Πολυσέλιδη συνέντευξη παραχώρησαν οι βασιλείς Κωνσταντίνος και Άννα-Μαρία, στο γνωστό δανέζικο περιοδικό BILLED-BLADET, λίγες ημέρες πριν τον εορτασμό του «Χρυσού Ιωβηλαίου» των γάμων τους, τον Σεπτέμβριο του 2014. Το BILLED-BLADET επισκέφθηκε το βασιλικό ζεύγος στο σπίτι τους, στο Πόρτο Χέλι, και σε μια μεγάλη συνέντευξη, που σας παρουσιάζουμε σε αποκλειστικότητα στην ελληνική γλώσσα, μίλησαν για την πρώτη τους συνάντηση, το γάμο, τα παιδιά, την εξορία από την Ελλάδα το 1967 και για τη ζωή τους έως τώρα.
Επιμέλεια μετάφρασης: Ανδρέας Μέγκος
«…Ο ήλιος λάμπει από έναν ασυννέφιαστο ουρανό, και το Αιγαίο Πέλαγος μαγεύει με τα γαλαζοπράσινα χρώματα του κάτω από το σπίτι του βασιλικού ζεύγους στο Πόρτο Χέλι. Ο βασιλεύς Κωνσταντίνος και η βασίλισσα Άννα-Μαρία περπατούν στον κήπο μπροστά από το σπίτι τους πιασμένοι χέρι χέρι, όπως πάντα, ερχόμενοι να μας υποδεχθούν. Ακόμη και αν έχουν περάσει σχεδόν 50 χρόνια από τον γάμο τους, αυτός παραμένει ακόμα ζωντανός και εκπέμπει πραγματική αγάπη. Οι ματιές που ανταλλάσσουν μεταξύ τους είναι όπως πάντα τρυφερές και γεμάτες αφοσίωση.
– Goddag, ακούγεται να λέει ο βασιλιάς Κωνσταντίνος, καλωσορίζοντας μας στα δανικά. Μπορεί ο Έλληνας βασιλιάς να μην ξέρει να πει παρά μόνο ένα γεια, αντίο και ευχαριστώ στη δανική γλώσσα, αλλά το καλωσόρισμα του είναι εγκάρδιο και ειλικρινές. Στη συνέχεια μας καλωσορίζει η βασίλισσα Άννα-Μαρία με ένα πλατύ γλυκό χαμόγελο. Και οι δυο είναι ντυμένοι με αεράτα καλοκαιρινά ρούχα, ο βασιλιάς με καρό πουκάμισο και ανοιχτόχρωμο παντελόνι, φορά καφέ μοκασίνια, ενώ η βασίλισσα φορά ένα λευκό παντελόνι και ένα γλυκό πορτοκαλί-κόκκινο πουκάμισο με κέντημα. Η ατμόσφαιρα είναι χαλαρή και πολύ φιλόξενη, ενώ το ζευγάρι συζητάει για το που θα ήταν πιο βολικά να καθίσουμε. Έξω στην βεράντα, με θέα τα γαλαζοπράσινα νερά της θάλασσας, τα πεύκα και τα κόκκινα λουλούδια; Ή μέσα στο άνετο σαλόνι με τις οικογενειακές φωτογραφίες σε κάθε τραπέζι; Καταλήγουν ότι θα πρέπει πρώτα να βγουν μια σειρά φωτογραφιών στον κήπο, και στη συνέχεια να καθίσαμε στο σαλόνι.
Η αφορμή για τη μεγάλη αυτή συνέντευξη, που μας έδωσαν οι βασιλείς Κωνσταντίνος και Άννα-Μαρία, είναι η χρυσή επέτειος των γάμων τους, και το βασιλικό ζεύγος ανυπομονεί να γιορτάσει την ξεχωριστή αυτή επέτειο μαζί με συγγενείς και καλούς φίλους. Ήταν μόλις 18 ετών η Άννα- Μαρία και 24 ετών ο Κωνσταντίνος όταν παντρεύτηκαν στις 18 Σεπτεμβρίου 1964 στην Αθήνα. Πενήντα χρόνια γάμου φυσικά δεν περνούν χωρίς ″φθορά″ για κανέναν και είναι δύσκολο για πολλούς να καταλάβουν ότι το ζευγάρι έχει φτάσει στη χρυσή επέτειο των γάμων τους, διανύοντας 50 χρόνια ευτυχίας, 50 χρόνια που θεράπευαν κάθε άσχημη στιγμή.
Είμαστε πολύ ευτυχισμένοι…
Κανείς που βλέπει την βασίλισσα Άννα-Μαρία και τον βασιλιά Κωνσταντίνο μαζί, δεν μπορεί να αμφιβάλλει ότι σ΄αυτό το ζευγάρι εξακολουθεί να αγαπά ο ένας τον άλλο με πάθος. Τίποτα δεν μπορεί να επηρεάσει το γάμο τους, ούτε καν τα μεγαλύτερα δράματα, λέει το ζευγάρι, το οποίο πιστεύει ότι η σχέση τους δυναμώνει περισσότερο μέρα με τη μέρα όλα αυτά τα χρόνια.
– Τι χρειάζεται για να πετύχουν 50 χρόνια γάμου;
Κωνσταντίνος: Να είσαι παντρεμένος με μια υπομονετική γυναίκα.
Άννα-Μαρία: Ναι, η υπομονή είναι φυσικά καλή, αλλά δεν ξέρω τι μπορεί να έκανα. Δεν έχουμε κάνει κάτι ιδιαίτερο, απλά συνέβη. Ίσως είμαστε πολύ τυχεροί.
Κωνσταντίνος: Δεν ξέρω τι χρειάζεται ειδικώς… σε μας ο χρόνος λειτούργησε θετικά στον γάμο μας.
– Τι απαιτείτε και από τους δύο σε έναν γάμο;
Κωνσταντίνος: Μία τέλεια προσωπικότητα, με υπομονή,ψυχική ομορφιά, ανοχή – όλα αυτά τα δεδομένα, σ΄ έναν τέλειο συνδυασμό, όπως τα διαθέτει η σύζυγός μου.
Άννα-Μαρία: Να μπορείς και να δίνεις και να λαμβάνεις.
