Οι ακόλουθοι στους γάμους Σοφίας – Χουάν Κάρλος

Του Νίκου Παπακωνσταντίνου

Το άρθρο-quiz για τον Μιλτιάδη Έβερτ, ακόλουθο στους γάμους Σοφίας – Χουάν Κάρλος,  κέντρισε το ενδιαφέρον των αναγνωστών των Royal Chronicles και προκάλεσε σχόλια, απορίες, ερωτήσεις. Θα δημοσιεύσω σήμερα μερικές φωτογραφίες με νεαρούς ακόλουθους του 1962 και καλώ τους αναγνώστες μας να βοηθήσουν να τους ταυτοποιήσουμε. Ομολογώ ότι δεν μου είναι οικεία τα πρόσωπα αυτά, θα παραθέσω ότι στοιχείο μπορεί να βοηθήσει την έρευνα και θα προσπαθήσουμε όλοι μαζί. Για διευκόλυνση, κάθε φωτογραφία είναι αριθμημένη, όποιος θέλει να σχολιάσει θα αναφέρει τον αριθμό της.

Φωτογραφία Νο 1.

Από την υποδοχή των καλεσμένων στο αεροδρόμιο Ελληνικού. Εικονίζεται το ζεύγος των μελλονύμφων Σοφία και Χουάν Κάρλος, ο πρίγκιπας Πέτρος, με πολιτικά ο διάδοχος Βίκτωρ Εμμανουήλ της Ιταλίας και ο Βασιλιάς Παύλος. Ο Χουάν Κάρλος, εκείνες τις μέρες, σε αγώνες καράτε με τον Κωνσταντίνο, έπαθε μια άσχημη κάκωση στο αριστερό του χέρι και το έχει ακινητοποιημένο. Θα είναι έτσι και στις διάφορες φωτογραφίσεις με την Σοφία, και έτσι θα χορεύει στο πάρτι του διαδόχου στην «Μεγάλη Βρετανία» την προπαραμονή των γάμων. Θα ελευθερώσει το χέρι του για την επίσημη δεξίωση των Ανακτόρων και φυσικά και για τους γάμους.

Αριστερά, ένας σοβαρός, άψογος ακόλουθος, με το μετάλλιο του ζεύγους στο πέτο του κουστουμιού του. Ποιος είναι;

Φωτογραφία Νο 2.

Αεροδρόμιο Ελληνικού. Ο διάδοχος ετοιμάζεται να ανοίξει την πόρτα του ανακτορικού αυτοκινήτου για να μπει ο καλεσμένος. Η πριγκίπισσα Μαρίνα, δούκισσα του Κεντ έχει φθάσει από το Λονδίνο με την κόρη της Αλεξάνδρα. Η Μαρίνα γεννήθηκε στην Αθήνα, πριγκίπισσα της Ελλάδος, κόρη του Νικόλαου και της Ελένης. Τις συνοδεύει ο πρίγκιπας Μιχαήλ της Ελλάδος αλλά και ο ακόλουθος που είναι διαπιστευμένος σ’ αυτές. Τον αναγνωρίζουμε από το μετάλλιο στο πέτο του σακακιού του. Θα πρέπει να είναι ο Π. Βουρλούμης. Θα τον ξαναδούμε καλύτερα και σε άλλη φωτογραφία την ημέρα των γάμων. Δεν έχω άλλα στοιχεία, θέλω μόνο να προσθέσω ότι η ικανότατη Δώρα Βουρλούμη κρατούσε τα τελευταία αρκετά χρόνια το Γραφείο Τύπου των Ανακτόρων. Τα κατάφερνε τέλεια και με ελάχιστο προσωπικό να την βοηθά. Δεν γνωρίζω την συγγενική της σχέση με τον ακόλουθο.

Φωτογραφία Νο 3.

Από το πάρτι που έδωσε ο διάδοχος  Κωνσταντίνος στο ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρετανία» για τους γάμους της αδερφής του. Η Βασίλισσα Φρειδερίκη χορεύει με τον αδερφό της, τον πρίγκιπα Γεώργιο Γουλιέλμο του Ανοβέρου. Στο βάθος ο κόμης της Βαρκελώνης, πατέρας του Χουάν Κάρλος. Δεξιά ένας ακόμα ακόλουθος, ο Γεώργιος Λεβίδης, γιος του αυλάρχη Δημητρίου Λεβίδη.

