Του Νίκου Παπακωνσταντίνου
Εξετάζοντας στο βιβλίο μου Πριγκίπισσες στη δίνη του Πολέμου όλα τα γεγονότα που σχετίζονται με την δράση και τις περιπέτειες των μελών της Βασιλικής Οικογένειας κατά την περίοδο 1939-1946, δεν μπορούσα να μην ασχοληθώ με το θέμα της Αντιβασιλείας του πρίγκιπα Πέτρου. Πολλή φιλολογία υπάρχει γύρω από το θέμα αυτό που έγινε αντικείμενο παραπληροφόρησης, διαστρέβλωσης και συκοφάντησης του τότε διαδόχου Παύλου και της πριγκίπισσας Φρειδερίκης. Δεν γνωρίζω αν οι «μελετητές» και «αναλυτές» της υπόθεσης καταλήγουν στα συμπεράσματα που καταλήγουν από άγνοια ή από σκοπιμότητα.
Θα παραθέσω το κείμενο από το βιβλίο μου, κατόπιν ένα απόσπασμα από άρθρο του Θανάση Αντωνόπουλου που δημοσιεύτηκε στην «Μακεδονία» το 2008 και τέλος μια ελεύθερη ανάλυση και τα συμπεράσματά μου.
Στο Κέιπ Τάουν, γύρω από τον Παύλο, ποζάρουν η Ασπασία, η Αλεξάνδρα, η Φρειδερίκη και η Αικατερίνη. Ούτε δύο μήνες δεν έμειναν εκεί όλοι μαζί. Έφτασαν στις αρχές Ιουλίου 1941 και έφυγαν, ο Παύλος με την Ασπασία και την Αλεξάνδρα, στο τέλος Αυγούστου. Στην φωτογραφία είναι ντυμένοι χειμωνιάτικα, οι μήνες αυτοί είναι χειμώνας στην Νότιο Αφρική. Αρχείο Αναστάσιου Καδδά.
…Αποφασίστηκε ο Βασιλιάς, ο διάδοχος και η κυβέρνηση να φύγουν για την Αγγλία, και οι υπόλοιποι να παραμείνουν στην Νότιο Αφρική. Η Αλεξάνδρα πίεζε την μητέρα της να φύγουν και αυτοί, δεν της άρεσε καθόλου η ζωή στην Αφρική. Η Ασπασία στην αρχή δεν ήθελε ούτε ν’ ακούσει ότι θα βρεθούν και πάλι στον Πόλεμο, στο Λονδίνο, που δεχόταν καθημερινά βομβαρδισμούς. Η Αλεξάνδρα στο τέλος μεταχειρίστηκε τα μεγάλα μέσα. «Ποιο θα είναι το μέλλον μου αν δεν βγω από αυτήν την τρύπα; Αυτός ο Πόλεμος δεν θα τελειώσει ποτέ! Θα μείνω γεροντοκόρη!». Τελικά, η Ασπασία πείσθηκε. Στην συνέχεια έπεισαν τον Βασιλιά να τις πάρει μαζί του.
Έφυγαν στις 25 Αυγούστου του 1941, με το υπερωκεάνιο «Durban Castle» που το συνόδευαν για ασφάλεια δύο πολεμικά. Το ταξίδι κράτησε ακριβώς ένα μήνα. Ο κίνδυνος να κτυπηθεί το πλοίο από εχθρικά υποβρύχια και να βυθιστεί ήταν πραγματικός. Ήταν παράτολμο να ταξιδεύουν μαζί εκείνες τις δύσκολες εποχές ο Βασιλιάς και ο διάδοχος. Ο Γεώργιος, όμως, ήθελε κοντά του τον διάδοχο για να δώσει έμφαση στην ελληνική παρουσία και να εμφανίζεται σύσσωμη η ηγεσία της χώρας με Βασιλιά, διάδοχο και πρωθυπουργό. Τον απασχολούσε, βέβαια, το τι σήμαινε για την χώρα και για την
Δυναστεία το να χάσουν την ζωή τους συγχρόνως και ο ίδιος και ο Παύλος. Τότε θα ανέβαινε στο θρόνο ο επίδοξος διάδοχος Κωνσταντίνος, ένα μωρό ενός έτους! Μέσα στον πόλεμο, με την χώρα υπό κατοχή! Γι’αυτό το ενδεχόμενο, ακριβώς την παραμονή της αναχώρησης για το επικίνδυνο ταξίδι, την 24η Αυγούστου, συνέταξε χειρόγραφη Βασιλική Πράξη: «Ημείς Γεώργιος Β΄ Βασιλεύς των Ελλήνων Έχοντες υπ’ όψιν τον υπ’ αριθμόν 3061 Αναγκ. Νόμον της 18ης Αυγούστου 1941 περί «Αντιβασιλείας» ορίζομεν δια την υπό του αρ. 2 προβλεπομένην περίπτωσιν Πρόεδρον της Αντιβασιλείας την Α.Β.Υ. τον Πρίγκιπα Πέτρον και αναπληρωτάς αυτού την Α.Β.Υ. τον βασιλόπαιδα Γεώργιον και την Α.Β.Υ. τον βασιλόπαιδα Ανδρέαν. Καλώ πάντας εις υπακοήν προς τον Βασιλέα και την Αντιβασιλείαν Αυτού προς το συμφέρον του έθνους, ευχόμενος πλήρη ευόδωσιν των εθνικών υποθέσεων. Εν Κέιπ Τάουν τη 24η Αυγούστου 1941, Γεώργιος Β΄».