– Ποια ήταν η πιο δύσκολη στιγμή στο γάμο σας; Πότε βρέθηκε κάτω από την μεγαλύτερη πίεση;
Άννα-Μαρία: Δεν νομίζω ότι ο γάμος μας ήταν ποτέ υπό πίεση. Έχουμε περάσει δύσκολες στιγμές, αλλά πάντα μαζί.
Κωνσταντίνος: Ήταν δύσκολο που φύγαμε από τη χώρα μας, ήταν δύσκολο να φύγουμε από το σπίτι μας, είναι σαφές. Αλλά αυτό δεν έχει σχέση με τις προσωπικές περιστάσεις της συζυγικής μας ζωής.
– Οι δύσκολες στιγμές δεν είχαν αντίκτυπο στο γάμο σας;
Κωνσταντίνος: Τον έκανα ακόμα καλύτερο, ακόμα ισχυρότερο. Είμαστε πραγματικά πολύ ευτυχισμένοι.
– Πώς θα περιγράφατε το γάμο σας;
Άννα-Μαρία: Είναι ευτυχισμένος πραγματικά. Δεν μπορούμε να πούμε κάτι διαφορετικό.
– Ο γάμος σας είναι παραδοσιακός ή μοντέρνος;
Άννα-Μαρία: Δεν ξέρω ποια είναι η διαφορά μεταξύ των δύο τύπων. Ο γάμος είναι ένας γάμος. Πιστεύω μάλλον ότι ή ένα ζεύγος είναι ευτυχισμένο ή δεν είναι. Και εμείς είμαστε απλά αγαπημέμοι και ευτυχισμένοι. Και ικανοποιημένοι. Εμείς δεν θα μπορούσαμε να επιθυμήσουμε τίποτα περισσότερο. Έχουμε τα παιδιά μας που αγαπάμε. Έχουμε τα εγγόνια μας, τα οποία είναι επίσης πολύ σημαντικά και πολύτιμα για μας. Και τώρα ζούμε στη χώρα μας και πάλι.
Κωνσταντίνος: Βοηθά πολύ που μένουμε στη χώρα μας και πάλι.
– Έχει αλλάξει κάτι στο γάμο σας τώρα που έχετε επιστρέψει πίσω στην Ελλάδα;
Κωνσταντίνος: Έχει γίνει η σχέση μας πιο δυνατή.
Άννα-Μαρία: Ναι, αυτό ενισχύει τη σχέση μας.
Κωνσταντίνος: Η βασίλισσα πάντα ήθελε να έρθει πίσω, από την επόμενη κιόλας ημέρα που έφυγε από την Ελλάδα.
Έφυγαν από την Ελλάδα τον Δεκέμβριο του 1967, κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες, και βρέθηκαν στη Ρώμη ύστερα από το αποτυχημένο κίνημα του βασιλιά Κωνσταντίνου εναντίον του δικτατορικού καθεστώτος.
Είχε αυτό κάποια αρνητική επιρροή στο γάμο σας;
Άννα-Μαρία: Καθόλου. Τουλάχιστον όχι αρνητικά. Αυτό μας έδεσε πιο πολύ. Ήμασταν πάντα πολύ κοντά, αλλά αυτό μας έφερε ακόμα πιο κοντά. Θα μπορούσε φυσικά θα είχε αρνητικό αντίκτυπο, αλλά δεν συνέβη.
Κωνσταντίνος: Λάβετε υπόψη ότι όλη αυτή η αναταραχή συνέβη όταν ήμασταν πολύ νέοι. Η ζωή βρισκόταν μπροστά μας. Δεν θα μπορούσε κανείς να έχει μια καλύτερη σύζυγο. Είναι υποστηρικτική, με κατανόηση και πολύ αξιαγάπητη.
– Μεγαλειότατε, η σύζυγό σας έχει αλλάξει στα 50 χρόνια του γάμου;
Κωνσταντίνος: Είναι εντελώς το ίδιο αξιαγάπητο και υπέροχο πρόσωπο που γνώρισα πριν από πολλά χρόνια. Όλοι μεγαλώνουμε, αλλά κατά τα άλλα δεν έχει αλλάξει.
Μεγαλειοτάτη, ο σύζυγος σας έχει αλλάξει;
Άννα-Μαρία: Όχι. Όπως λέει και ο ίδιος, μεγαλώνουμε, αλλά κατά τα άλλα όχι. Είναι το ίδιο πρόσωπο. Διαθέτει πάντα λεπτό χιούμορ και γελάμε με τα ίδια πράγματα. Το χιούμορ μας είναι παρόμοιο και έχουμε κοινό τρόπο σκέψης.
– Τι μπορείτε να κάνετε για να έχετε ο ένας τον άλλον ευτυχισμένο;
Κωνσταντίνος: Είμαι ένας ευτυχισμένος άνθρωπος από τη φύση. Ακούστε: Όλο το δράμα συνέβη όταν ήμασταν νέοι. Νομίζω ότι αν ήμασταν μεγαλύτεροι, αυτό το δράμα θα το αντιμετωπίζαμε με μεγαλύτερη δυσκολία. Αλλά η ζωή ήταν μπροστά μας, οπότε σκεφτήκαμε: «Ας προχωρήσουμε την ζωή μας μ΄ αυτό.»
Άννα-Μαρία: Είχαμε πάντα μια πολύ αρμονική κοινή ζωή. Ο σύζυγός μου και εγώ ήμασταν πάντα ευτυχισμένοι. Αλλά τώρα αισθανόμαστε ακόμα πιο ευτυχισμένοι γιατί ζούμε εκεί που ανέκαθεν επιθυμούσαμε να είμαστε, στην Ελλάδα. Ξεκινήσαμε εδώ. Επιστρέψαμε εδώ. Ο κύκλος κλείνει.
Η μόλις 13ων ετών πριγκίπισσα Άννα-Μαρία έκανε μεγάλη εντύπωση στον κατά έξι χρόνια μεγαλύτερο της, διάδοχο του Ελληνικού θρόνου, όταν συναντήθηκαν στην Κοπεγχάγη το 1959.
