότι ήταν ένα βασιλικό πορτρέτο.
Εκτός από τις συζητήσεις στην βεράντα της κατοικίας του βασιλικού ζεύγους έχοντας μπροστά την όμορφη θέα της θάλασσας, ο Lars Physant έπλευσε μαζί με τους βασιλείς στο αγαπημένο τους καΐκι «Αφρόεσσα», το οποίο ήταν ένα δώρο από το βασιλιά στη βασίλισσα και μάλιστα ένα άλλο μεγάλο πάθος που μοιράζονται και για το λόγο αυτό δεν είχε καμία αμφιβολία ότι το σκάφος θα πρέπει να εμφανίζεται στο πορτρέτο με τον ένα ή τον άλλο τρόπο.
Η πρώτη ημιτελής μελέτη
Ο καλλιτέχνης περίμενε να τελειώσει το έργο για τα γενέθλια της βασίλισσας στις 30 Αυγούστου 2016, αλλά προφανώς ήταν μια μακρά διαδικασία, περισσότερο από ό,τι είχε προβλεφθεί, γιατί ένιωθε ότι έπρεπε να ζωγραφίσει δύο εξαιρετικά λεπτομερείς μελέτες και να τις παρουσιάσει στο βασιλικό ζεύγος για να επιλέξει.
Οι βασιλείς κατανόησαν την κατάσταση και του έδωσαν την πολύτιμη υποστήριξή τους και τον απαιτούμενο χρόνο για αυτό το μοναδικό πορτρέτο όπου θα εμφανίζονται και οι δυο.
Το πορτρέτο παρουσιάστηκε στη βασίλισσα Άννα-Μαρία στα ανάκτορα Αμάλιενμποργκ τον Οκτώβριο του 2016.
Ένας πίνακας που δεν είναι συμβατικό έργο ζωγραφικής, χωρίς πλαίσιο σε διαστάσεις 129x179x0,5 cm, έχει ακανόνιστες άκρες και αποτελείται από 14 έργα ζωγραφικής από λάδι και ακρυλικό, ιδιαίτερα λεπτομερή σε διαφορετικούς τύπους καμβά, προκειμένου να δημιουργηθεί δυναμική και κίνηση το οποίο είναι πολύ σημαντικό από καλλιτεχνική άποψη. Δείχνει επίσης μια αλλαγή των βασιλικών προτιμήσεων, ένα βήμα προόδου προς έναν μη-κλασικό τρόπο που ενθουσίασε το βασιλικό ζεύγος.
Θα αναφερθώ στις απίστευτες λεπτομέρειες, ιστορίες και ανέκδοτα που περιέχει ο πίνακας, όταν ο θεατής επικεντρώνεται σε αυτές – στοιχεία που το βασιλικό ζεύγος φοράει επίσης στα ρούχα του.
Για παράδειγμα, ο βασιλεύς Κωνσταντίνος φοράει την αγαπημένη γραβάτα του, ένα δώρο από τον γιο του πρίγκιπα Παύλο, με μοτίβο «Ελληνικό μάτι», που λέγεται ότι προστατεύει από την ασθένεια – μια γραβάτα που πήρε περισσότερες από δύο ημέρες για να ζωγραφίσει ο καλλιτέχνης, λόγω των 366 ματιών της (ήταν δίσεκτο έτος) και όλα διαφορετικά. Η βασίλισσα φοράει μια χρυσή καρφίτσα σε σχέδιο κλαδί ελιάς στη ζακέτα της, η οποία αντανακλά το κλαδί ελιάς πίσω της, όπου διακρίνεται και η ελληνική σημαία να κυματίζει στο αεράκι.
Το νησί που βλέπουμε πίσω από το ζευγάρι είναι η θέα από τον κήπο της οικίας τους στο Πόρτο Χέλι, αλλά και ο τόπος όπου πέρασαν το μήνα του μέλιτος τον Σεπτέμβριο του 1964. Το αγαπημένο τους καΐκι «Αφρόεσσα» επίσης διακρίνεται στον κόλπο με εξαιρετικές λεπτομέρειες.
Το βασιλικό ζεύγος φαίνεται σχεδόν σαν ένα πρόσωπο, πολύ κοντά μεταξύ τους, και η αγάπη και η ενότητα είναι οι πρώτες εντυπώσεις που ο θεατής αντιλαμβάνεται. Αλλά αυτό δεν είναι τυχαίο, έτσι ήταν η σχέση μεταξύ τους. Αυτός ήταν ο τρόπος που κάθονταν και συχνά αναζητούσαν ο ένας τον άλλον με ένα απαλό άγγιγμα. Η αγάπη τους για τον άλλον ήταν προφανής και αρκετά μοναδική. Κατά την παρουσίαση του πορτρέτου, η βασίλισσα Άννα-Μαρία εξήγησε γιατί θα έπρεπε να είναι ένα διπλό πορτρέτο: «Είμαστε ένα!» είπε συγκινημένη.
Ευχαριστώ θερμά τον κύριο Lars Physant για την παραχώρηση των φωτογραφιών του βασιλικού πορτρέτου από το στούντιο του στην Βαρκελώνη της Ισπανίας καθώς και για τις πολύτιμες πληροφορίες που με χαρά μοιράστηκε μαζί μου καθ’ όλη την διάρκεια της επικοινωνίας μας για την παρουσίαση του άρθρου.
Share On Facebook
Tweet It