Ο Βασιλιάς έκλεισε την Βασιλική Πράξη σε φάκελο, την σφράγισε με βουλοκέρι, και έγραψε στην μπροστινή πλευρά: «Προς την Βασ. Ελληνικήν Κυβέρνησιν Ν’ ανοιχθή εν καιρώ μόνον σύμφωνα με προφορικάς οδηγίας. Γ.Β.»
Η Βασιλική Πράξη ερμηνεύτηκε συχνά λανθασμένα από άτομα με προκατάληψη σαν μία πράξη έλλειψης εμπιστοσύνης του Βασιλιά στον Παύλο και την Φρειδερίκη. Την εμπιστοσύνη του στον διάδοχό του ο Γεώργιος την έδειχνε έμπρακτα ζητώντας του να βρίσκεται κοντά του και να εκπροσωπούν μαζί την Ελλάδα. Η Αντιβασιλεία του πρίγκιπα Πέτρου αφορούσε μόνο την τραγική περίπτωση ταυτόχρονου θανάτου Βασιλιά και διαδόχου, και επομένως ανόδου στον Θρόνο του ανήλικου Κωνσταντίνου.
Η πριγκίπισσα Φρειδερίκη τούς ακολούθησε μέχρι το πλοίο, και γευμάτισαν μέσα στο υπερωκεάνιο όλοι μαζί. Στο κατάστρωμα το ζευγάρι αποχαιρετίστηκε, έκλαψαν ο ένας και ο άλλος, πολύ. Για μία φορά ακόμη χώριζαν μη γνωρίζοντας πότε θα συναντηθούν και πάλι, και τι προβλήματα και δυσκολίες θα περάσει ο καθ’ ένας μόνος του. Η κινητή γέφυρα σηκώθηκε, το πλοίο άρχισε να απομακρύνεται σιγά-σιγά, ο Παύλος από το κατάστρωμα χαιρετούσε την σύζυγό του μέχρι που βγήκαν από το λιμάνι.
Αμέσως μετά τον απόπλου, ο Παύλος κλείστηκε στην καμπίνα του, και μέσα σε δάκρυα άρχισε να γράφει μία πολυσέλιδη επιστολή για την Φρειδερίκη. Της περιγράφει τα αισθήματά του για εκείνη, αλλά και τις ελπίδες του για «δημιουργία καλύτερων καί ωραιότερων ημερών γιά τή φτωχή μας πατρίδα… Άς δώση ο Θεός. Ύπάρχουν τόσα πολλά πού θά μπορούσαμε νά κάνωμε, φθάνει νά μάς δινόταν η εύκαιρία.» Η επιστολή αυτή ταχυδρομήθηκε από το Τρινιντάντ, το πρώτο λιμάνι που έπιασαν.
Έφθασαν στις 22 Σεπτεμβρίου στο Λίβερπουλ…
Το τραίνο φέρνει από το Λίβερπουλ στο Λονδίνο, στον σιδηροδρομικό σταθμό του Euston, τον Βασιλιά Γεώργιο και τον διάδοχο Παύλο. Επίσημη υποδοχή με όλες τις τιμές από τον Βασιλιά Γεώργιο VI της Μεγάλης Βρετανίας. Copyright TopFoto.
