Η Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Μέσα Ποταμού που βρίσκεται στην Κύπρο, συνεργαζόμενη με κορυφαίους ιστορικούς και επιστήμονες, δημιούργησε ένα αξιολογότατο βιβλίο αφιερωμένο στην αυτοκρατορική οικογένεια των Ρομάνοφ. Στις 17 Ιουλίου του τρέχοντος έτους, συμπληρώνονται εκατό χρόνια από την αποφράδα εκείνη ημέρα που ο τσάρος Νικόλαος Β΄μαζί με την οικογένειά του, τον προσωπικό τους ιατρό και τρία μέλη του υπηρετικού προσωπικού, εκτελέστηκαν από τους Μπολσεβίκους. Το βιβλίο που φέρει τον τίτλο «Άγιοι Βασιλομάρτυρες Ρομάνοφ: Όσα δεν μπόρεσε να κρύψει η σιωπή», θα κυκλοφορήσει την επόμενη εβδομάδα από τις εκδόσεις «Άθως». Στην Ελλάδα το βιβλίο θα πωλείται από τον εκδοτικό οίκο Σταμούλη που εδρεύει στην οδό Αβέρωφ 2 στο κέντρο της Αθήνας. Ηλεκτρονικές παραγγελίες μπορείτε να κάνετε εδώ. Επίσης παραγγελίες μπορούν να γίνουν και μέσω του ιστοτόπου της Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου εδώ.
Η Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου αναφέρει:
-Εκατό χρόνια συμπληρώνονται φέτος από την τραγική ημέρα που έκλεισε ένα από τα πιο συγκλονιστικά κεφάλαια της παγκόσμιας ιστορίας. Στις 17 Ιουλίου 1918, σε ένα υπόγειο δωμάτιο στον ρωσσικό βορρά, στο Αικατερίνμπουργκ, ο τσάρος Νικόλαος Β΄ Ρομάνοφ μαζί με την σύζυγό του και τα πέντε του παιδιά εκτελέστηκαν με ένα βάναυσο και απίστευτα μαρτυρικό τρόπο.
Εκατό χρόνια μετά το φοβερό αυτό γεγονός, το ενδιαφέρον και η συμπάθεια για την τελευταία οικογένεια των Ρομάνοφ συνεχίζει να αυξάνεται και να αιχμαλωτίζει τις καρδιές των ανθρώπων ανά το παγκόσμιο. Ποια, όμως, ακριβώς είναι η αλήθεια για τους τελευταίους Ρομάνοφ; Γιατί για εκατό και πλέον χρόνια γίνονται συστηματικές προσπάθειες για την διαστρέβλωση των γεγονότων της ζωής τους, ενώ η Ορθόδοξη Εκκλησία τους έχει συμπεριλάβει στο αγιολόγιό της; Η Ιερά Μονή Μέσα Ποταμού, στην Κύπρο, έχοντας ανατρέξει στις πρωτογενείς πηγές, παρουσιάζει για πρώτη φορά στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό όσα δεν μπόρεσε να κρύψει η σιωπή.
Για την συγγραφή του έργου, το οποίο θα κυκλοφορήσει από τις Εκδόσεις ΑΘΩΣ, η Μονή Μέσα Ποταμού συνεργάστηκε με τους σοβαρότερους ιστορικούς ερευνητές και συγγραφείς στον χώρο των Ρομάνοφ, όπως την Helen Rappaport, την Helen Azar, τον καθηγητή Mark Steinberg και τον Nicholas Nicholson, ο οποίος συνέγραψε και τον επίλογο του έργου. Το πολυσέλιδο βιβλίο προλογίζει ο Γέροντας Εφραίμ, καθηγούμενος της Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου, και περιλαμβάνει μεταξύ άλλων πλήθος αυθεντικών λημμάτων από τα ημερολόγια και την αλληλογραφία των ιδίων των Ρομάνοφ, καθώς επίσης και προσωπικές μαρτυρίες και καταθέσεις άλλων ιστορικά σημαντικών προσώπων. Συνοδεύεται, επίσης, από πλούσιο φωτογραφικό υλικό και ένα ένθετο με εντυπωσιακά επιχρωματισμένες φωτογραφίες, οι οποίες εκδίδονται για πρώτη φορά, καθώς επίσης και από ένα ψηφιακό δίσκο με οπτικοακουστικό υλικό από το Ρωσσικό Κρατικό Αρχείο, συνολικού μήκους 50 λεπτών.