Φωτογραφία Νο 4.

Ο πρίγκιπας Ραινιέ του Μονακό και η γοητευτική πριγκίπισσα Γκραίης αναχωρούν από την «Μεγάλη Βρετανία» όπου διέμεναν, για τα Ανάκτορα της οδού Ηρώδου Αττικού για το επίσημο δείπνο και την δεξίωση της παραμονής των πριγκιπικών γάμων. Ο κόσμος τους κοιτά με θαυμασμό!

Το πριγκιπικό ζεύγος έχουν συνοδεύσει από το Μονακό ο Αυλάρχης τους συνταγματάρχης J. Ardant, η Κυρία των Τιμών Madame J. Ardant και ο γραμματέας τους Pierre Caruta. Το ζεύγος Ardant είναι οι γονείς της γνωστής ηθοποιού (και τελευταία και σκηνοθέτιδας) Fanny Ardant. Τις μέρες της παραμονής τους στην Αθήνα είχαν ακόλουθο τον Π. Βλαστό. Πιθανόν να είναι ο νεαρός που τους ακολουθεί για να τους συνοδεύσει μέχρι τα Ανάκτορα.

Φωτογραφία Νο 5.

Μπαίνει στο αυτοκίνητό του για να φύγει ένα από τα πιο τιμώμενα πρόσωπα των γάμων, ο ναύαρχος  Felipe Abarzuza, Υπουργός Πολεμικού Ναυτικού της Ισπανίας, επίσημος εκπρόσωπος του Φράγκο στον γάμο. Έχει φθάσει με το πολεμικό πλοίο «Canarias» και με πλήρωμα 936 άτομα! Φορά την βαθυκόκκινη ταινία και τον μεγαλόσταυρο του Τάγματος του Γεωργίου Α’ που του απένειμε τις μέρες εκείνες ο Βασιλιάς Παύλος.

Από πίσω μερικοί πρίγκιπες – παράνυμφοι του Χουάν Κάρλος: αριστερά ο πρώτος του ξάδερφος Μαρίνο Τορλόνια, πίσω του ο διάδοχος Φρανς της Βαυαρίας, πίσω από τον ισπανό ναύαρχο ο πρίγκιπας Κριστιάν του Ανοβέρου (αδερφός της Βασίλισσας Φρειδερίκης) πίσω από το λοφίο του σταυλάρχη ο διάδοχος Βίκτωρ Εμμανουήλ της Ιταλίας, με στολή στρατιωτικού τάγματος ο Κάρλος των Βουρβώνων Δύο Σικελιών αγαπημένος και έμπιστος πρώτος ξάδερφος του Χουάν Κάρλος. Τις μέρες εκείνες στην Αθήνα γνώρισε την γυναίκα της ζωής του, την πριγκίπισσα Άννα της Ορλεάνης. Πίσω του ο Κάρολος της Έσσης, γιός της πριγκίπισσας Σοφίας της Ελλάδος, της κόρης του Ανδρέα και της Αλίκης.

Ο εύσωμος πρίγκιπας στο κέντρο είναι ο ινφάντης Αλφόνσο με την σύζυγό του Αλίκη. Σ’ αυτούς ήταν διαπιστευμένος ο ακόλουθος Πέτρος Νομικός. Ο ινφάντης Χοσέ Ευγένιο χαιρετά στρατιωτικά και περιστοιχίζεται από την οικογένειά του. Σ’ αυτούς ήταν διαπιστευμένος ο ακόλουθος Α. Λικιαρδόπουλος. Δεξιά βλέπουμε έναν ακόμα ακόλουθο και τον κύριο Ροσόλιμο. Εκτός από τους νεαρούς ακόλουθους, τις μέρες εκείνες είχαν επιστρατευτεί και άλλα μέλη της αθηναΐκής κοινωνίας για να προσφέρουν υπηρεσίες σαν έκτακτοι τελετάρχες.

Φωτογραφία Νο 6.

Κάτω δεξιά ο νεαρός Σωτήρης Χαιρέτης ανοίγει την πόρτα στον λαντγκράβο Φίλιππο της Έσσης και στους δύο γιούς του, τον Μώρις και τον Ερρίκο. Ο λαντγκράβος είναι πρώτος ξάδερφος του Βασιλιά Παύλου, οι μητέρες τους, η Βασίλισσα Σοφία και η λαντγκραβίνη Μαργαρίτα ήταν αδερφές και πολύ συνδεδεμένες. Στα οικογενειακά τους αρχεία φυλάσσεται η πολύ ενδιαφέρουσα αλληλογραφία των δύο αδερφών. Πέντε χρόνια μετά, στο σπίτι τους στη Ρώμη, την Villa Polissena, θα βρει φιλόξενο καταφύγιο ο Βασιλιάς Κωνσταντίνος και η οικογένειά του, τους πρώτους μήνες της εξορίας.