Ο Γεώργιος της Ελλάδος, συνοδευόμενος από τον Γεώργιο της Μεγάλης Βρετανίας, επιθεωρεί το τιμητικό άγημα την ημέρα της άφιξής του στο Λονδίνο. Φωτογραφία από προσωπικά αρχεία.
27 Ιανουαρίου 1942. Ο Πέτρος έχει έρθει στο Λονδίνο για λίγες εβδομάδες. Ο διάδοχος Παύλος και ο πρίγκιπας Πέτρος εξέρχονται από την Βουλή των Κοινοτήτων όπου ο πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας Ουίνστον Τσώρτσιλ έκανε μία πολύ ενδιαφέρουσα επισκόπηση της εξέλιξης του Πολέμου. Copyright TopFoto.
Οι εξόριστες κυβερνήσεις της Ελλάδος και της Γιουγκοσλαβίας ήρθαν σε συμφωνία για συνεργασία των δύο κρατών μετά το τέλος του Πολέμου. Η συμφωνία, με τίτλο «Τα Βαλκάνια για τους λαούς τους», υπεγράφη στο Φόρεϊν Όφις στις αρχές του 1942, και μετά την υπογραφή ακολούθησε δείπνο στο «Dorchester Hotel».
Στην φωτογραφία της ημέρας εκείνης βλέπουμε, από αριστερά, τον πρίγκιπα Πέτρο, τον Έλληνα πρωθυπουργό Εμμανουήλ Τσουδερό, τον Βασιλιά Πέτρο της Γιουγκοσλαβίας, τον Βασιλιά Γεώργιο της Ελλάδος, τον διάδοχο Παύλο και τον Γιουγκοσλάβο πρωθυπουργό Yovanovitch να ποζάρουν χαμογελώντας ευχαριστημένοι.Copyright TopFoto.
Ακολουθεί απόσπασμα από το άρθρο του 2008, που γράφτηκε όπως αναφέρει ο συντάκτης του …«με γνώμονα ότι οι Έλληνες πρέπει να γνωρίζουν την ιστορία τους»!!! Αλλά να γνωρίζουν την ιστορία τους, όχι να αναλύεται η Ιστορία κατά το δοκούν!
«Επί 67 ολόκληρα χρόνια ένας “φάκελος”, που περιλαμβάνει το μυστικό της “Βασιλικής πράξεως” του βασιλιά Γεωργίου Βʼ, με την οποία έθετε υπό επιτήρηση, το ολιγότερο, το πριγκηπικό ζεύγος Παύλου και Φρειδερίκης, παρέμενε στο σκότος!
Η “Μακεδονία” αποκαλύπτει σήμερα ένα συγκλονιστικό ντοκουμέντο με γνώμονα ότι οι Έλληνες πρέπει να γνωρίζουν την ιστορία τους.
(ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ Του Θανάση Αντωνόπουλου)
…………………………….
Σειρά ερωτημάτων προκύπτει για τους λόγους που οδήγησαν το βασιλιά Γεώργιο Βʼ -κι ενώ ο αναγκαστικός νόμος 3061 της 18ης Αυγούστου 1941 είχε δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της εξόριστης ελληνικής κυβέρνησης, που τυπώθηκε στην έδρα της στο Κάιρο στις 25 Αυγούστου 1941 (To τεύχος αυτό κυκλοφόρησε μόνο σε ένα αντίτυπο και εκ των πραγμάτων η συγκρότηση της Αντιβασιλείας παρέμεινε απόρρητη) και ρύθμιζε τα θέματα της “Αντιβασιλείας”- να συντάξει ιδιαίτερη βασιλική πράξη και μάλιστα να μη δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης, αλλά να παραμείνει περίκλειστη σε φάκελο με τη βασιλική σύσταση προς την κυβέρνηση: “Νʼ ανοιχθή εν καιρώ μόνον σύμφωνα με προφορικάς οδηγίας” του. Είναι χαρακτηριστικό δε ότι η “Βασιλική πράξις” συντάσσεται μία ημέρα προ της δημοσίευσης του αναγκαστικού νόμου 3061 στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης. Επίσης η “Βασιλική