Η έκδοση αναμένεται να κυκλοφορήσει κατά τα τέλη Ιανουαρίου και έχει ήδη κινήσει το ενδιαφέρον σε παγκόσμια κλίμακα. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επισκεφθείτε την ιστοσελίδα της Μονής για το έργο: www.romanovs.eu
Περιγραφή έργου:
Τιμή: €20
Εκδότης: Εκδόσεις ΑΘΩΣ
Μαλακό εξώφυλλο: 544 σελίδες
Διαστάσεις: 17 x 24 cm
Συνοδευτικό υλικό: DVD-ROM (mp4)
ISBN: 978-960-495-239-7
Εκπρόσωπος της Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου μας ανέφερε:«Γίνονται συζητήσεις με εκδοτικούς οίκους στην Αμερική για να μεταφραστεί το βιβλίο στην αγγλική γλώσσα. Η αγγλική βιβλιογραφία για τους τελευταίους Ρομάνοφ είναι τεράστια και θαυμαστή. Ωστόσο, όλως παραδόξως, παρ’ όλο που η θρησκευτική ευλάβεια προς το πρόσωπό τους είναι πολύ μεγάλη στην Αμερική, μέχρι τώρα δεν έχει γίνει κάποια έκδοση η οποία να παρουσιάζει την ζωή των Ρομάνοφ μέσα από πνευματικό πρίσμα. Οι δυτικοί συγγραφείς, όταν μελετούν τις πρωτογενείς πηγές, δεν στέκονται στην πνευματική διάσταση της ζωής της οικογένειας. Ακόμη περισσότερο, όταν το κάνουν αυτό, το αντιλαμβάνονται και το παρουσιάζουν αυτό ως ένα ψυχολογικό φαινόμενο. Υπάρχουν επιπλέον και αυτοί οι οποίοι για πολλούς και διάφορους λόγους ήθελαν – και θέλουν – να αποσιωπούν αυτήν την πραγματικότητα.
Αντίθετα, εμείς στον ελληνικό χώρο, ως γνώστες της Ορθόδοξης χριστιανικής παραδόσεως, μπορούμε να κατανοήσουμε ένα μεγάλο -το μεγαλύτερο για την ακρίβεια!- κεφάλαιο της ζωής αυτής της ευλογημένης οικογένειας: το βάθος και τον πλούτο της ασυνήθιστα μεγάλης πίστης τους και αγάπης προς τον Θεό. Έτσι ένας από τους στόχους της Μονἠς Μέσα Ποταμού ήταν ακριβώς αυτός: να προβάλει δηλαδή την εκουσίως ή ακουσίως αποσιωπημένη αλήθεια για την πνευματική ζωή των τελευταίων Ρομάνοφ.»
Ιστορικό Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου Μέσα Ποταμού
Σὲ μιὰ ἀπὸ τὶς πιὸ ὄμορφες καὶ καταπράσινες τοποθεσίες τοῦ Τροόδους, μεταξὺ Πλατρῶν, Κάτω Ἀμιάντου καὶ πέντε μόλις χιλιόμετρα ἀπὸ τὸν ἐξοχικὸ Σαϊττά, βρίσκεται τὸ μοναστήρι τοῦ Μέσα Ποταμοῦ, τὸ ὁποῖο εἶναι ἀφιερωμένο στὸν ἅγιο Ἰωάννη τὸν Πρόδρομο καὶ Βαπτιστὴ τοῦ Χριστοῦ. Ἡ ὀνομασία τῆς τοποθεσίας «Μέσα Ποταμός» ὀφείλεται στό ὁμώνυμο ρυάκι, παραπόταμο τοῦ Κούρρη ποταμοῦ, ὁ ὁποῖος ἔχει τὶς πηγές του στὶς ἀνατολικὲς πλαγιὲς τοῦ Τροόδους, στὴν περιοχὴ τοῦ ἀμιαντορυχείου.
Γιὰ τὴν ἱστορία τῆς ἵδρυσης τῆς Μονῆς δὲν ὑπάρχουν ὁποιαδήποτε στοιχεῖα, ὅπως ἄλλωστε συμβαίνει μὲ τὰ περισσότερα μοναστήρια τοῦ τόπου. Ἡ παλαιότερη ἀναφορὰ σὲ αὐτὸ προέρχεται ἀπὸ ἔγγραφο τοῦ ἔτους 1468, σύμφωνα μὲ τὸ ὁποῖο ὁ βασιλιὰς τοῦ νησιοῦ Ἰάκωβος Β΄ Λουζινιανὸς παραχώρησε ἀρχικὰ στὸν ἡγούμενο τοῦ μοναστηριοῦ Γρηγόριο καὶ στὴν συνέχεια στὸν ἀνεψιὸ τοῦ τελευταίου Κάλλιστο, γιὰ ὅλη τους τὴν ζωή, μέρος ἀπὸ τοὺς φόρους τοῦ Κοιλανίου.
