Η βασίλισσα Ελισάβετ Β′ προσπέρασε σήμερα, 09 Σεπτεμβρίου, την προ-προ γιαγιά της βασίλισσα Βικτωρία και είναι πλέον η μακροβιότερη μονάρχης του Ηνωμένου Βασιλείου η οποία βρίσκεται στο θρόνο 63 χρόνια (23.226 ημέρας και 16 ώρες περίπου). Η Ελισάβετ Β´ είναι δίχως αμφιβολία η αγαπημένη βασίλισσα των Βρετανών, έχοντας ταυτίσει με το όνομά της τη σύγχρονη μεταπολεμική ιστορία του Ηνωμένου Βασιλείου. Είναι ένα σύμβολο της ενότητας και της συνέχειας του βρετανικού κράτους. Σήμερα είναι αισίως 89 ετών, ακμαιότατη και δραστήρια, ενώ δεν σταματά να δίνει το «παρών» σε διάφορες εκδηλώσεις από το Λονδίνο μέχρι τις άλλες μακρινές πρωτεύουσες της Βρετανικής Κοινοπολιτείας, που εξακολουθούν να διατηρούν στα Συντάγματα τους έναν συμβολικό, θεσμικό ρόλο για το βρετανικό Στέμμα.
Επιμέλεια: Ανδρέας Μέγκος
Η βασίλισσα Βικτωρία, που βασίλεψε για 63 χρόνια και 216 ημέρες μεταξύ 1837 και 1901, έβλεπε την ισχύ της Βρετανίας να φτάνει στο απόγειό της με μια παγκόσμια αυτοκρατορία και τεράστια βιομηχανική επέκταση, η κυριαρχία της σημερινής βασίλισσας κινήθηκε σε μεγάλο βαθμό σε μια Βρετανική ανάπτυξη. Έχει δει την ανοικοδόμηση της Βρετανίας μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, τη διάλυση της αυτοκρατορίας και την πορεία προς την Ευρώπη. Έχοντας δει άνευ προηγουμένου αλλαγές κατά τα 63 στο θρόνο, δεν υπήρξε ποτέ για εκείνη χρόνος εφησυχασμού. Ακόμα και όταν ο πατέρας της, Γεώργιος ΣΤ′, πέθανε η αντίδραση της Ελισάβετ στο τραγικό αυτό νέο ήταν χαρακτηριστική: «διατηρούμε την ψυχραιμία μας για να συνεχίσουμε».
Η βασιλεία της ξεκίνησε την 6η Φεβρουαρίου 1952, όταν ο Στάλιν βρισκόταν στο τιμόνι της Σοβιετικής Ένωσης και ο Ουίνστον Τσόρτσιλ στον πρωθυπουργικό θώκο της Βρετανίας. Κατά τη διάρκεια της θητείας, έχει συνεργαστεί με 12 Βρετανούς πρωθυπουργούς, ενώ έχει δει 12 ενοίκους του Λευκού Οίκου και επτά προκαθημένους της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Η λαμπερή νεαρή γυναίκα του 1952 είναι σήμερα μια ισχυρή γυναίκα σχεδόν 90 ετών, αλλά η ουσία είναι εμφανώς ίδια. Η βασίλισσα έχει δημιουργήσει ένα ρεκόρ αδιάβλητης ακεραιότητας, είναι πάρα πολύ σεβαστή και έχει παίξει τον ρόλο της με μέγιστη αξιοπρέπεια. Το μεγαλύτερο μέρος του κόσμου φαίνεται να το εκτιμάει αυτό πάρα πολύ.
Η βασίλισσα Ελισάβετ βρίσκεται στη Σκωτία και σήμερα το απόγευμα, μαζί με τον σύζυγό της πρίγκιπα Φίλιππο, θα ταξιδεύσουν από τον σιδηροδρομικό σταθμό Waverley του Εδιμβούργου με παραδοσιακή ατμομηχανή εγκαινιάζοντας μια νέα σιδηροδρομική γραμμή, η μεγαλύτερη που κατασκευάστηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο τα τελευταία 100 χρόνια, και γιορτάζοντας ταυτόχρονα, επίσημα, με αυτόν τον τρόπο το ρεκόρ της βασιλείας της. Η βασίλισσα δεν ήθελε τυμπανοκρουσίες ή γιορτές. Η διάθεση είναι σύμφωνη με το λιτό ύφος της βασιλείας της, φιλοσοφία και τρόπος ζωής που κληρονόμησε από τον πατέρα της βασιλιά Γεώργιο ΣΤ′.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον στην σημερινή του ομιλία στην Βουλή των Κοινοτήτων θα σημειώσει μεταξύ των άλλων: «Εκατομμύρια άνθρωποι σε όλη τη Βρετανία και την Κοινοπολιτεία θα σηματοδοτήσουν σήμερα την ιστορική στιγμή, όταν η βασίλισσα Ελισάβετ Β′ γίνεται η μακροβιότερη μονάρχης μας. Κατά τα τελευταία 63 χρόνια, η Αυτού Μεγαλειότης έχει γίνει ένας βράχος σταθερότητας σε έναν κόσμο συνεχών αλλαγών και η ανιδιοτελής αίσθηση της υπηρεσίας και του καθήκοντος που κατέχει έχει κερδίσει τον θαυμασμό, όχι μόνο στη Βρετανία, αλλά και σε όλη την υδρόγειο.»