πράξις” ορίζει ως πρόεδρο της αντιβασιλείας τον πρίγκιπα Πέτρο και αναπληρωτές τους “βασιλόπαιδας Γεώργιον και Ανδρέαν”, τους μόνους ως γνωστόν από τη “δυναστεία των Γλύξμπουργκ που διέκειντο ευμενώς προς τις Συμμαχικές Δυνάμεις ήδη από την εποχή του Αʼ Παγκοσμίου Πολέμου. Τι φοβούταν ο βασιλιάς Γεώργιος Βʼ, ενώ ως διάδοχός του είχε ορισθεί ο μετέπειτα βασιλιάς Παύλος, παντρεμένος ήδη από τριετίας με τη γερμανίδα πριγκίπισσα Φρειδερίκη; Είναι γνωστό ότι ο βασιλιάς Γεώργιος Βʼ σε ουδεμία πράξη προέβαινε, πριν να συμβουλευθεί το βρετανό πρωθυπουργό Τσόρτσιλ και δη εν καιρώ πολέμου, η έκβαση του οποίου ήταν απόλυτα συνυφασμένη και με τη δική του θέση ως βασιλιά. Παράλληλα είναι γνωστό ότι “σκιά” του Γεωργίου Βʼ, μετά τη διάζευξή του από τη ρουμάνα πριγκίπισσα Ελισάβετ, αποτελούσε μία Αγγλίδα, της οποίας οι σχέσεις με τις αγγλικές μυστικές υπηρεσίες ουδέποτε έχουν αμφισβητηθεί ακόμη και από τους πλέον πιστούς βασιλόφρονες!.. Παράλληλα είναι γνωστό ότι οι αγγλικές μυστικές υπηρεσίες εγνώριζαν ότι η πριγκίπισσα Φρειδερίκη και γενικότερα ο “οίκος του Ανοβέρου” είχαν αγκαλιάσει το ναζιστικό καθεστώς του Χίτλερ και μάλιστα ήσαν κάτοχοι της περιλάλητης φωτογραφίας -την οποία αργότερα διοχέτευσαν στη δημοσιότητα- της Φρειδερίκης με τους δύο αδελφούς της με στολή της χιτλερικής νεολαίας.
Επίσης είναι γνωστό ότι στα “αρχεία” των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών ήταν καταγεγραμμένη η ευμενής προς το ναζιστικό καθεστώς στάση του τότε διαδόχου Παύλου, όταν ως επικεφαλής της ελληνικής ολυμπιακής αποστολής είχε παρακολουθήσει τον Αύγουστο του 1936 τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου. Ο Ουίνστον Τσόρτσιλ τον Αύγουστο του 1941, κι ενώ η πορεία του πολέμου παρέμενε άγνωστο πού θα καταλήξει, μετά μάλιστα τις φιλο-ναζιστικές τάσεις του Εδουάρδου και σημαντικής μερίδας της αγγλικής αριστοκρατίας (π.χ. Όσβαλντ Μόσλεϊ, Τζον Έμερι κ.ά.), σε καμία περίπτωση δεν επιθυμούσε να έχει στα νώτα του ανάλογα φαινόμενα και από την ελληνική βασιλική οικογένεια, της οποίας ο φιλο-γερμανισμός ήταν γνωστός από τον Αʼ Παγκόσμιο Πόλεμο εκτός ελαχίστων περιπτώσεων, όπως του πρίγκιπα Γεωργίου, πρώην αρμοστή στην Κρήτη και παντρεμένου με τη γαλλίδα αριστοκράτισσα Μαρία Βοναπάρτη, που επέβαλε στον Γεώργιο Βʼ να θέσει υπό έλεγχο το διαδοχικό ζεύγος Παύλου και Φρειδερίκης και υπό αυτό το πρίσμα ερμηνεύεται η συγκρότηση “Αντιβασιλείας” υπό την προεδρία του πρίγκιπα Πέτρου, γιου του πρίγκιπα Γεωργίου, γνωστού για την προσήλωσή του στις δυτικές δημοκρατίες. Στο πνεύμα αυτό δεν θεωρείται τυχαίο ότι το διαδοχικό ζεύγος παρέμεινε σε όλη τη διάρκεια του πολέμου στη Νότια Αφρική υπό τη “διακριτική” κηδεμονία του στρατάρχη Γιαν Σματς, αφοσιωμένου συνεργάτη του βρετανού πρωθυπουργού.»