Ο ακόλουθος Π. Βουρλούμης κατευθύνει στο επόμενο αυτοκίνητο την Μαρίνα, δούκισσα του Κεντ και τον γιό της Μιχαήλ. Η κόρη της Αλεξάνδρα δεν είναι μαζί τους, είναι μια από τις οκτώ παράνυμφες της Σοφίας. Τον Π. Βουρλούμη τον συναντήσαμε και κατά την άφιξή τους στο αεροδρόμιο.

Ο εντυπωσιακός λόρδος Μαουνμπάτεν, τελευταίος αντιβασιλιάς των Ινδιών, δεξιά, δεν έχει ακόλουθο. Δεν έχει καταλύσει σε κανένα ξενοδοχείο, φιλοξενείται στην Βρετανική Πρεσβεία. Όλο το προσωπικό της είναι στην διάθεσή του.

Ο ακόλουθος Λ. Κυριακόπουλος (πάνω αριστερά, κρύβει τον Μιλτιάδη Έβερτ) περιμένει να οδηγήσει στο δικό τους αυτοκίνητο τον πρίγκιπα Φρειδερίκο Windish-Graetz, με την κατακόκκινη στολή του Τάγματος των Ιπποτών της Μάλτας και την σύζυγό του πριγκίπισσα Δωροθέα της Έσσης, κόρη της Σοφίας της Ελλάδος, και εγγονή του Ανδρέα και της Αλίκης.

Φωτογραφία Νο 7.

Εδώ  ο Λ. Κυριακόπουλος έχει επιβιβάσει στο αυτοκίνητό του το πριγκιπικό ζεύγος Windish- Graetz, ενώ ο Μιλτιάδης Έβερτ κάνει νεύμα στον οδηγό του επόμενου αυτοκινήτου να πλησιάσει για να επιβιβάσει τους γιουγκοσλάβους πρίγκιπες στους οποίους είναι ακόλουθος.

Ο κύριος Στρατής Στρατήγης αναγνώρισε τον ακόλουθο με τα μαύρα γυαλιά, είναι ο Δημήτρης Καρέλλας. Είναι διαπιστευμένος στην πριγκίπισσα Μαργαρίτα του Χοχενλόχε-Λάνγκενμπουργκ και τα παιδιά της. Η Μαργαρίτα είναι η μεγαλύτερη από τις κόρες του Ανδρέα και της Αλίκης. Ο γιός της Κραφτ, φαίνεται πίσω και δεξιά.

Φωτογραφία Νο 8.

Ο Μιλτιάδης Έβερτ ανοίγει την πόρτα του αυτοκινήτου για τον Τόμισλαβ, τον Αλέξανδρο και την Μαρία Πία της Γιουγκοσλαβίας.

Και πάλι χάριν στον κύριο Στρατή Στρατήγη έχουμε τα στοιχεία του πρώτου ακόλουθου δεξιά. Είναι ο Σπύρος Βασιλείου Ροσόλιμος.  Είναι ακόλουθος σε τρεις νεαρούς πρίγκιπες που ήρθαν από το Μόναχο:  στον διάδοχο Φρανς της Βαυαρίας, τον αδερφό του Μαξ Εμμανουέλ (στην φωτογραφία κοιτά προς τ’ αριστερά)  και τον κόμη Χανς Βέιτ Τοέρρινγκ- Ζέττενμπαχ (τον γιό της Ελισάβετ της Ελλάδος και εγγονό του Νικόλαου και της Ελένης).

Φωτογραφία Νο 9.

Στο κέντρο η ινφάντα Μαργαρίτα, η τυφλή αδερφή του Χουάν Κάρλος. Παρά το πρόβλημά της έζησε όλα αυτά τα χρόνια μια εντελώς φυσιολογική ζωή. Σε τέτοιες βασιλικές εκδηλώσεις συνήθως την συνοδεύει η αδερφή της Μαρία Πιλάρ. Στον γάμο αυτό η Μαρία Πιλάρ ήταν μια από τις παράνυφες της Σοφίας, την Μαργαρίτα συνοδεύει η Cristina Balmaceda και μια ακόμα κυρία από την ισπανική ακολουθία.

