Η προετοιμασία ενός διαδόχου για τα μελλοντικά του καθήκοντα αρχίζει από πολύ νωρίς. Το πρώτο του μάθημα, να χαιρετά, δεν διαφέρει των άλλων παιδιών, αφού και αυτά το μαθαίνουν από πολύ μικρά. Η διαφορά είναι ότι ένα παιδάκι χαιρετά συνήθως ένα κοντινό συγγενικό του πρόσωπο ενώ ένας διάδοχος το πλήθος που τον επευφημεί.
Ο Κωνσταντίνος τα πρώτα παιδικά του χρόνια – λόγω του πολέμου – τα πέρασε στην εξορία. Για τον λόγο αυτό δεν είχε την ευκαιρία να κάνει δημόσιες εμφανίσεις σε επίσημες τελετές στην Ελλάδα συνοδεύοντας τους γονείς του μέχρι την ηλικία των έξι ετών. Αλλά ποιός δεν έχει δει την φωτογραφία του σχεδόν εφτάχρονου Κωνσταντίνου, που φορώντας κοντό παντελονάκι, βάδιζε σοβαρός δίπλα τον πατέρα του, βασιλιά Παύλο, ακολουθώντας τον κιλλίβαντα που έφερε την σορό του θείου του, βασιλιά Γεωργίου Β΄; Για τον Κωνσταντίνο σίγουρα θα ήταν μια επίπονη εμπειρία να περπατά για πολύ ώρα κρατώντας το χέρι του πατέρα του, διασχίζοντας τους δρόμους της κοσμοπλημμυρισμένης Αθήνας, αλλά η συμπεριφορά του ήταν άψογη, γεγονός που αποδεικνύει πως η εκπαίδευσή του ως διαδόχου είχε ήδη φέρει τα πρώτα θετικά αποτελέσματα.
Η πρωτοβάθμια εκπαίδευση του Κωνσταντίνου έγινε σε ένα σχολείο που λειτούργησε στο Ψυχικό, σε ένα βοηθητικό κτίριο της έπαυλης, όπου κατοικούσε τότε το διαδοχικό ζεύγος, Παύλου και Φρειδερίκης. Ο Χαράλαμπος Ποταμιάνος αναφέρει στο βιβλίο του «Ο Κωνσταντίνος τότε και τώρα»: «Τα παιδιά διαλέχτηκαν σε όλες τις κοινωνικές τάξεις. Στην τάξη του Κωνσταντίνου υπήρχε ο γιος ενός εφοπλιστού, ενός γιατρού, ενός δικηγόρου, ενός μανάβη, ενός φούρναρη, ακόμη και ένα παιδάκι από πολύ φτωχή οικογένεια, που χρειάστηκε να ληφθούν μέτρα καθαρισμού του και του αγοράστηκαν, επί πλέον της στολής του σχολείου, τρεις σειρές εσώρουχα. Τα παιδιά ήταν ομοιόχρωμα ντυμένα, με σχολική στολή. Πουκάμισο, κοντό παντελόνι και τον χειμώνα πουλόβερ και σακάκι. Ο τότε Διάδοχος Παύλος μου ανέθεσε την οργάνωση του σχολείου. Ρωτώντας σοβαρούς εκπαιδευτικούς, βρήκα τον κατάλληλο Δάσκαλο, που απεδείχθη πολύ επιτυχής.» 
Ο βασιλιάς Παύλος επιθυμούσε να προσφωνούν τον διάδοχο με τον τίτλο του «Υψηλότατου» αλλά επειδή το βασιλικό πρωτόκολλο δύσκολα επιβάλλεται σε ένα μικρό παιδί το «βρε Υψηλότατε» ή το «ρίξε πάσα ρε Υψηλότατε» ακουγόταν συχνά.