Μετά απ’ αυτό το παραλήρημα, θα προσπαθήσω να εξηγήσω πως είναι πραγματικά τα γεγονότα και να απαντήσω σε όλες τις ανακρίβειες που περιέχει το άρθρο αυτό.
Ο Βασιλιάς Γεώργιος με την Βασιλική Πράξη, δεν «έθετε υπό επιτήρηση, το ολιγότερο, το πριγκιπικό ζεύγος Παύλου και Φρειδερίκης» όπως γράφεται στο άρθρο. Στον φάκελο που περιείχε την Βασιλική Πράξη, ο Βασιλιάς έγραψε απ’ έξω «Να ανοιχθή εν καιρώ μόνον σύμφωνα με προφορικάς οδηγίας. ΓΒ». Τι έλεγαν οι προφορικές οδηγίες; Ποια ήταν η χρονική στιγμή που έπρεπε να ανοιχθεί ο φάκελος; Η κυβέρνηση είχε την οδηγία να ανοίξει τον φάκελο και να λάβει γνώση της Βασιλικής Πράξης μόνο αν και όταν Γερμανικά υποβρύχια είχαν κτυπήσει το «Durban Castle», και είχαν σκοτωθεί ή πνιγεί και ο Βασιλιάς και ο διάδοχος και επομένως ανέβαινε στον Θρόνο ο Κωνσταντίνος. Τότε θα υπήρχε ανάγκη να υπάρξει Αντιβασιλεία για τον μόλις ενός έτους Βασιλιά. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις, δεν χρειαζόταν να ανοιχτεί καν ο φάκελος, και γι’ αυτό και δεν ανοίχθηκε. Ποιές ήταν οι άλλες περιπτώσεις;
1) Να μη συμβεί τίποτα κακό και Βασιλιάς και διάδοχος να φτάσουν σώοι και ασφαλείς στην Αγγλία, πράγμα που συνέβη.
2) Να χαθεί ο Παύλος και να επιζήσει ο Γεώργιος, οπότε δεν χρειαζόταν Αντιβασιλεία, απλώς τότε διάδοχος του θείου του θα ήταν ο μικρός Κωνσταντίνος.
3) Να χαθεί ο Γεώργιος και να επιζήσει ο Παύλος, όπου και σ’ αυτήν την περίσταση δεν υπήρχε ανάγκη Αντιβασιλείας, ο Παύλος θα γινόταν Βασιλιάς, έστω και στην εξορία, και θα ασκούσε αμέσως τα καθήκοντά του.
Το κλείσιμο της Βασιλικής Πράξης πρέπει, για να το κατανοήσουμε πλήρως, να το διαβάσουμε προσθέτοντας: «…Καλώ πάντας εις υπακοήν προς τον (μικρόν) Βασιλέα (Κωνσταντίνον) και την Αντιβασιλείαν Αυτού (τον Πρίγκιπα Πέτρον) προς το συμφέρον του έθνους, ευχόμενος (από τον τάφο μου) πλήρη ευόδωσιν των εθνικών υποθέσεων…»
Ήταν πραγματικά παράτολμο να ταξιδεύουν μαζί και ο Βασιλιάς και ο διάδοχος. Ο Πόλεμος εμαίνετο, ο κίνδυνος ήταν πραγματικός. Ο Βασιλιάς Γεώργιος ήθελε πάντα μαζί του τον διάδοχο για να δίνει περισσότερη έμφαση στην βασιλική παρουσία. Έμειναν οι δυο τους στην Αθήνα μέχρι λίγο πριν μπουν οι Γερμανοί, και ενώ η υπόλοιπη οικογένεια είχε φύγει για την Κρήτη, και έφυγαν μαζί θέτοντας και οι δυο την ζωή τους στους ίδιους κινδύνους. Για την ακόμα πιο δύσκολη αναχώρηση από την Κρήτη για την Αίγυπτο, ο Γεώργιος που ήθελε να παραμείνει στο νησί όσο πιο πολύ μπορούσε, παρά τους κινδύνους, δέχτηκε να φύγει πιο πριν απ’ αυτόν ο Παύλος, για να εξασφαλίσει έτσι την συνέχιση της Δυναστείας.