Ἡ ἑπόμενη μαρτυρία γιὰ τὴν λειτουργία του προέρχεται ἀπὸ τὸ κείμενο τοῦ Στεφάνου Λουζινιὰν (1573), ὁ ὁποῖος ἀναφέρει ὅτι στὸ μοναστήρι τοῦ Μέσα Ποταμοῦ κατέφυγε στὰ μέσα τοῦ 16ου αἰώνα ὁ ὅσιος Θεοφάνης, ἀφοῦ παραιτήθηκε ἀπὸ τὸν ἐπισκοπικὸ θρόνο τῆς Σολέας. Ἡ μνήμη του διατηρήθηκε καθόλο τὸ διάστημα τῆς Τουρκοκρατίας, καὶ ἡ ἀσκητικὴ καὶ ἐνάρετη ζωή του τονίζεται ἀπὸ πολλοὺς ἐκκλησιαστικοὺς συγγραφεῖς τῆς ἐποχῆς.
Τὴ συνέχιση τῆς λειτουργίας τῆς Μονῆς τοῦ Μέσα Ποταμοῦ καὶ στὰ χρόνια τῆς Τουρκοκρατίας τεκμηριώνουν σειρὰ απὸ διάφορα ἔγγραφα, ἐπιγραφὲς σὲ φορητὲς εἰκόνες καὶ ἐκκλησιαστικὰ κειμήλια τῆς Μονῆς, καθὼς καὶ τὸ περιηγητικὸ κείμενο τοῦ Ρώσσου μοναχοῦ Βασιλείου Μπάρσκυ. Ἡ ἀρχαιότερη μαρτυρία γιὰ τὴν περίοδο τῆς Τουρκοκρατίας ἀνάγεται στὸ 1584, ἔτος ἁγιογράφησης προσκυνηματικῆς εἰκόνας τοῦ Τιμίου Προδρόμου, ἡ ὁποία φυλασσόταν στὴν Ἱερὰ Μητρόπολη Λεμεσοῦ καὶ σήμερα ἔχει ἐπιστρέψει στὴν Μονή. Σύμφωνα μὲ τὴν κτητορικὴ ἐπιγραφή της, ἁγιογραφήθηκε μὲ δαπάνες τοῦ ἡγουμένου τῆς Μονῆς Σωφρονίου ἱερομονάχου. Ἂς σημειωθῇ ὅτι ἡ ἀρχαία καὶ πολύτιμη αὐτὴ εἰκόνα κλάπηκε ἀπὸ ἀρχαιοκάπηλους σὲ ἀνύποπτο χρόνο. Ἐντοπίστηκε, ὅμως, γύρω στὸ 1999 στὴν Γερμανία ἀπὸ τὸν βυζαντινολόγο Ἀθανάσιο Παπαγεωργίου καὶ μετὰ ἀπὸ ἀρκετὲς προσπάθειες τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου ἐπιστράφηκε στὸ νησὶ καὶ στὴν δικαιοῦχο της Μητρόπολη Λεμεσοῦ. Εἶναι θαυμαστὸ τὸ γεγονὸς ὅτι ἡ εἰκόνα ἐπέστρεψε στὴν Κύπρο ἀκριβῶς τὴν μέρα ποὺ συμφωνήθηκε ἡ ἔναρξη τῶν ἐργασιῶν γιὰ τὴν ἀνακαίνιση τῆς Μονῆς.
Ἡ λειτουργία τῆς Μονῆς συνεχίστηκε μέχρι τὶς πρῶτες δεκαετίες τοῦ 19ου αἰώνα, ὅμως στὴν συνέχεια παρήκμασε καὶ ἐγκαταλείφθηκε ἐξαιτίας τῶν δεινῶν ποὺ προκάλεσαν οἱ Ὀθωμανοὶ κατακτητὲς στὸν ἑλληνικὸ πληθυσμὸ τοῦ νησιοῦ μετὰ τὸ 1821, μιὰ θλιβερὴ ἐξέλιξη ποὺ συνέβηκε καὶ μὲ πολλὰ ἄλλα ἀπὸ τὰ ἑξῆντα ἑπτὰ μοναστήρια ποὺ λειτουργοῦσαν κατὰ τὴν δεκαετία τοῦ 1820 στὴν Κύπρο.