Το 1949, με πρωτοβουλία και επιμέλεια του Βασιλέως Παύλου ιδρύθηκε από το Εθνικό Ίδρυμα, ένα πρότυπο σχολείο με τις τρεις τελευταίες τάξεις του Δημοτικού και πλήρες εξατάξιο Γυμνάσιο. Το σχολείο λειτούργησε στο κτήμα Συγγρού, στα Ανάβρυτα, μεταξύ Μαρουσίου και Κηφισιάς. Οι μαθητές ήσαν όλοι εσωτερικοί. Ακολουθήθηκε το πρόγραμμα του Υπουργείου Παιδείας και εφαρμόστηκε το παιδαγωγικό σύστημα της γνωστής ομάδος των Σχολών SALEM.
Επειδή οι μαθητές ήσαν εσωτερικοί, δεν είχαν καιρό να καταταγούν στους Προσκόπους. Ιδρύθηκε μία ομάδα Προσκόπων μέσα στην σχολή. Ο Κωνσταντίνος από πολύ μικρός είχε ασχοληθεί με τον Προσκοπισμό όπως και οι δύο αδερφές του.
Η Σχολή των Αναβρύτων οργάνωνε και ορειβατικές εκδρομές. Ο Χαράλαμπος Ποταμιάνος αναφέρει πως τα παιδιά κοιμόντουσαν στο ύπαιθρο, ανοίγοντας ο καθένας μια μακρουλή λακκούβα στο χιόνι.
Σ’ ένα τεύχος του περιοδικού «Το βουνό», του Ελληνικού Ορειβατικού Συνδέσμου, διαβάζουμε πως «η Α.Β.Υ. ο Διάδοχος Κωνσταντίνος , σε τόσο νεαρή ακόμα ηλικία, πάτησε μια κορυφή, την πρώτη κορυφή ενός βουνού. Στις 9 Νοεμβρίου 1952 με τους συμμαθητές του από το Εθνικό Εκπαιδευτήριο Αναβρύτων και με αρχηγό τον διευθυντή του Σχολείου κ. Ι. Νέρη, έφθασε ως την Καραβόλα» (η ψηλότερη κορυφή του όρους Πάρνηθα).
Ο διάδοχος Κωνσταντίνος περιτριγυρισμένος από συμμαθητές του στην Πάρνηθα (1413 μ. ) στις 9 Νοεμβρίου 1952
Το 1954 ο Κωνσταντίνος πήρε μέρος σε αγώνες σκι στο Σέλι. Η αγάπη του για τον βουνό θα παρέμενε δυνατή σε όλη την διάρκεια της ζωής του.
Ο διάδοχος Κωνσταντίνος σε αγώνες χιονοδρομιών στο Σέλι (στο βουνό Βέρμιο του νομού Ημαθίας), τον Ιανουάριο του 1954
Ενώ ήταν ακόμη μαθητής, μαζί με τους συμμαθητές του από την Σχολή Αναβρύτων, υπηρέτησε στα ΛΟΚ. Όταν τέλειωσε την πρόχειρη αυτή εκπαίδευση, ο Διοικητής της Μονάδας υπέβαλε έκθεση στον Αρχηγό του Στρατιωτικού Οίκου του Βασιλέως. Ανέφερε τις άριστες επιδόσεις του διαδόχου στην διάρκεια των ασκήσεων. Το θετικό περιεχόμενο της έκθεσης ως προς τις επιδόσεις του διαδόχου αμφισβητήθηκε γιατί ο βασιλιάς Παύλος φοβόταν πως γράφτηκε για να κολακευτεί ο γιος του. Όταν ζητήθηκε από τον Αξιωματικό που έγραψε την έκθεση να την πάρει πίσω, τότε αυτός ορκίστηκε πως όσα έγραφε για τον διάδοχο τα άξιζε πραγματικά.