Στο άρθρο της «Μακεδονίας», για να θεμελιωθεί η θέση ότι ο Παύλος και η Φρειδερίκη «πρέπει να τεθούν υπό επιτήρηση», παρατίθενται όλα τα «επιχειρήματα» και όλες οι «αποδείξεις»: η Βασιλική Οικογένεια είναι γερμανόφιλη από τον Α’ Πόλεμο, ο Τσώρτσιλ το ζήτησε, η σύντροφος του Βασιλιά Γεωργίου είναι κατάσκοπος και το επέβαλε, η οικογένεια της Φρειδερίκης συμπαθεί το ναζιστικό καθεστώς, ο Παύλος ήταν στο Βερολίνο για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1936, άρα κι αυτός συμπαθεί το ναζιστικό καθεστώς, ο Γιάν Σματς της Νοτίου Αφρικής να είναι ο δεσμοφύλακάς τους!
Στα 1941, ο Βασιλιάς Γεώργιος δεν έψαχνε να βρει Αντιβασιλιά να τον αντικαταστήσει. Τότε, ούτε στους χειρότερους εφιάλτες του δεν μπορούσε να φανταστεί ότι θα έφευγαν οι Γερμανοί, θα απελευθερωνόταν η χώρα, και σ’ αυτόν δεν θα επέτρεπαν να επιστρέψει. Δεν έψαχνε Αντιβασιλιά γι’ αυτήν την περίπτωση. Άλλωστε τα Σύνταγμα ανέφερε ρητά ότι όταν ο Βασιλεύς δεν μπορεί να ασκήσει την βασιλική εξουσία, Αντιβασιλεύς αναλαμβάνει ο διάδοχος. Ο Γεώργιος, πιστός στις δυναστικές αρχές, δεν θα αγνοούσε κατ’ αυτόν τον άκομψο τρόπο τον διάδοχο-αδερφό του, και δεν θα τον παραμέριζε για τον Πέτρο. Είχε ζήσει ο ίδιος το μεγαλύτερο βασιλικό bullying της Ιστορίας, όταν, στα 1917, τον πέταξαν έξω οι Γάλλοι και τον αντικατέστησαν με τον δευτερότοκο αδερφό του. Έψαχνε Αντιβασιλιά για τον ανήλικο ανεψιό του, για την όχι απίθανη περίπτωση που δεν θα είναι στην ζωή, ούτε αυτός, ούτε ο Παύλος.
Πριν κλείσουμε το θέμα αυτό, ας θέσουμε το ερώτημα, γιατί ο Γεώργιος να διαλέξει τον πρίγκιπα Πέτρο για Αντιβασιλιά του ανεψιού του και όχι την μητέρα του παιδιού, την πριγκίπισσα Φρειδερίκη. Η απάντηση είναι εύκολη. Γιατί ήταν έξυπνος και συνετός, και γιατί αγαπούσε και φρόντιζε την Ελλάδα και την Δυναστεία του. Ο Πέτρος ήταν ικανός και δυναμικός, εκείνη την χρονική στιγμή έδειχνε ότι η επιλογή του ήταν η καλύτερη επιλογή μεταξύ των ατόμων ανάμεσα στα οποία ο Βασιλιάς είχε να διαλέξει. Η Φρειδερίκη ήταν το 1941 μόνο είκοσι τεσσάρων χρόνων και τελείως άπειρη στα πολιτικά πράγματα. Αν πνιγόταν ή σκοτωνόταν τότε ο Παύλος, θα ήταν απελπισμένη, πονεμένη και χαμένη, με δύο μωρά παιδιά και έγκυος σ’ ένα τρίτο. Και τέλος, μια πραγματικότητα σημαντική μέσα στον Πόλεμο, ήταν γερμανικής καταγωγής, μεγάλο μειονέκτημα εκείνη την χρονική στιγμή. Άλλωστε, στα Βαλκάνια, όταν ανέβαινε στον θρόνο ανήλικος Βασιλιάς, ποτέ δεν ανέθεταν την Αντιβασιλεία στην μητέρα του ή σε άλλη γυναίκα. Όταν το 1927 ανέβηκε στον θρόνο της Ρουμανίας ο εξάχρονος Μιχαήλ, ορίστηκε Αντιβασιλιάς ο θείος του, ο πρίγκιπας Νικόλαος και όχι η μητέρα του, ή ακόμα καλύτερα η γιαγιά του, η πολύπειρη Βασίλισσα Μαρία. Όταν το 1934 ανέβηκε στον θρόνο της Γιουγκοσλαβίας, μετά την δολοφονία του πατέρα του, ο εντεκάχρονος Πέτρος, ορίστηκε Αντιβασιλιάς ο θείος του, ο πρίγκιπας Παύλος και όχι η μητέρα του, η Βασίλισσα Μαρία. Και όταν το 1943 ανέβηκε στον θρόνο της Βουλγαρίας ο εξάχρονος Συμεών, ορίστηκε Αντιβασιλιάς ο θείος του, ο πρίγκιπας Κύριλλος και όχι η μητέρα του, η Βασίλισσα Ιωάννα.