– Μεγαλειοτάτη, ήσασταν μόλις 13 ετών όταν συναντήσατε για πρώτη φορά τον διάδοχο Κωνσταντίνο. Θυμάστε την πρώτη συνάντησή σας;
Άννα-Μαρία: Ναι, θυμάμαι πολύ καθαρά. Η οικογένεια του άντρα μου ταξίδευε συνήθως στην Ευρώπη το καλοκαίρι για να επισκεφθούν μέλη της οικογένειάς τους σε διάφορες χώρες, και αποφάσισαν μια χρονιά να έρθουν στη Δανία για να επισκεφθούν την οικογένεια μου. Πήγαν επίσης στη Σουηδία και στη Νορβηγία την ίδια χρονιά. Ήρθαν στη Δανία (ο βασιλιάς Παύλος με την σύζυγό του, βασίλισσα Φρειδερίκη) με το γιο και τις δύο κόρες τους, και ήταν η πρώτη φορά που ειδωθήκαμε. Η επίσκεψη τους ήταν συναρπαστική. Για μένα, η Ελλάδα ήταν μια χώρα που βρισκόταν πολύ μακριά, γι ‘αυτό ήταν πολύ ενδιαφέρον να έχουμε μια επίσκεψη από κάποιον από εκεί. Ήμουν ενθουσιασμένη με όλους, γιατί ήμασταν μια οικογένεια και υπήρχε δεσμός μεταξύ μας.
Κωνσταντίνος: Άκουσα αργότερα τον πατέρα μου να λέει στη μητέρα μου: «Ελπίζω να την παντρευτεί κάποια μέρα».
– Θυμάστε την νεαρή πριγκίπισσα Άννα-Μαρία και την επίσκεψη σας;
Κωνσταντίνος: Ω, ναι, βέβαια. Μόλις την είδα, δεν θα μπορούσα να την ξεχάσω ποτέ.
– Αλλά ήταν ακόμη ένα παιδί;
Κωνσταντίνος: Ναι, αλλά ένα υπέροχο παιδί.
– Πότε συναντήσατε και πάλι την Άννα-Μαρία;
Κωνσταντίνος: Δύο χρόνια αργότερα, είδα την φωτογραφία της σε ένα περιοδικό. Δεν ξέρω αν ήταν στο δικό σας. Είπα στον πατέρα μου: «Θα ήθελα να γνωρίσω αυτή τη νεαρή κοπέλα.» και με ρώτησε: «Πώς θα το κανονίσουμε;». Είπα, θα ήθελα να οργανώσω μια ιστιοπλοϊκή διάσκεψη στη Δανία, σκέψη απολύτως τρελή. Το είπε στον πατέρα της, βασιλιά Φρειδερίκο, και έτσι ήλπιζα ότι θα με ρωτούσε: «Θέλετε να μείνετε μαζί μας;». Και το έκανε ευχαρίστως. Στους φίλους μου, συναδέλφους ιστιοπλόους είπα: «Αν σας ρωτήσουν, πείτε ότι πρέπει να γίνει μια τέτοια συνάντηση στη Δανία». Μόλις είχα κερδίσει το χρυσό στους Ολυμπιακούς Αγώνες, οπότε ήταν αρκετά εύκολο. Και ήθελα πραγματικά να πάω στη Δανία και να τη συναντήσω ξανά.
– Μήπως γνωρίζατε τι σκεφτόταν ο διάδοχος του Ελληνικού θρόνου;
Άννα- Μαρία: Καθόλου. Ήξερα ότι θα έρθει στην πατρίδα μου για να συναντηθεί με μερικούς ναύτες.
– Τον σκεφτόσασταν όλον αυτόν τον καιρό; Σας ενδιέφερε;
Άννα-Μαρία: Στην πραγματικότητα όχι. Θυμάμαι ότι τον γνώρισα, αλλά δεν υπήρχαν συναισθήματα ή κάτι παρόμοιο από την πλευρά μου.
Εσείς, από την πλευρά σας;
Κωνσταντίνος: Α ναι! Την σκεφτόμουνα συνέχεια! Ήξερα ακριβώς τι έκανα και τι θα έκανα. Και επίσης ήξερα ότι θα ερχόταν στην Ελλάδα για τον γάμο της αδελφής μου Σοφίας.
Άννα-Μαρία: Ναι, ήρθα στην Ελλάδα για να συμμετάσχω στο γάμο της πριγκίπισσας Σοφίας στις 14 Μαΐου του 1962, και ήταν τότε που αισθάνθηκα ότι υπήρχε κάποιος εκεί για μένα. Ο διάδοχος του Ελληνικού θρόνου ήταν πολύ ελκυστικός. Ήμουν 15 ετών τότε.
Κωνσταντίνος: Θυμάμαι ότι οι γονείς μου επέμεναν πως θα έπρεπε να είναι παράνυμφος.
Άννα-Μαρία: Είχε ήδη αποφασιστεί πως η αδελφή μου Βενεδίκτη θα ήταν παράνυμφος, και προφανώς σκέφτηκαν ότι θα έπρεπε να ήμουν και εγώ!
Ένα εξάμηνο μετά, ο διάδοχος Κωνσταντίνος πολιορκώντας την πριγκίπισσα Άννα-Μαρία, πήρε το θάρρος και ζήτησε από τους γονείς της την άδεια να παντρευτεί την δεκαεξάχρονη κόρη τους. Ο βασιλιάς Φρειδερίκος αναστατώθηκε τόσο πολύ που έκλεισε τον διάδοχο μέσα στην τουαλέτα.
Κωνσταντίνος: Το καλοκαίρι του 1962 πραγματοποιήθηκε στη Νορβηγία το gold cup της ιστιοπλοΐας και οι Νορβηγοί είχαν διοργανώσει ένα μεγάλο πάρτυ στο δάσος. Κάναμε βόλτα στο δάσος και εκεί της έκανα πρόταση γάμου. Επίσης έχω ακούσει ότι στο σημείο εκείνο, αργότερα, τοποθέτησαν αναμνηστική πλακέτα για το γεγονός αυτό. Δεν είχα δαχτυλίδι για να της δώσω και άρχισα να της λέω «όταν θα έρθεις στην Ελλάδα θα δεις αυτό, εκείνο κτλ». Αλλά (η Άννα- Μαρία) μου είπε πως δεν θα μπορούσα να αναφέρω τους αρραβώνες μας στους γονείς της αμέσως…
– Πότε τους το είπατε;
Κωνσταντίνος: Έξι μήνες αργότερα. Κατ ‘αρχάς, το είχα πει στους γονείς μου, και ήταν ενθουσιασμένοι. Αλλά δεν είπα τίποτα σε κανέναν άλλον, επειδή οι γονείς της δεν το ήξεραν ακόμα! – Υπήρξε ένας Δανός φωτογράφος, ο Allan Moe, ο οποίος πήρε μια φωτογραφία από εμάς ένα βράδυ, τον Ιανουάριο του 1963, όταν ήμασταν μαζί στο θέατρο στην Κοπεγχάγη για να δούμε ένα μπαλέτο. Συμπτωματικά, πήρε μια φωτογραφία ακριβώς εκείνη τη στιγμή, που καθόμουνα πίσω από την Άννα-Μαρία και της ψιθύριζα: «Θα μιλήσω στον πατέρα σου απόψε».