Ο διάδοχος ενώ εκπαιδεύεται στις επιβιβάσεις και αποβιβάσεις των ΛΟΚ
Ο διάδοχος Κωνσταντίνος στο εκπαιδευτικό πλοίο του Στόλου «Αρματωλός» με τους Έλληνες Ναυτικούς Δόκιμους. Το πλοίο πραγματοποιούσε εκπαιδευτικό ταξίδι στα λιμάνια της Μεσογείου. Στην φωτογραφία ο Κωνσταντίνος τρώει με απλότητα μαζί με τους συναδέλφους του καθώς το πλοίο είχε αναχωρήσει από την Λισαβόνα με προορισμό την Νίκαια
Ο ίδιος ο βασιλιάς Κωνσταντίνος αναφέρει στο βιβλίο του «Χωρίς τίτλο» : «Το 1958, η στιγμή της αποφοίτησής μου από τα Ανάβρυτα είχε πλέον φτάσει. (..) Παρά το γεγονός ότι γράφτηκα στο πρώτο έτος της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, πολύ σύντομα αποδείχτηκε ότι οι υποχρεώσεις της στρατιωτικής εκπαιδεύσεως του διαδόχου, η οποία μάλιστα έπρεπε να γίνει και στα τρία Όπλα, μαζί με πολλές άλλες συνεχείς υποχρεώσεις που πήγαζαν από το πρωτόκολλο, στερούσαν κάθε πιθανότητα για την συστηματική παρακολούθηση των πανεπιστημιακών μαθημάτων. Έτσι, παρά την επιθυμία μου να παρακολουθήσω κανονικά τα μαθήματα στη Νομική, η απόφαση του πατέρα μου ήταν να αναλάβουν την πανεπιστημιακή μου εκπαίδευση διακεκριμένοι ακαδημαϊκοί δάσκαλοι κατ΄ιδίαν στο Παλάτι.» Καθηγητές του διαδόχου ήσαν ο Παναγιώτης Πιπινέλης στην Διπλωματική Ιστορία και Διεθνές Δίκαιο, ο Αιμίλιος Χουρμούζιος στην Νεοελληνική Λογοτεχνία, ο Μιχαήλ Δένδιας στο μάθημα των Πολιτικών Επιστημών, ο Κωνσταντίνος Τσάτσος στην Αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία και ο Αθανάσιος Κανελλόπουλος στα Οικονομικά.
Σύμφωνα με την παράδοση ο διάδοχος έπρεπε να φοιτήσει στη Σχολή Ευελπίδων. Όμως εκεί ο Κωνσταντίνος θα αποκτούσε μόρφωση μόνο σ΄ένα τομέα, τον κύκλο της Στρατιωτικής τέχνης και γι΄αυτό θα διέθετε 4 ολόκληρα χρόνια. Ο βασιλιάς Παύλος, έχοντας αυτά τα δεδομένα στο νου του, κατέστρωσε άλλο πρόγραμμα. Εξελέγησαν τρεις άριστοι εκπαιδευτές από τα τρία όπλα, οι οποίοι ανέλαβαν να εισαγάγουν τον Διάδοχο στις Ένοπλες Δυνάμεις. Έτσι αντί να απομονωθεί για 4 χρόνια για να βγει ένας άπειρος Ανθυπολοχαγός, γνώρισε τις Ένοπλες Δυνάμεις σε όλους τους τομείς και τις δραστηριότητές τους.
Ο Κωνσταντίνος περνούσε αμέτρητες ώρες στα Ανάκτορα μελετώντας μαζί με τους τρεις εκπαιδευτές του, τον λοχαγό Αρναούτη, τον υποσμηναγό Πρωτοπαπά και τον Υποπλοίαρχο Χασιώτη. Στο βιβλίο του παραδέχεται πως οι επιτελικές του γνώσεις όταν αποφοίτησε δεν θα μπορούσαν να φτάσουν τις γνώσεις όσων είχαν περάσει από αυτές στις σχολές παρακολουθώντας τα μαθήματα με κανονικούς ρυθμούς για τέσσερα χρόνια και όχι τόσο συμπυκνωμένα.