Λίγα χρόνια ἀργότερα, στὶς ἀρχὲς τῆς δεκαετίας τοῦ 1910, καταβλήθηκε προσπάθεια ἀναβίωσής της ἀπὸ τὸν Μητροπολίτη Κιτίου Μελέτιο Μεταξάκη (1910-1918), ὁ ὁποῖος μερίμνησε ὥστε νὰ ἐγκαταβιώσουν σὲ αὐτό, τὸν Δεκέμβριο τοῦ 1911, Σταυροβουνιῶτες μοναχοί. Ἡ προσπάθεια ὅμως αὐτὴ δὲν καρποφόρησε, μὲ ἀποτέλεσμα τὸ 1916 οἱ πατέρες νὰ ἐπιστρέψουν στὸ Σταυροβούνι.
Στὸ μεταξύ, τὸ 1914, ὁ Μεταξάκης ἀνήγειρε στὴν θέση τῶν ἐρειπωμένων μοναστηριακῶν κτισμάτων ξενοδοχεῖο μὲ τὸ ὄνομα «Μέσα Ποταμός» μὲ σχέδια τοῦ ἀρχιτέκτονα Ζαχαρία Βόνδα ἀπὸ τὴν Ἀλεξάνδρεια. Ἡ μαγευτικὴ τοποθεσία καὶ τὸ θαυμάσιο φυσικὸ περιβάλλον συνετέλεσαν ὥστε νὰ καταφεύγουν σὲ αὐτό, ὄχι μόνο Κύπριοι, ἀλλὰ καὶ πολλοὶ Ἕλληνες τῆς Αἰγύπτου. Ἀργότερα, ὅμως, ἐξαιτίας κυρίως τῆς συρρίκνωσης τοῦ ἑλληνισμοῦ τῆς Μέσης Ἀνατολῆς καὶ τῶν νέων δεδομένων ποὺ δημιουργήθηκαν μετὰ τὸν Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο, ἡ λειτουργία του κατέστη ἀσύμφορη μὲ ἀποτέλεσμα νὰ κλείσῃ ὁριστικὰ γύρω στὰ 1950, ὁπόταν ἐγκαταλείφθηκε καὶ ἐρημώθηκε.
Τὸ 1973, μετὰ τὴν αὔξηση τῶν Μητροπόλεων τῆς Κύπρου ἀπὸ τέσσερις σὲ ἕξι, ἡ Μονὴ τοῦ Μέσα Ποταμοῦ ὑπήχθη στὰ ὅρια δικαιοδοσίας τῆς νεοσύστατης Μητρόπολης Λεμεσοῦ, ποὺ τὴν χρησιμοποιοῦσε ὡς κατασκηνωτικὸ χῶρο κατὰ τὶς θερινὲς περιόδους.
Τὸ 1999, μετὰ τὴν ἀνάληψη τῶν ποιμαντορικῶν του καθηκόντων, ὁ νέος Μητροπολίτης Λεμεσοῦ κ.κ. Ἀθανάσιος ἔθεσε ὡς στόχο του τὴν πλήρη ἀνακαίνιση καὶ ἐπαναλειτουργία τῆς Μονῆς. Στὴν προσπάθεια αὐτὴ ἦρθε ὡς ἀρωγὸς ὁ ἤδη μακαριστὸς Κωνσταντίνος Λεβέντης μαζὶ μὲ τὴν εὐλαβῆ σύζυγό του Ἐδμὲ Λεβέντη, οἱ ὁποῖοι ἀνέλαβαν ἐξ ὁλοκλήρου τὴν μεγάλη οἰκονομικὴ δαπάνη γιὰ τὴν ἀνακαίνιση τῆς Μονῆς. Πράγματι, οἱ ἐργασίες ἄρχισαν τὸν Μάιο τοῦ 2002 καὶ ὁλοκληρώθηκαν τὸ 2003, ἔτος κατὰ τὸ ὁποῖο ὁ Μητροπολίτης Λεμεσοῦ ἐγκατέστησε πενταμελῆ ἀνδρικὴ κοινοβιακὴ ἀδελφότητα ἀπὸ τὴν Μονὴ Μαχαιρᾶ ξαναζωντανεύοντας ἔτσι μιὰ μοναστικὴ παράδοση αἰώνων.