Η Ενθρόνιση της Ελισάβετ…
Oι μεγαλύτεροι θυμούνται ακόμη την πομπώδη τελετή της ενθρόνισης της Ελισάβετ στις 2 Ιουνίου του 1953, η οποία τελέσθηκε βάσει του πατροπαράδοτου πρωτοκόλλου. Ήταν μάλιστα το πρώτο μεγάλο γεγονός που έτυχε πανευρωπαϊκής τηλεοπτικής κάλυψης. Το BBC μετέδιδε ζωντανά λεπτό προς λεπτό την τελετή, κρατώντας όμως μια κριτική ματιά απέναντι στη χλιδή που εξέπεμπε. Το πομπώδες στοιχείο της όλης τελετής ήταν προσωπική επιλογή της νεαρής εστεμμένης. Τις ημέρες που προηγήθηκαν οι πωλήσεις τηλεοράσεων είχαν εκτιναχθεί στα ύψη.
Φέτος το Νοέμβριο το βασιλικό ζεύγος, η Ελισάβετ και ο Φίλιππος, 94 ετών πλέον, κλείνουν και τα 68 χρόνια γάμου. Ο σύζυγος της βρετανίδας βασίλισσας, πρίγκιπας της Ελλάδας και της Δανίας, στέκεται όλες αυτές τις δεκαετίες διακριτικά στο πλευρό της. Η Ελισάβετ έχει τέσσερα παιδιά. Εκτός από τον διάδοχο του θρόνου, Κάρολο, απέκτησε με τον Φίλιππο άλλους δυο γιους, τον Άντριου και τον Εδουάρδο καθώς και μία κόρη, την Άννα.
https://youtu.be/FEQaAvqGCow
Παρά την προχωρημένη ηλικία της η Ελισάβετ παραμένει στο προσκήνιο ασκώντας τα θεσμικά της καθήκοντα σύμφωνα με τις βρετανικές κοινοβουλευτικές παραδόσεις, ενώ χαίρει της εμπιστοσύνης των πολιτών αλλά και του πολιτικού κόσμου. Κατά τη διάρκεια των 63 χρόνων της βασιλείας έκανε 97 επίσημες επισκέψεις στο εξωτερικό, πέντε εκ των οποίων στη Γερμανία. Η πρώτη επίσκεψή της στη Δυτική Γερμανία ήταν το 1965, μια συμβολική επίσκεψη σε συμφιλιωτικούς τόνους, 20 χρόνια μετά τη λήξη του Β′ Παγκοσμίου Πολέμου. Η πιο πρόσφατη επίσκεψή της στη γερμανική πρωτεύουσα ήταν τον περασμένο Ιούνιο. Η ίδια έχει δεχθεί στο Παλάτι του Μπάκιγχαμ πάνω από 109 αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων.
Καθ′ όλη τη διάρκεια της εξηκονταετούς και πλέον παραμονής της Ελισάβετ στο βρετανικό θρόνο, έχουν επέλθει σημαντικές αλλαγές στη θέση της βρετανικής βασιλείας εντός του βρετανικού κοινοβουλευτικού πολιτεύματος. H ίδια δεν κληρονόμησε το θρόνο της πάλαι ποτέ ένδοξης Βρετανικής Αυτοκρατορίας με πλήθος αποικιών (British Empire) αλλά τη μετεξέλιξή της σε βρετανική Κοινοπολιτεία ανεξάρτητων κρατών (British Commonwealth). Στο πλαίσιο αυτό, κι ενώ ο ρόλος της Κοινοπολιτείας σταδιακά εξασθενούσε, ο ρόλος της ήταν κυρίως διακοσμητικός. Στο μεταξύ, παρά τις δραματικές προσωπικές ιστορίες και τα σκάνδαλα που ταλάνιζαν κάθε τόσο την αυλή του Μπάκιγχαμ, η δημοτικότητα της βασίλισσας Ελισάβετ παραμένει ισχυρή.
Οι άνθρωποι μπορεί να αναρωτιούνται τι είναι αυτό που παρακινεί μια κυρία στα χρόνια της βασίλισσας να συνεχίζει μέρα με τη μέρα το ίδιο πλήρες χρονοδιάγραμμα των εργασιών και τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει καθ′ όλη τη διάρκεια της βασιλείας της. Η απάντηση, πιστεύω, είναι απλή και συναισθηματική. Κατά τη στιγμή της στέψης της, η βασίλισσα πήρε έναν επίσημο όρκο ενώπιον του Θεού να υπηρετεί τους υπηκόους της στην Βρετανία και την Κοινοπολιτεία. Η αίσθηση του καθήκοντος, να εκπληρώσει το τάμα της, βρίσκεται βαθιά ριζωμένη στην ψυχή της. Από αυτή την πορεία, ουδέποτε παραιτήθηκε όλα αυτά τα χρόνια.
Μολονότι πολλοί θεωρούν τον βασιλικό θεσμό αναχρονιστικό, δύσκολα μπορεί να φανταστεί κανείς το Ηνωμένο Βασίλειο δίχως την Ελισάβετ του…