Η απάντηση στο γιατί διάλεξε ο Βασιλιάς Γεώργιος τον πρίγκιπα Πέτρο για Αντιβασιλιά στον ανεψιό του είναι εύκολη. Εκεί που δυσκολεύομαι να βρω την απάντηση είναι στο πως θα ήταν ο Πέτρος ως Αντιβασιλιάς, αν ερχόταν έτσι τα πράγματα. Πως θα ήταν, μετά την απελευθέρωση, με το ΕΑΜ, με τις πολιτικές δυνάμεις, υπό την επιρροή της συζύγου του, με τις φιλοδοξίες του, πως θα ήταν οι σχέσεις του με την Φρειδερίκη. Αλλά ευτυχώς δεν ήρθαν έτσι τα πράγματα και δεν είμαι υποχρεωμένος να βρω την απάντηση…
Θα τελειώσουμε με μερικές φωτογραφίες παλαιότερες, με τον Γεώργιο Β’, τον Παύλο και τον Πέτρο.
10 Νοεμβρίου 1935. Μετά το Δημοψήφισμα της 3ης Νοεμβρίου που απέβη υπέρ της Βασιλευόμενης Δημοκρατίας, τριμελής επιτροπή ήρθε από την Αθήνα για να ανακοινώσει στον Βασιλιά το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας και να τον καλέσει να επιστρέψει. Η συνάντηση έγινε στην Ελληνική πρεσβεία του Λονδίνου. Ο Γεώργιος συνοδευόταν από τους πρίγκιπές του, τον διάδοχο Παύλο και τον πρίγκιπα Πέτρο. Την επιτροπή αποτελούσαν ο Πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης Σ. Μπαλάνος, ο υπουργός Συγκοινωνίας Π. Μαυρομιχάλης και ο εκπρόσωπος των Ενόπλων Δυνάμεων Αλ. Παπάγος. Στην φωτογραφία, καθιστοί από αριστερά, Μαυρομιχάλης, Παύλος, Γεώργιος Β’, Πέτρος, Μπαλάνος, Παπάγος. Όρθιος ο πρέσβης Σιμόπουλος.
Στα 1937, ο Βασιλιάς Γεώργιος επισκέφτηκε το Άγιο Όρος συνοδευόμενος από τον πρίγκιπα Πέτρο. Στις φωτογραφίες βλέπουμε τους δυο τους να επισκέπτονται διάφορες Μονές.
Μάιος 1941, αμέσως μετά την άφιξη στην Αίγυπτο του Βασιλιά Γεώργιου και του πρίγκιπα Πέτρου. Αριστερά ο υπολοχαγός Ryan, ο επικεφαλής της ομάδας των Νεοζηλανδών που συνόδεψαν και υπερασπίστηκαν τον Βασιλιά στην δραματική πορεία του, από τα Χανιά και μέσα από τα Λευκά Όρη μέχρι τις νότιες ακτές της Κρήτης. Δίπλα του η πριγκίπισσα Αικατερίνη, η πριγκίπισσα Μαρία, ο πρίγκιπας Γεώργιος, ο πρίγκιπας Πέτρος, ο Βασιλιάς Γεώργιος και τέλος ο συνταγματάρχης JS Blunt, βρετανός στρατιωτικός στον ελληνικό στρατό.
Maadi, Αίγυπτος, Οκτώβριος 1941. Ο υπουργός Στρατιωτικών Στυλιανός Δημητρακάκης παρασημοφορεί τον Νεοζηλανδό ταξίαρχο Reginald Miles, με τον πρίγκιπα Πέτρο να παρακολουθεί την σκηνή.
Το βιβλίο μου μόλις κυκλοφόρησε και είναι άμεσα διαθέσιμο προς το παρόν στο eshop των εκδόσεων Φερενίκη, ferenikipublications.com ή με τηλεφωνική παραγγελία στο τηλέφωνο 2107220043, ώρες 10.00 με 14.00