Όπως ίσως γνωρίζετε, ο πεθερός μου με κλείδωσε μέσα στην τουαλέτα. Απλά δεν ήξερε τι να κάνει μαζί μου όταν του είπα ότι ήθελα να παντρευτώ την νεότερη κόρη του. Και έτσι έμεινα κλειδωμένος στην τουαλέτα, ενώ εκείνος πήγε να βρει την μέλλουσα πεθερά μου και να της αναφέρει αυτό που μόλις είχε ακούσει από εμένα. Εκείνη τον ρώτησε: »Λοιπόν, πού είναι ο Κωνσταντίνος;″ και ο πεθερός μου της είπε,»τον έχω κλειδωμένο». Τότε του είπε η πεθερά μου: «Να πας να τον βγάλεις και πιούμε μια σαμπάνια». Ο πεθερός μου είχε καλή καρδιά και ήξερα ότι ήταν χαρούμενος , αλλιώς θα με είχε πετάξει έξω.
– Ο βασιλιάς Φρειδερίκος πίστευε ότι ήσασταν πολύ νέα, μόλις 16 ετών, για να αρραβωνιαστείτε;
Άννα-Μαρία: Ναι, και συμφωνώ, ήμουν πολύ νέα ακόμα.
Κωνσταντίνος: Ναι, εγώ δεν θα είχα επιτρέψει σε μια από τις κόρες μου να αρραβωνιαστεί σε ηλικία 16 ετών!
– Η Πριγκίπισσα Άννα-Μαρία ήταν ακόμα στο σχολείο. Είναι αλήθεια ότι μια μέρα εμφανίστηκε στην αυλή του σχολείου;
Κωνσταντίνος: Ναι, στάθηκα στην αυλή και της φώναξα.
Άννα-Μαρία: Ήταν μετά που είχαμε συναντηθεί στη Νορβηγία, και πριν το μάθουν οι γονείς μου. Ήρθε στη Δανία, νομίζω ότι ήταν για τα γενέθλιά μου, και στη συνέχεια στάθηκε στην αυλή του σχολείου και με φώναξε. Όλα τα άλλα κορίτσια στην τάξη αναστατώθηκαν και έτρεξαν στο παράθυρο για να δουν τι συμβαίνει, και μαζί τους έτρεξα και εγώ.
– Πως αισθανόντουσαν οι γονείς σας για την σχέση σας;
Άννα-Μαρία: Ήταν ενθουσιασμένοι για το μέλλον μου, με τον μέλλοντα σύζυγο μου και πολύ χαρούμενοι για εμάς. Και νομίζω ότι επειδή ήμασταν ήδη οικογένεια, υπήρχε ένας δεσμός μεταξύ των οικογενειών μας που καθιστούσε λίγο πιο εύκολο το γεγονός των αρραβώνων μας. Οι γονείς μου αισθανόντουσαν υπέροχα για τον σύζυγό μου και τον αγαπούσαν πάρα πολύ. Ήταν πραγματικά πολύ χαρούμενοι. Τον είχαν λατρέψει.
Κωνσταντίνος: Πιθανώς κάτι να σήμαινε που πριν από 100 χρόνια, ο προπάππους μου, ο βασιλιάς Γεώργιος Α′, που γεννήθηκε εκεί ως πρίγκιπας της Δανίας, έγινε βασιλιάς της Ελλάδος. Και εμείς αρραβωνιάστηκε ακριβώς 100 χρόνια μετά.
– Αλλά δεν θα είχατε επιτρέψει στη δική σας κόρη να αρραβωνιαστεί επίσημα σε ηλικία 16 ετών;
Κωνσταντίνος: Ω, όχι, σίγουρα όχι.
Άννα-Μαρία: Αυτό ευτυχώς δεν συνέβη. Αλλά εξαρτάται επίσης από το ποιος είναι ( ο υποψήφιος γαμπρός).
– Αισθανόσασταν ενήλικοι σε αυτήν την ηλικία;
Άννα-Μαρία: Δεν ξέρω. Αλλά η ζωή ήταν διαφορετική τότε.
Κωνσταντίνος: Δεν ήξερα ότι θα είμαι βασιλιάς και αρχηγός του κράτους λίγο αργότερα, επειδή ο πατέρας μου θα πέθαινε.
Άννα-Μαρία: Νομίζαμε ότι θα είχαμε πολλά χρόνια μπροστά μας, πριν ο σύζυγός μου γίνει βασιλιάς. Αλλά δεν έγινε έτσι.
Κωνσταντίνος: Ήλπιζα ότι ο πατέρας μου θα μου επέτρεπε να ταξιδέψω στις ΗΠΑ με τη σύζυγό μου και θα μπορούσα να είμαι το νεότερο μέλος της ελληνικής αντιπροσωπείας στον ΟΗΕ, έτσι θα μπορούσα να μάθω κάτι. Και ότι θα μπορούσα ενδεχομένως να πάω στο πανεπιστήμιο εκεί. Προς μεγάλη μου έκπληξη, είπε ναι. Αλλά ήταν μάταιο. Εκείνος αρρώστησε λίγο αργότερα, και συνειδητοποίησα ότι η ζωή μου θ΄άλλαζε…
– Ποια είναι η άποψη των πέντε παιδιών σας ότι οι γονείς τους παντρεύτηκαν σε μια τόσο νεαρή ηλικία;
Άννα-Μαρία: Είναι πολύ χαρούμενοι γι΄ αυτό. Όλοι λένε ότι δεν μπορούν να φανταστούν να παντρεύονται σε αυτή την ηλικία, αλλά καταλαβαίνουν ότι οι συνθήκες ήταν διαφορετικές τότε. Και μην ξεχνάτε ότι γνωρίζαμε, ή νομίζαμε ότι γνωρίζαμε τι θα μας επιφυλάξει το μέλλον και πως θα εξελιχθεί. Δεν ήμασταν όπως άλλα νεαρά ζευγάρια που δεν γνώριζαν ακριβώς πού πάνε, και σε τι θα επικεντρωθούν. Στην περίπτωσή μας, ξέραμε τι μας επιφύλασσε το μέλλον. Είχαμε το ίδιο υπόβαθρο, την ίδια ανατροφή.
