Στο τρίτο και τελευταίο μέρος του αφιερώματος στο βασιλικό κοιμητήριο Τατοΐου, το βασιλικό μαυσωλείο και οι τάφοι των μελών της βασιλικής δυναστείας.
Επιμέλεια: Ανδρέας Μέγκος
Το βασιλικό μαυσωλείο, εντυπωσιακό νεο-βυζαντινό κτίσμα με έτη κατασκευής 1936-1940 είναι ισόγειο ταφικό κτίριο τετράγωνου σχήματος με κεντρικό τρούλο. Εσωτερικά οι θόλοι και ο τρούλος προοριζόταν να καλυφθούν με ψηφιδωτά σε χρυσό φόντο. Είναι κτίριο μικτής κατασκευής από περιμετρικές φέρουσες λιθοδομές και θόλους, σταυροθόλια και τόξα από οπλισμένο σκυρόδεμα. Είναι έργο του αρχιτέκτονα Μανώλη Λαζαρίδη ο οποίος αρχικά είχε σχεδιάσει ένα πιο σύνθετο κτίσμα.
Το κτίριο φιλοξενεί τους τάφους του βασιλέως Κωνσταντίνου Α′, της βασίλισσας Σοφίας και του βασιλέως Αλέξανδρου. Οι σοροί των βασιλέων ενταφιάστηκαν την Κυριακή 22 Νοεμβρίου 1936 μετά την μεταφορά τους από τον βασιλέα Γεώργιο Β′ από την κρύπτη της Ρώσικης Ορθόδοξης Εκκλησίας της Φλωρεντίας. Ο Αλέξανδρος μεταφέρθηκε κοντά στους γονείς του από το αρχικό του μνήμα που βρισκόταν μπροστά από το ναό της Αναστάσεως.
Όπως γράφει ο ιστορικός κ. Κώστας Σταματόπουλος στο βιβλίο του το ″Χρονικό του Τατοΐου″ με την έκφραση «όστις εβασίλευσε αντί του πατρός αυτού» αποκαταστάθηκε στο μνήμα του το 1936, η συνταγματική και δυναστική τάξη που είχε διασαλευτεί το 1917 από τον διορισμό του ως βασιλέως από τον Βενιζέλο και την Entente.
Όλο σχεδόν το κτίριο είναι επενδυμένο με μάρμαρα, ενώ τα κύρια ανοίγματα του φέρουν ιδιαίτερα περίτεχνη σφυρήλατη σιδεριά κατασκευασμένη με αξιοπρόσεκτη ακρίβεια και συμμετρία.
Ακολουθούν οι τάφοι των μελών της βασιλικής δυναστείας οι οποίοι είναι τοποθετημένοι σε διάφορα σημεία του λοφίσκου και είναι οι εξής κατά σειρά διάβασης στα μονοπάτια του κοιμητηρίου:
- Πρίγκιπας Νικόλαος & Πριγκίπισσα Νικολάου Ελένη
- Πριγκίπισσα Αικατερίνη
- Βασιλεύς Γεώργιος Β′
- Πρίγκιπας Γεώργιος (Κρης) & Πριγκίπισσα Μαρία Βοναπάρτη
- Βασιλεύς Παύλος Α′ & Βασίλισσα Φρειδερίκη
- Πριγκίπισσα Αλεξάνδρα
- Πριγκίπισσα Ασπασία
- Πρίγκιπας Χριστόφορος & Πριγκίπισσα Φραγκίσκη της Ορλεάνης
- Πρίγκιπας Ανδρέας
* Δείτε ΕΔΩ το ΠΡΩΤΟ μέρος του αφιερώματος στο βασιλικό κοιμητήριο Τατοΐου.
* Δείτε ΕΔΩ το ΔΕΥΤΕΡΟ μέρος του αφιερώματος στο βασιλικό κοιμητήριο Τατοΐου.