Μπορεί να δίδαξαν τον διάδοχο Κωνσταντίνο εξαιρετικοί καθηγητές και να ανέλαβαν την στρατιωτική του εκπαίδευση σχολαστικά διαλεγμένοι εκπαιδευτές, όμως την καλύτερη μάθηση των βασιλικών καθηκόντων του την έλαβε από τον πατέρα του, βασιλιά Παύλο. Ο απρόσμενος θάνατός του διέκοψε απότομα αυτήν την εκπαίδευση και ο Κωνσταντίνος έγινε βασιλιάς χωρίς να έχει την απαιτούμενη πείρα και ωριμότητα. Αυτό που πρόλαβε ο πατέρας του να εμφυτεύσει στην ψυχή του, ήταν η γνήσια αγάπη για την πατρίδα τους.
Ο διάδοχος Κωνσταντίνος με τον Αντρέ Μαρλώ (στη μέση) και τον Κωνσταντίνο Τσάτσο
Ο Κωνσταντίνος συνοδεύει τον πατέρα του σε επίσημη επίσκεψη.
Ο Αρχιεπίσκοπος δίνει το φως στον βασιλιά Παύλο και στον διάδοχο
Ο βασιλιάς Παύλος και ο διάδοχος σε τελετή απονομής πτυχίων στους αποφοίτους αξιωματικούς στης Σχολής Πολέμου της Αεροπορίας
Ο διάδοχος Κωνσταντίνος είχε πάντα πάθος με τα σπορ. Του απονεμήθηκε η μαύρη ζώνη τέταρτου βαθμού στο καράτε.
Ο μεγάλος του έρωτας ήταν η ιστιοπλοΐα, στην οποία τον είχε μυήσει από μικρό ο πατέρας του στην Αλεξάνδρεια στα χρόνια του πολέμου. Πατέρας και γιος είχαν αληθινό πάθος με το άθλημα. Το 1958 το πρωτοχρονιάτικο δώρο του βασιλιά στο γιο του Κωνσταντίνο ήταν ένα σκάφος κατηγορίας λάιτνιγκ. Ο διάδοχος έπεσε με τα μούτρα στην προπόνηση και περνούσε όλο σχεδόν τον ελεύθερο χρόνο του – συνήθως πολύ νωρίς το πρωί – κάνοντας διαδρομές με το σκάφος του.
Τελικά ο Κωνσταντίνος αποφάσισε να πάρει μέρος στους Ολυμπιακούς αγώνες του 1960, που έγιναν στην Ιταλία το καλοκαίρι του ίδιου χρόνου. Το βασιλικό ναυτικό του προσέφερε ένα σκάφος ντράγκον δανικής κατασκευής κι ο διάδοχος προτίμησε ν΄αγωνιστεί σ΄αυτή την κατηγορία. Κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο στην ιστιοπλοΐα. Έκτοτε ο τίτλος του Ολυμπιονίκη καθιερώθηκε να προηγείται από τον τίτλο και το όνομά του.
Εξετάζοντας την εκπαίδευση του βασιλιά Κωνσταντίνου Β΄, μας δημιουργείται η εντύπωση πως από πολύ νωρίς κατέκτησε και κατόρθωσε αυτά που άλλοι χρειάζονται τον διπλάσιο χρόνο για να τα πετύχουν. Στέφθηκε Ολυμπιονίκης στα είκοσί του χρόνια και 23 ετών έγινε βασιλιάς. Στα 24α παντρεύτηκε μια υπέροχη πριγκίπισσα και στα 25 του ήταν πατέρας. Και ξαφνικά όλα άλλαξαν…. Λες και η ζωή δεν μπορούσε άλλο ν΄ ακολουθήσει τον γρήγορο ρυθμό του.
Επιμέλεια κειμένου: Τέπη Πιστοφίδου
Βιβλιογραφία:
1) Ο Κωνσταντίνος τότε και τώρα , Χαράλαμπου Ποταμιάνου.
2) Χωρίς Τίτλο, Βιογραφία Βασιλέως Κωνσταντίνου.
3) Κωνσταντίνος , Νικολάου Τάντζου, μετάφραση Κώστα Μπάρμπη.
4) «Το βουνό», περιοδικό του Ελληνικού Ορειβατικού Συνδέσμου, 1953.
Share On Facebook
Tweet It