Ήμουν ήρεμος…
Ο Κωνσταντίνος είναι ο πρώτος Έλληνας βασιλιάς που τέλεσε τους γάμους του στην Αθήνα. Αυτό συνέβη στις 18 Σεπτεμβρίου 1964 όταν ήταν 24 ετών και η πριγκίπισσα Άννα-Μαρία μόλις 18.
– Ο γάμος σας στην Αθήνα το 1964 ήταν μεγαλειώδης και όμορφος και πολύ ρομαντικός. Θυμάστε λεπτομέρειες;
Κωνσταντίνος: Ω ναι, εγώ θυμάμαι τα πάντα!
Άννα-Μαρία: Θυμάσαι περισσότερα από ότι εγώ. Ήταν η χώρα σου, και ήξερες ακριβώς τι θα συνέβαινε. Ήξερα και εγώ βέβαια, αλλά ήταν διαφορετικά για μένα.
– Νομίζω ότι όλες οι νύφες είναι λίγο νευρικές. Αλλά βασικά ήμουν ήρεμη. Νομίζω ότι είχε κάτι να κάνει με την ηλικία μου. Όταν είσαι τόσο νέα, όπως ήμουν, είσαι ανέμελη και καλόβουλη. Έγινα 18 χρονών λίγες εβδομάδες πριν από το γάμο, και όταν είμαστε νέοι φαίνονται όλα συναρπαστικά.
Κωνσταντίνος: Γνωρίζετε ότι ήταν η πρώτη φορά στην ιστορία που ένας Έλληνας βασιλιάς παντρεύτηκε στην Ελλάδα; Ποτέ δεν έχει συμβεί αυτό στο παρελθόν. Ο πατέρας μου είχε παντρευτεί στην Ελλάδα, αλλά ήταν διάδοχος του θρόνου την εποχή εκείνη. Και το ίδιο ίσχυε και για τον παππού μου, ο οποίος επίσης παντρεύτηκε στην Αθήνα, ενώ ο ίδιος ήταν διάδοχος του θρόνου. Ο βασιλιάς Γεώργιος Α′ παντρεύτηκε στη Ρωσία, επειδή η σύζυγός του, Όλγα, ήταν Ρωσίδα.
Τα παιδιά είναι υπέροχα…
Τα πέντε παιδιά ήταν το αποκορύφωμα της ευτυχίας της ζωής του βασιλιά Κωνσταντίνου και της βασίλισσας Άννας-Μαρίας. Σήμερα ζει στο Λονδίνο ο ένας τους γιος και ο άλλος στην Ελλάδα, μια κόρη τους ζει στο Λανζαρότε της Ισπανίας, και τα δύο μικρότερα ζουν στις Ηνωμένες Πολιτείες.
– Ποιο το αποκορύφωμα της ευτυχίας σας;
Άννα-Μαρία: Τα παιδιά! Δεν υπάρχει αμφιβολία.
Κωνσταντίνος: Ναι, ήταν τα παιδιά και τα εγγόνια μας. Νομίζω όμως ότι τώρα, η πιο όμορφη στιγμή θα είναι να γίνουμε προπάππους και προγιαγιά, όποτε και αν συμβεί αυτό.
Άννα-Μαρία: Ναι, πραγματικά ανυπομονούμε να αποκτήσουμε δισέγγονα, αλλά όχι ακόμα. Τα εγγόνια μας είναι πολύ μικρά. Ξέρω ότι η μεγαλύτερη εγγονή μου, η Ολυμπία, είναι 18 ετών και εγώ η ίδια είχα παντρευτεί σε ηλικία 18 ετών, αλλά δεν ξέρω πως θα είναι αν κάποιος παντρευτεί 18 ετών σήμερα. Αλλά πραγματικά πιστεύω, πως η μεγαλύτερη χαρά στη ζωή μας, ήταν που αποκτήσαμε παιδιά.
– Που δραστηριοποιούνται τα παιδιά σας σήμερα;
Άννα-Μαρία: Ο Παύλος εργάζεται στο Λονδίνο όπου έχει τη δική του εταιρεία.
Κωνσταντίνος: Εργάζεται με την Hedge Funds. Και ο μικρός αδερφός του, ο Φίλιππος, εργάζεται γι ‘αυτόν στα γραφεία στην Νέα Υόρκη. Ο Φίλιππος ολοκλήρωσε τις σπουδές του πριν περίπου τέσσερα χρόνια.
– Και η πριγκίπισσα Αλεξία ζει ακόμα στο Λανζαρότε;
Άννα-Μαρία: Ναι, είναι ευτυχισμένη εκεί και είμαι πολύ χαρούμενη για εκείνη.
– Ο δεύτερος γιος σας;
Άννα-Μαρία: Ο Νικόλαος τώρα ζει στην Αθήνα, όπου και συμμετέχει σε διάφορες επιχειρήσεις.
Κωνσταντίνος: Ο Νικόλαος έχει μεγάλη συμμετοχή στην οργάνωση που ονομάζεται ″Γιατροί του Κόσμου″. Η οργάνωση αυτή ταξιδεύει σε όλη την Ελλάδα, από το ένα νησί στο άλλο, και βοηθάει με φαρμακευτική αγωγή και διάφορες κοινωνικές πρωτοβουλίες.
Άννα-Μαρία: Πρόκειται για μια ομάδα ανθρώπων που ταξιδεύουν δύο φορές το χρόνο και επισκέπτονται τα ελληνικά νησιά που δεν έχουν τόσο πολύ ιατρική κάλυψη. Νησιά τα οποία δεν έχουν κανέναν γιατρό. Η ομάδα που ονομάζεται ″Σύμπλευση″ σημαίνει «να πλεύσουμε μαζί» Πλέουν μαζί και προσφέρουν ιατρική βοήθεια, αλλά για παράδειγμα, φτιάχνουν και παιδικές χαρές για τα παιδιά. Είναι μια εθελοντική κοινωνική οργάνωση, και την άνοιξη ήταν η πρώτη φορά που Νικόλαος ήταν μαζί τους. Πίστευε ότι ήταν καταπληκτικό, ήταν μια εξαιρετική εμπειρία για αυτόν. Η σύζυγός του, Τατιάνα, δεν εργάζεται πλέον στον χώρο της μόδας και βρίσκεται στη διαδικασία της διερεύνησης άλλων επιλογών, συμπεριλαμβανομένου και του χώρου της βιοτεχνίας.