Ο ακόλουθος δεξιά να είναι άραγε ο Ε. Παπαγιάννης που ήταν διαπιστευμένος στην δουκική οικογένεια της Βάδης; Ακριβώς πίσω του βλέπουμε τον μαργκράβο Μπέρθολντ της Βάδης, την σύζυγό του πριγκίπισσα Θεοδώρα της Ελλάδος (κόρη του Ανδρέα και της Αλίκης) και τον γιό τους Μαξ.

Πριν περάσουμε στην επόμενη φωτογραφία, ας προσέξουμε λίγο την κομψή νεαρή κυρία, που φαίνεται αριστερά σε τρίτο πλάνο, αλλά φαίνεται ολόσωμη. Είναι η Αλεξάνδρα του Ανοβέρου που θα την συναντήσουμε και στις επόμενες φωτογραφίες μας.

Φωτογραφία Νο 10.

Μπροστά οι δύο αδερφοί της Βασίλισσας Φρειδερίκης με τις συζύγους τους: δεξιά ο πρωτότοκος και αρχηγός της οικογένειας, ο Ερνέστος Αύγουστος  με την πριγκίπισσα Ορτρούντ και δίπλα ο μικρότερος, ο Γουέλφος με την πριγκίπισσα Αλεξάνδρα. Αριστερά ο ακόλουθός τους, μάλλον ο Κ. Πεταλάς.

Δημοσιεύσαμε σήμερα φωτογραφίες και από τους τέσσερες αδερφούς της Βασίλισσας Φρειδερίκης στους γάμους της ανεψιάς τους. Η μητέρα τους, η δούκισσα Βικτωρία Λουίζα του Μπρούνσβιγκ δεν ήταν παρούσα, δεν ήταν καλεσμένη. Η Σοφία φορούσε νύφη το δικό της διάδημα, το δικό της δαντελένιο πέπλο, η δούκισσα όμως δεν ήταν εκεί για να την καμαρώσει. Αυτό ήταν συνέπεια της έντονης διαμάχης της με τον πρωτότοκο γιό της. Η Βασίλισσα Φρειδερίκη, πιστή στις δυναστικές αρχές, είχε πάρει θέση υπέρ του αρχηγού της οικογένειας. Ήταν μια θέση που πολλοί την εκμεταλλεύτηκαν για να την συκοφαντήσουν και η ίδια η Βασίλισσα το πλήρωσε ακριβά.

Πίσω, από δεξιά δυο άγνωστοι ακόλουθοι, με στρατιωτική στολή ο πρίγκιπας Κάρολος του Λουξεμβούργου, κρύβει τον βλοσυρό αντιβασιλιά Παύλο της Γιουγκοσλαβίας, ο 19χρονος δούκας Αμεδαίος της Αόστης κοιτά προς τα κάτω. Ακολουθούν ο αινιγματικός κόμης των Παρισίων με την υπέρκομψη κόμισσα. Πίσω τους η υψηλότατη (πραγματικά!) Μαρία Χριστίνα της Αόστης. Τέλος, αριστερά, μια κυρία κρύβει εν μέρει έναν ακόμη ακόλουθο. Το Γραφείο Τύπου των Ανακτόρων δίνει για ακόλουθο του κόμη και της κόμισσας των Παρισίων τον κύριο Στρατή Στρατήγη.

Φωτογραφία Νο 11.

Θα τελειώσουμε με μια φωτογραφία από την άφιξη του Χριστιανού, του Γουέλφου και της Αλεξάνδρας του Ανοβέρου στη Μητρόπολη Αθηνών. Ο ακόλουθος Κ. Πεταλάς βγαίνει από την θέση του συνοδηγού στο αυτοκίνητο και θα τους οδηγήσει στην θέση τους στην εκκλησία.

Περιμένω διορθώσεις σ’ αυτά που έγραψα, διευκρινήσεις, αποσαφηνίσεις, συμπληρώσεις. Κάθε σχετική πληροφορία από τους αναγνώστες των Royal Chronicles είναι ευπρόσδεκτη, είναι πολύτιμη.

Ευχαριστούμε θερμά τον κύριο Παπακωνσταντίνου για την συνεργασία.