Ο οίκος κοσμημάτων Καρτιέ στην έκθεση που έκανε το 1919 στο Σαν Σεμπαστιάν στην Ισπανία, μεταξύ των πανέμορφων κοσμημάτων που εξέθεσε ήταν και ένα ζαφείρι 478.68 καρατίων. Αυτό δημιούργησε μεγάλο θαυμασμό στους ευγενείς όλης της Ευρώπης που επισκέφτηκαν την έκθεση και προσέλκυσε το ενδιαφέρον της βασίλισσας της Ισπανίας, Βικτώριας Ευγενίας. Ο βασιλιάς της Ρουμανίας Φερδινάνδος το αγόρασε δύο χρόνια αργότερα, το 1921, μαζί με ένα μακρύ διαμαντένιο περιδέραιο και το προσέφερε στην γυναίκα του, βασίλισσα Μαρία, που ήταν εγγονή της βασίλισσας Βικτωρίας του Ηνωμένου Βασιλείου και του τσάρου Αλέξανδρου ΙΙ της Ρωσίας. Έγινε ένα από τα πιο αγαπημένα κοσμήματά της. Είναι το τέταρτο μεγαλύτερο ζαφείρι του κόσμου από την Σρι Λάνκα (Κεϋλάνη) και φέρει ακόμη το όνομα της πρώτης του ιδιοκτήτριας, «το ζαφείρι της βασίλισσας Μαρίας της Ρουμανίας».
Η βασίλισσα Μαρία λάτρευε τα κοσμήματα και είχε μια από τις πιο πολύτιμες βασιλικές συλλογές στην Ευρώπη. Η μητέρα της, επίσης Μαρία, ήταν μοναχοκόρη του τσάρου Αλέξανδρου ΙΙ της Ρωσίας. Όταν παντρεύτηκε τον δευτερότοκο γιο της βασίλισσας Βικτωρίας, Αλφρέδο, η κοσμηματοθήκη της περιείχε ανεκτίμητα κοσμήματα, μοναδικής ομορφιάς και τέχνης, στο στυλ των Ρομανόφ. Μερικά από αυτά, τα προσέφερε και στην μία από τις 4 κόρες της, την Μαρία, όταν αυτή παντρεύτηκε τον πρίγκιπα διάδοχο της Ρουμανίας, Φερδινάνδο.
Δυστυχώς η βασίλισσα Μαρία της Ρουμανίας, όταν άρχισε ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος, θεώρησε πως θα ήταν πιο ασφαλές να μεταφέρει τα κοσμήματά της για φύλαξη στην Ρωσία. Όταν ξέσπασε η Ρωσική Επανάσταση τα έχασε όλα. Όμως η έξοδος των Ρομανώφ από την Ρωσία (ὀσοι κατόρθωσαν να διαφύγουν), για να σώσουν την ζωή τους από το δολοφονικό μένος των Μπολσεβίκων, τους ανάγκασε για οικονομικούς λόγους, να πουλήσουν τα κοσμήματα που μπόρεσαν να φυγαδεύσουν. Η βασίλισσα Μαρία της Ρουμανίας αγόρασε μαζί με την συνονόματή της, βασίλισσα Μαίρη του Ηνωμένου Βασιλείου, μερικά από τα πιο ωραία κοσμήματα της μεγάλης δούκισσας Βλαντιμίρ. Η μεγάλη δούκισσα Βλαντιμίρ (Μαρία Πάβλοβνα) και η βασίλισσα Όλγα της Ελλάδος, ήσαν τα μόνα μέλη της δυναστείας των Ρομανόφ που κατόρθωσαν να διαφύγουν από την επαναστατημένη Ρωσία , διασώζοντας όλα τα κοσμήματά τους. Η Μαρία της Ρουμανίας αγόρασε από την μεγάλη δούκισσα Βλαντιμίρ της Ρωσίας ( μητέρα της μεγάλης δούκισσας Ελένης της Ρωσίας, πριγκίπισσας Νικολάου της Ελλάδος), ένα διάδημα με ζαφείρια που ταίριαζε θαυμάσια με το μοναδικό ζαφείρι του Καρτιέ που της προσέφερε ο σύζυγό της, βασιλιάς Φερδινάνδος. Φόρεσε και τα δύο την ημέρα της στέψης της.
Το διαμαντένιο μακρύ κολιέ με το μοναδικό μονόπετρο ζαφείρι, το κληρονόμησε ο εγγονός της βασίλισσας Μαρίας της Ρουμανίας, Μιχαήλ, γιος της Ελληνίδας πριγκίπισσας Ελένης και του βασιλιά Καρόλου. Το 1948 τελέστηκαν στην Αθήνα οι γάμοι του εκδιωχθέντος πλέον από τους κομμουνιστές, Βασιλιά της Ρουμανίας Μιχαήλ με την Άννα των Βουρβόνων- Πάρμας, παρουσία της ελληνικής βασιλικής οικογένειας.
Η πριγκίπισσα Άννα φορούσε το μακρύ περιδέραιο από μπριγιάν αλλά το μεγάλο ζαφείρι απουσίαζε. Ήταν η τελευταία φορά που το υπέροχο μακρύ περιδέραιο της βασίλισσας Μαρίας της Ρουμανίας και πεθεράς της πριγκίπισσας Άννας, φορέθηκε δημοσίως. Το μεγάλο ζαφείρι το είχε ήδη πουλήσει ο βασιλιάς Μιχαήλ στον γνωστό κοσμηματοπώλη της Νέας Υόρκης, Χάρυ Γουίνστον, για να καλύψει τα έξοδα του πρώτου καιρού της διαβίωσής του στην εξορία.
Το ζαφείρι αγοράστηκε από έναν Έλληνα εφοπλιστή που το προσέφερε στην βασίλισσα Φρειδερίκη ως δώρο. Η Φρειδερίκη το φορούσε συχνά σε επίσημες εκδηλώσεις με μεγάλη υπερηφάνεια. Η βασίλισσα Άννα Μαρία δεν το φόρεσε ποτέ, ούτε κάποιο άλλο μέλος της βασιλικής οικογένειας της Ελλάδος.
Το πολύτιμο ζαφείρι πουλήθηκε στις 19 Νοεμβρίου 2003 στην Γενεύη, από τον οίκο δημοπρασιών Κρίστις έναντι 1.494.480 δολαρίων. Το αγαπημένο ζαφείρι της βασίλισσας Μαρίας αλλά και της βασίλισσας Φρειδερίκης, είναι ιδιοκτησία τώρα του Μουσείου του Κατάρ.
Επανεμφανίστηκε δημοσίως, με τον ίδιο περίπου τρόπο που πρωτοπαρουσιάστηκε στο κοινό το 1919, στην έκθεση του οίκου Καρτιέ με τίτλο: «Καρτιέ, το στυλ και η ιστορία», η οποία πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι στις 4 Δεκεμβρίου 2013, μαζί με άλλα ιστορικά κοσμήματα του ιδίου οίκου.
Ευχαριστούμε την Huguette που μας επέτρεψε να αναδημοσιεύσουμε φωτογραφίες από το blog της
«Bijoussimo» http://bijoussimo.centerblog.net/
κείμενο: Τέπη Πιστοφίδου.