Κωνσταντίνος: Ο δεύτερος γιος μας, ο Παύλος, είχε επίσης μια εξαιρετική εμπειρία φέτος στην Ελλάδα. Ο παππούς μου, που ονομαζόταν επίσης Κωνσταντίνος, ήταν στρατηγός και επικεφαλής των ελληνικών στρατευμάτων το 1912-13, και ως διάδοχος του θρόνου, βοήθησε στην απελευθέρωση της πόλης των Ιωαννίνων. Ο πίνακας, που έχουμε πάνω από τον καναπέ, απεικονίζει τη μάχη αυτή. Φέτος συμπληρώθηκαν 100 χρόνια από την μεγάλη μάχη που έλαβε χώρα και ο μεγαλύτερος γιος μου αποφάσισε ότι ο δικός του γιος, ο Κωνσταντίνος, θα ήταν μαζί του στην Ελλάδα για τις εορταστικές εκδηλώσεις. Πράγματι ο νεώτερος Κωνσταντίνος παρέστη στις εκδηλώσεις και ο κόσμος εκστασιάστηκε όταν τον είδε. Επειδή είναι ο νέος Κωνσταντίνος. Είναι κάπως αστείο, γιατί όταν ήμουν εκεί με τον πατέρα μου, ήταν ακριβώς πριν από 50 χρόνια, που ο παππούς μου είχε απελευθερώσει την πόλη, και τώρα ήταν ακριβώς μετά από 100 χρόνια που ο εγγονός μου ήταν εκεί.
– Η νεώτερη κόρη σας;
Άννα-Μαρία: Η Θεοδώρα εξακολουθεί να εργάζεται ως ηθοποιός στις Ηνωμένες Πολιτείες και ελπίζει συνεχώς στην απόκτηση περισσότερων ρόλων. Έχει πλέον καστανά μαλλιά. Μοιάζει με το φυσικό χρώμα των μαλλιών της που είναι σκούρο καφέ.
Κωνσταντίνος: Μόλις πήρε έναν νέο ρόλο σε ταινία.
Άννα-Μαρία: Ναι, παίρνει ρόλους, αλλά όπως και οι περισσότεροι στον χώρο αυτό, θα ήθελε να έχει πολλαπλούς ρόλους.
Κωνσταντίνος: Είναι σκληρή η ζωή ενός ηθοποιού, πολύ σκληρή.
– Πιστεύετε ότι και τα υπόλοιπα τέσσερα παιδιά σας, κάποια μέρα θα εγκατασταθούν στην Ελλάδα;
Κωνσταντίνος: Θα πρέπει να θυμόμαστε ότι είναι πολυάσχολοι άνθρωποι που έχουν τη δική τους ζωή. Τι να κάνουν εδώ; Πρέπει να συνεχίσουν τη ζωή τους εκεί όπου ζουν. Αν εγκατασταθούν εδώ, φυσικά και θα είμαστε ευτυχισμένοι, αλλά πρέπει κιόλας να έχουν εργασία.
– Βλέπετε τα παιδιά σας συχνά;
Κωνσταντίνος: Όχι αρκετά συχνά.
Άννα-Μαρία: Τους βλέπουμε λίγο, τα Χριστούγεννα και το καλοκαίρι. Αλλά έχουν επίσης και τη δική τους ζωή.
– Έχετε εννέα εγγόνια.
Άννα-Μαρία: Ναι, και ευτυχώς λατρεύουν να μας επισκέπτονται και να βγαίνουμε για ιστιοπλοΐα. Το σκάφος μας, Αφρόεσσα, λειτουργεί σαν μαγνήτης για τα εγγόνια μας.
– Τα παιδιά σας μιλάνε Ελληνικά;
Άννα-Μαρία: Ναι, όλα τα παιδιά μιλάνε ελληνικά. Κάποια καλύτερα από τα άλλα.
– Μιλάνε επίσης και δανικά;
Άννα-Μαρία: Όχι. Νομίζω ότι αν είχαμε ζήσει στην Ελλάδα σ΄όλη τη διάρκεια της ζωής μας, θα είχαν ίσως μάθει την δανική γλώσσα. Αλλά επειδή ζούσαμε μακριά από την Ελλάδα, ήταν σημαντικό να μάθουν ελληνικά απ’ ότι δανικά. Ευτυχώς, όλα τα ξαδέλφια τους μιλούν αγγλικά και μπορούν να μιλούν μεταξύ τους.
Ταξιδεύουν ανά τον κόσμο…
– Πώς είναι η καθημερινή σας ζωή;
Άννα-Μαρία: Ζούμε μόνιμα εδώ στο Πόρτο Χέλι, αλλά πηγαίνουμε τακτικά στην Αθήνα για μία-δύο ημέρες. Όταν είμαστε εκεί, διαμένουμε σε ξενοδοχείο. Δεν έχουμε σπίτι εκεί ούτε ιδιόκτητο ούτε ενοικιασμένο. Έχουμε το σκάφος μας Αφρόεσσα, εδώ, και ελπίζουμε ότι πολύ σύντομα θα έχουμε αποφασίσει που θα μπορούμε να μείνουμε μόνιμα. Όλα αυτά τα χρόνια έχουμε ζήσει σε αρκετά σπίτια στην περιοχή αυτή. Ξεκινήσαμε να ερχόμαστε εδώ τα καλοκαίρια.
– Τώρα ζούμε σε αυτό το σπίτι. Αρχικά θέλαμε να μάθουμε για αυτήν την περιοχή, αν θα μπορούσαμε να μείνουμε εδώ όλο το χρόνο. Όμως, καθώς ο σύζυγός μου λέει ότι είναι ένα εξαιρετικό μέρος με το πιο όμορφο κλίμα, αποφασίσαμε ότι μπορούμε εύκολα να ζήσουμε εδώ, ακόμα και το χειμώνα.