Ἡ Ἱερὰ Μονὴ τοῦ Τιμίου Προδρόμου Μέσα Ποταμοῦ, ὅπως καὶ κάθε μονή, ἔρχεται σήμερα νὰ προσφέρῃ στὸν κουρασμένο ἄνθρωπο τῆς ἐποχῆς μας τὴν ζωντανὴ ἐμπειρία τῆς παρουσίας τοῦ Θεοῦ μέσα ἀπὸ τὴν λειτουργικὴ ζωή, ἀποδεικνύοντας ὅτι τὸ Εὐαγγέλιο, ὁ λόγος τοῦ Χριστοῦ, μπορεῖ νὰ ἐφαρμόζεται σὲ κάθε ἐποχὴ μὲ τὴν ἴδια ἀκρίβεια καὶ πνευματικὴ δύναμη. (1)
Ως προς τον τονισμό του ονόματος της αυτοκρατορικής οικογένειας της Ρωσίας που στο άρθρο μας γίνεται στην παραλήγουσα και όχι στην λήγουσα όπως έχουμε συνηθίσει να το διαβάζουμε ή να το αναφέρουμε (Ρομανόφ ή Ρομανώφ) σας παραθέτουμε ένα τμήμα από το «Σημείωμα του συγγραφέα» από το εισαγωγικό μέρος του βιβλίου, σχετικά με την ορθή απόδοση του ονόματος στην ελληνική:
«…ὡς πρὸς τὴν ὀρθογραφία τῶν ὀνομάτων αὐτῶν [ἐννοεῖται τῶν ρωσσικῶν], διατηρήθηκε ἡ μέθοδος μεταγραφῆς στὴν ἑλληνικὴ γλῶσσα βάσει τοῦ τρόπου γραφῆς τους στὴν πρωτότυπη γλῶσσα τους, σύμφωνα δηλαδὴ μὲ τὴν ἀρχὴ τῆς ἀντιστρεψιμότητας καὶ ὄχι τῆς ἁπλογράφησης. Κυριώτερο σχετικὸ παράδειγμα ἀποτελεῖ τὸ ἴδιο τὸ ὄνομα τοῦ Οἴκου τῶν βασιλομαρτύρων, τὸ ὁποῖο δὲν γράφτηκε σύμφωνα μὲ τὴν ἑλληνική του παραφθορὰ Ρομανὼφ ἀλλὰ Ρομάνοφ. Στὸ ὄνομα αὐτό, ἡ μετάθεση τοῦ τόνου ἀπὸ τὴν παραλήγουσα στὴν λήγουσα δὲν ἔχει κανένα γραμματικὸ ἔρεισμα.
Τὸ ἴδιο συμβαίνει καὶ μὲ τὴν χρήση τοῦ ὠμέγα στὴν συγκεκριμένη κατάληξη ἀντὶ τοῦ ὄμικρον. Οἱ μόνες περιπτώσεις ποὺ δικαιολογοῦν τὴν μεταγραφὴ σὲ ὠμέγα εἶναι ὅταν μεταγράφουμε ὅ,τι θεωρεῖται στὴν ξένη γλῶσσα ὡς μακρὸ ἢ ὡς δίφθογγος (π.χ. au, eau κ.τ.ὅ.). Γιὰ παράδειγμα, τὸ Rousseau δὲν μεταγράφεται σὲ Ρουσσὸ ἀλλὰ σὲ Ρουσσώ. Συνεπῶς, τὸ Рома́нов σὲ καμία περίπτωση δὲν μπορεῖ νὰ μεταγραφῇ σὲ Ρομάνωφ (μὲ ὠμέγα δηλαδή), ὅπως οὔτε τὸ γαλλικὸ Alphonse μεταγράφεται σὲ Ἀλφὼνς ἀλλὰ σὲ Ἀλφόνς.»
(1) Κείμενο και φωτογραφίες από τον ιστότοπο της Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου Μέσα Ποταμού. Ευχαριστούμε θερμά τους υπευθύνους της Ιεράς Μονής για την άδεια που μας παραχώρησαν να τα αναδημοσιεύσουμε και για τις πολύτιμες διευκρινήσεις και πληροφορίες που πρόθυμα μας προσέφεραν για την δημιουργία αυτού του άρθρου.
Επίσης ευχαριστούμε τον κύριο Φώτη Σταμούλη για τις διευκρινίσεις του σχετικά με την κυκλοφορία του βιβλίου στην Ελλάδα.
Επιμέλεια κειμένου: Τέπη Πιστοφίδου
Share On Facebook
Tweet It