– Έχετε γραφείο εδώ στην Ελλάδα, Μεγαλειότατε;
Κωνσταντίνος: Ναι, στο βόρειο τμήμα της Αθήνας, νότια του Τατοΐου. Πάω στην Αθήνα, όταν είναι απαραίτητο, αλλιώς δουλεύω από το σπίτι και μιλάω με το προσωπικό μου από εδώ. Επίσης, εξακολουθώ να έχω την αγγλίδα γραμματέα μου, αλλά δεν έχω πλέον γραφείο στο Λονδίνο. Η γραμματέας μου λειτουργεί από το γραφείο του γιου μου.
– Σας προσεγγίζουν ακόμη οι Έλληνες, Μεγαλειότατε;
Κωνσταντίνος: Ω, ναι, τόσο εδώ όσο και στην Αγγλία.
– Έχετε συμπληρώσει τα 74 χρόνια, Μεγαλειότατε, και πολλοί στην ηλικία σας έχουν συνταξιοδοτηθεί. Εσείς έχετε κάποια σχέδια γι’ αυτό;
Κωνσταντίνος: Θα ήμουν ευτυχής να συνταξιοδοτηθώ, αλλά ποιος θα μου δώσει μια σύνταξη;
– Η ελληνική κυβέρνηση ίσως;
Κωνσταντίνος: Δεν έχει αναφερθεί ποτέ τίποτα. Δεν λαμβάνω χρήματα από το ελληνικό κράτος. Αλλά δεν έχω ζητήσει και από κανέναν.
Άννα-Μαρία: Ο σύζυγός μου εξακολουθεί να συμμετέχει σε τόσα πολλά πράγματα.
Κωνσταντίνος: Ναι, πράγματι. Αυτόν τον μήνα πρέπει να πάω τρεις μέρες στη Νέα Υόρκη, όπου συνεδριάζει το Διοικητικό Συμβουλίου της Διεθνούς Ιστιοπλοϊκής Ομοσπονδίας. Τον Νοέμβριο πάω στην Ινδία για 24 ώρες, το Δεκέμβριο πάω στο Μονακό για μια συνάντηση της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής. Και πρέπει επίσης να συναντηθώ με την οργάνωση του σχολείου, Round Square, το οποίο ιδρύθηκε το 1966. Το όνομα προέρχεται από τον ιδρυτή της, τον Γερμανοεβραίο Kurt Hahn, ο οποίος έκανε την πρώτη σχολή στο Σάλεμ της Γερμανίας. Είχε συλληφθεί από τον Χίτλερ στο Σάλεμ, αλλά με την βοήθεια του μαρκήσιου Μπαρλέν, κατόρθωσε να δραπετεύσει. Ίδρυσε ένα νέο σχολείο στη Σκωτία, όπου έχτισε ένα στρογγυλό σπίτι με ένα τετράγωνο χώρο μπροστά. Ως εκ τούτου ονόμασε το σχολείο του Round Square. Τόσο ο πρίγκιπας Φίλιππος όσο και ο πρίγκιπας Κάρολος έχουν φοιτήσει εκεί. Ξεκίνησα την οργάνωση μου με σκοπό να φέρω κοντά όλες τις σχολές που εργάστηκαν με βάση τις ιδέες του Kurt Hahn σχετικά με την δημοκρατία, την διακυβέρνηση και το περιβάλλον. Αποφάσισα να ονομάσω την όλη οργάνωση Round Square, την οποία έχουν υποστηρίξει, μεταξύ των άλλων, ο Νέλσον Μαντέλα, η Ίντιρα Γκάντι και ο πρίγκιπας Ανδρέας.
Ευτυχισμένοι που επέστρεψαν στη πατρίδα τους…
Είμαστε εκεί που θέλουμε να είμαστε, λέει ο βασιλιάς Κωνσταντίνος και η βασίλισσα Άννα-Μαρία, οι οποίοι είναι ακόμα πιο ευτυχισμένοι μετά την εγκατάσταση τους πίσω στην Ελλάδα. – Είμαι Ελληνίδα, λέει η Άννα-Μαρία!
– Πέρυσι επιστρέψατε μόνιμα στην Ελλάδα. Πώς νιώσατε;
Κωνσταντίνος: Υπέροχα!
Άννα-Μαρία: Ναι, απολύτως φανταστικά και υπέροχα. Αυτό είναι που θέλαμε όλα αυτά τα χρόνια. Εμείς ονειρευόμασταν όλη την ώρα να επιστρέψουμε πίσω στην Ελλάδα.
– Ζείτε στο Πόρτο Χέλι, όπου αρχικά μένατε εδώ στις διακοπές σας. Θα ζείτε τώρα μόνιμα σε αυτό το σπίτι;
Κωνσταντίνος: Θα θέλαμε να μείνουμε στην περιοχή, αλλά όχι σε αυτό το σπίτι.
Άννα-Μαρία: Έχουμε νοικιάσει αυτό το σπίτι και η σύμβαση ισχύει μέχρι τον Απρίλιο. Μετά θα πρέπει να βρούμε κάτι άλλο. Ας ελπίσουμε κάτι που θα μπορούμε να μείνουμε μόνιμα.
– Γιατί επιλέξατε να εγκατασταθείτε στο Πόρτο Χέλι;
Κωνσταντίνος: Η περιοχή έχει το δικό της κλίμα. Ο χειμώνας εδώ είναι πολύ ευχάριστος. Ζήσαμε για πρώτη φορά χειμώνα εδώ, και έβρεξε μόνο για δύο ημέρες, μετά ο ήλιος βγήκε και πάλι.Έδώ ξέρεις ότι θα λάμψει ξανά σύντομα ο ήλιος. Μας αρέσει η περιοχή, είναι πολύ όμορφή. Η γυναίκα μου γιόρτασε τα 60α γενέθλιά της εδώ, έχουμε το σκάφος που βρίσκεται εδώ. Είμαστε προσκολλημένοι στην περιοχή. Κάθε χρόνο στις διακοπές μας ταξιδεύουμε για να δούμε άλλα μέρη της Ελλάδας. Φέτος επισκεφθήκαμε τα Ιόνια νησιά, την Ιθάκη, την Ζάκυνθο, την Κεφαλλονιά και τη Λευκάδα. Δεν είχα πάει εκεί από το 1953, όταν σημειώθηκε ο μεγάλος σεισμός. Ήμουν μόλις 12-13 ετών όταν συνέβη. Μερικοί από τους ανθρώπους που συναντήσαμε κατά τη διάρκεια του ταξιδιού μας, θυμήθηκαν τον σεισμό και ότι ήμουν εκεί.
Άννα-Μαρία: Δεν είχα επισκεφθεί ποτέ τα νησιά του Ιονίου. Ήταν τέλεια.
– Πώς σας βλέπουν οι Έλληνες πολίτες; Ως βασιλιάς και βασίλισσα ή ως απλούς Έλληνες πολίτες;
Κωνσταντίνος: Ως ένα συνδυασμό και των δύο. Η χώρα μας είναι μια δημοκρατία, αλλά οι άνθρωποι μας γνωρίζουν ως βασιλιάς Κωνσταντίνος και βασίλισσα Άννα-Μαρία. Όλα εξαρτώνται από το κάθε άτομο, ποιοι είναι, και που θα τους συναντήσουμε. Αλλά ένα πράγμα είναι σημαντικό: Όλοι οι άνθρωποι είναι πολύ ευγενικοί μαζί μας όπου και αν βρισκόμαστε. Είναι πολύ συγκινητικό αυτό.
– Βασίλισσα Άννα-Μαρία, πώς θεωρείτε τον εαυτό σας; Ζήσατε τα πρώτα 18 χρόνια της ζωής σας στη Δανία, στη συνέχεια, τρία χρόνια στην Ελλάδα και αργότερα 40 χρόνια στην Αγγλία.
Άννα-Μαρία: Είμαι Ελληνίδα! Πέρα από κάθε αμφιβολία. Ήταν, επίσης, συμβουλή της μητέρας μου προς μένα. Είπε: «Μην ξεχνάς ότι όταν παντρευτείς, θα γίνεις μέρος της χώρας». Με έκανε να νιώσω πολύ ισχυρή, και στην πραγματικότητα ότι δεν χρειαζόταν να μου το πει η ‘ίδια. Ήταν τόσο ξεκάθαρο για μένα ότι έτσι θα ήταν. Πιστεύω ότι είναι η πιο όμορφη χώρα του κόσμου. Οπότε ναι, εγώ γεννήθηκα στη Δανία, αλλά είμαι Ελληνίδα από τότε που ήμουν 18 χρονών.
– Μιλάτε Ελληνικά;
Άννα-Μαρία: Μιλάμε Ελληνικά και Αγγλικά μαζί. Τα Ελληνικά μου έχουν γίνει πολύ καλύτερα τώρα, αφού επιστρέψαμε πίσω στην Ελλάδα.
– Πιστεύετε ότι έχετε μια ευτυχισμένη ζωή;
Άννα-Μαρία: Σίγουρα. Μια πολύ ευτυχισμένη ζωή. Όπως είπα, ήμασταν πάντα ευτυχισμένοι. Αλλά τώρα το περιβάλλον μας, μας έχει κάνει ακόμη πιο ευτυχισμένους. Γιατί είμαστε εκεί που θέλουμε να είμαστε. Πίσω στο σπίτι μας, στην Ελλάδα. Ξεκινήσαμε εδώ, και επιστρέψαμε ξανά εδώ. Ο κύκλος κλείνει. Και αυτό που μας κάνει ακόμα πιο πολύ ευτυχισμένους είναι ότι τα παιδιά μας είναι πολύ χαρούμενα που αποφασίσαμε να επιστρέψουμε στην Ελλάδα. Όλοι λένε: «Είναι το καλύτερο που μπορούσατε να κάνετε.»
– Είστε 68 και 74 ετών. Έχετε κάποια σχέδια για το μέλλον;
Άννα-Μαρία: Ναι, έχουμε. Θα βρούμε ένα σπίτι όπου μπορούμε να μείνουμε μόνιμα, και θα βλέπουμε τα εγγόνια μας να μεγαλώνουν.
Κωνσταντίνος: Και θα συνεχίσουμε να ταξιδεύουμε σε όλη την Ελλάδα. Όλοι οι άνθρωποι είναι απλά τόσο ευγενικοί μαζί μας. Μερικοί έρχονται σε μένα και λένε: «Ψήφισα κατά της μοναρχίας στο δημοψήφισμα». «Πολύ ωραία» τους απαντώ. «Η χώρα μας είναι δημοκρατική και μπορείτε να ψηφίσετε όπως σας αρέσει. Αλλά γιατί νομίζετε ότι χρειάζομαι αυτήν την πληροφορία;». Και τότε αρχίζουν να γελούν. Όλοι οι άνθρωποι είναι πολύ ανοιχτοί και πολύ ευγενικοί.
– Συναντήσατε ποτέ επιθετικότητα;
Άννα-Μαρία: Ποτέ, ποτέ!
Κωνσταντίνος: Αν οι άνθρωποι ήταν θυμωμένοι και επιθετικοί απέναντί μας, θα ήταν διαφορετική η κατάσταση. Αλλά όλοι είναι ευγενικοί και άψογοι . Είναι σαν να μην λείπαμε τόσα χρόνια από την Ελλάδα. Είναι υπέροχο που γυρίσαμε πίσω. Εγώ δεν θα μπορούσε να συνεχίσω να ζω μακριά από την Ελλάδα. θα ήταν αδύνατον…»
♦ Απαγορεύεται ρητά η αντιγραφή του παρόντος άρθρου ολόκληρου ή μέρους αυτού καθώς και η αναδημοσίευση του με οποιοδήποτε τρόπο ή μέσον!
* Ευχαριστούμε θερμά το δανέζικο περιοδικό BILLED-BLADET και τους συνεργάτες του, που μας επέτρεψαν τη μετάφραση και αναδημοσίευση της συνέντευξης.
* Vi vil gerne takke:
BILLED-BLADET BESØGER KONG KONSTANTIN OG DRONNING ANNE-MARIE I GRÆKENLAND – TILLÆG TIL BILLED-BLADET NR. 38, 2014 ANSVARSHAVENDE CHEFREDAKTØR: ANNEMETTE KRAKAU • SKREVET AF: ANNELISE WEIMANN • FOTOGRAF: JESPER SUNESEN • REDIGERET AF: PIA MEISNER FROM OG STINE SCHOU • KREATIV CHEF: NIELS ERIK NIELSEN • BILLEDBEHANDLING: STEEN DART • KORREKTUR: BETINA WORM • ØVRIGE FOTOS: ALL OVER, SCANPIX, POLFOTO OG NIELS HENRIK DAM.
Share On Facebook
Tweet It
